گفتند بازي را در بياوري وارد ليست بين‌المللي مي‌شوي!

به گزارش تابناک، اوضاع داوري فوتبال ايران در سال‌هاي اخير حسابي مورد انتقاد قرار گرفته است. از وضعيت سطح داوري فوتبال ايران در مسابقات داخلي تا وضعيت داوران ايراني در ليست بين‌المللي. آن هم در شرايطي که فوتبال ايران نه در جام جهاني 2022 قطر نماينده‌اي داشت و نه در جام جهاني 2026 کانادا، مکزيک و ايالات متحده آمريکا، نماينده‌اي خواهد داشت. عليرضا فغاني که تنها داور ايراني حاضر در جام جهاني خواهد بود، همچون جام جهاني 2022 قطر با پرچم استراليا قضاوت خواهد کرد و اين موضوع براي داوري فوتبال ايران چندان خوشايند نيست.

در ساليان اخير هم بارها درباره برخي مسائل پشت پرده داوري صحبت‌هايي به ميان آمده است. ماجرا به قدري بالا گرفت که سال گذشته خداداد افشاريان، رئيس کميته داوران فدراسيون فوتبال مدتي بازداشت و سپس دادگاهي شد که اخيراً هم حکم او منتشر شد و کميته اخلاق فدراسيون فوتبال هم با دستور موقت او را از فعاليت‌هاي فوتبالي محروم کرده است.

در اين بين، برخي داوران فوتبال ايران هم شرايط خوبي ندارند که منتقدان مي‌گويند آنها براي حذف نشدن، مجبور به سکوت هستند. با اين حال عبدالنبي پورخلف، داور فوتبال ايران در گفت‌وگو با خبرنگار تابناک مسائلي را درباره شرايط داوري مطرح کرده است که جاي تأمل دارد. او ابتدا درباره فعاليت داوري خود گفت: «من از سال 80 داوري را شروع کردم و بعد از 17 سال در شهر خودم و قضاوت در فوتبال پايه‌هاي شهر محروم و مظلوم خرمشهر، در فوتبال پايه استان خوزستان و بزرگسالان توانستم به داوري ليگ برتر فوتبال کشور برسم. با شرافت و زحمت زياد، با دستمزدهاي ناچيز، اما عشق و علاقه به اينجا رسيدم. دو سال پياپي هم به عنوان داور جوان زير 35 سال در کلاس‌هاي فيفا کورس حاضر شدم و تست‌ها را با موفقيت پاس کردم.»

وي درباره شرايط آمادگي‌اش خاطرنشان کرد: «در تست‌هاي کشوري عقب عقب مي‌دويدم که نشان از توان بالاي بدنم بود. بارها هم در بازي‌هايي که قضاوت کردم در دقيقه 90 با آمادگي کامل از اين سر زمين به آن سر زمين دويدم. دربي گيلان بين ملوان و سپيدرود رشت، دربي تبريز بين تراکتور و ماشين‌سازي را قضاوت کردم و بازي‌هاي زيادي از پرسپوليس، استقلال، سپاهان و... را قضاوت کرده‌ام و رزومه من کامل مشخص است. اولين بازي ليگ برتري من هم دربي تبريز بين تراکتور و ماشين‌سازي بود که بازيکنان بزرگي چون مسعود شجاعي، اشکان دژاگه و احسان حاج‌صفي در تراکتور بازي مي‌کردند. پرسپوليس و آلومينيوم، دربي خوزستان بين فولاد خوزستان و صنعت نفت آبادان، بازي سپاهان و آلومينيوم و بازي‌هاي مهم ليگ برتري ديگري ر ا که گل‌گهر سيرجان، نساجي و... يک طرف آن بودند، قضاوت کردم.»

اين داور ليگ برتري با توضيحات اوليه درباره شرايط و رزومه خود به اتفاقات عجيبي در فوتبال ايران اشاره کرد و افزود: «بازي هوادار و شهرداري آستارا  در ليگ دسته اول، يکي از بازي‌هايي بود که من و کمک‌هايم در بدترين شرايط روحي قضاوت کرديم، چون پيش از بازي يک نفر از لابي هتل تماس گرفت و از ما خواست پايين برويم و گفت با شما صحبت دارم. چون چند بار تماس گرفت، مجبور شدم و پايين رفتم. يک نفري بود که من هم نمي‌شناختم، اما به من گفت امروز هوادار مساوي کند، در عوض ما تا حضور در ليست بين‌المللي [شما را] رصد مي‌کنيم. اين صحبت‌ها را با آقاي ملک‌آبادي حراست داشتم که فرد بسيار محترمي است. حتي به من گفتند کمک داورانت هم فصل آينده به ليگ برتر مي‌روند. حتي مي‌گفتند ما با خود کميته داوران فدراسيون فوتبال بسته‌ايم. در حالي که وقتي براي يک بازي و تيمي که شانس ليگ برتري شدن دارد داور و کمک داوري انتخاب مي‌شود که در سطح ليگ برتر يا شانس ليگ برتري شدن دارد. با گذشت چند سال آنها هنوز در ليگ دسته اول هستند و الان هم گفته‌اند شرايط سني شما به ليگ برتر نمي‌خورد. براي آن بازي به بنده هم پيشنهاد مس دادند و هم پيشنهاد پولي؛ جو بد و مسمومي بود و ناخواسته اين اتفاقات روي روان شما تأثير مي‌گذارد.»

پورخلف در ادامه گفت‌وگوي خود با تابناک با اشاره به حذف شدن آهسته آهسته خود از ليست داوران ليگ برتري يادآور شد: «دو سال پيش يک بخشنامه‌اي آمد که بعد از آن من با آقاي افشاريان تماس گرفتم که چرا به من بازي ابلاغ نمي‌کنيد؟ يک بازي داور چهارم نيمه نهايي جام حذفي بين استقلال و نساجي بودم و يک بازي هم اگر اشتباه نکنم بازي آلومينيوم اراک و مس رفسنجان ابلاغيه داور چهارم گرفتم. بازي شمس‌آذر قزوين و ون‌پارس اصفهان به عنوان داور بودم. وقتي به آنها مي‌گفتم چرا به من قضاوتي ابلاغ نمي‌شود، يک نفر از کميته داوران با من تماس گرفت. من اين موارد را به آقاي ملک‌آباد و آقاي نبي که نايب رئيس فدراسيون فوتبال است، گفتم و اعتراض کردم. گفتم که به من ظلم نکنيد. آن نفري که از کميته داوران با من تماس گرفت، روي واتس‌آپ تماس گرفته بود و گفتند که بازي صنعت نفت آبادان و استقلال خوزستان را برو به نفع نفت آبادان در بياور.»

اين داور ليگ برتري در پاسخ به اين پرسش خبرنگار تابناک که آيا اين توصيه به صراحت اعلام شد، گفت: «بله، تماس گرفتند و گفتند اين بازي را در بياوريد. شما با دوست ما آقاي [نام يک داور ديگر را اعلام مي‌کند] تماس بگيريد که او را هم حذف کردند. براي بازي چادرملوي اردکان و نفت و گاز گچساران اين داستان صدق مي‌کند و بپرسيد که يک نفر تماس گرفته، چه چيزي گفته و بعدش چه اتفاقي براي او افتاده است. به من گفتند هر اتفاقي در آن بازي رقم بخورد، نگران نباش و ما دو سه هفته بعد به شما قضاوت ابلاغ مي‌کنيم. اين اتفاق رخ نداد، اما سال بعد قانوني ابلاغ کردند هر داوري که در آن فصل دو بازي سوت نزده باشد و تست‌هاي بدني را پشت سر نگذارد، بايد به ليگ دسته اول برود. من خيلي رفتم با کميته داوران و دوستان ديگري صحبت کردم و خواهش کردم که توجهي نشد.»

وي افزود: «وقتي شما به درستي کار کرديد و بدون هيچ حمايتي فقط با علم داوري و کمک خدا به جايي مي‌رسيد، يک دفعه خط مي‌خوريد با چه انگيزه‌اي مي‌توانيد براي تست‌هاي آمادگي جسماني براي رده‌هاي پايين‌تر قضاوت کنيد؟ آن هم رده‌هايي که بارها و بارها در آن قضاوت کردم و مي‌گويند شما در تست قبول نشديد، اما با چه روحيه و انگيزه‌اي؟ من سرمايه اين کشور بودم و جوان ايراني هستم و اگر من جوان که از يک روستا در خرمشهر بالا آمدم، اگر الگوي روستايي‌هاي ديگر باشم يک دفعه من را پژمرده کني، چه انگيزه‌اي براي بقيه مي‌ماند؟ وقتي من بعد از 17 سال قضاوت به ليگ برتر رسيدم و 5 سال هم در ليگ برتر بودم، خودت به من ابلاغ داوري ندادي، چرا بايد حذف شوم؟ آن هم يک دفعه قانوني را وضع مي‌کني که از قبل هم ابلاغ نشده باشد. براي هر قانوني حداقل بايد يک سال زمان بدهيد. گناه من نبوده که قضاوت نکردم، در حالي که هم در ليگ يک قضاوت خوب داشتم و هم ابلاغ داور چهارمي گرفتم، اما خودتان به من ابلاغ داوري نداديد و حذفم کرديد.»

پورخلف در پاسخ به اين پرسش که آيا چون زير بار نرفتيد بازي استقلال و صنعت نفت را به سود تيم خاصي در بياوريد حذف شديد و آيا بازي ديگري بوده که چنين اتفاقي رقم بخورد، گفت: «بله؛ يک مورد را هم گفتم که با يکي از همکاران تماس گرفتند که بازي چادرملو و نفت و گاز گچساران را در بياورد. من داوري بودم که با آمادگي بالا، مي‌توانستم بالاي 100 دقيقه با انرژي بالا قضاوت کنم. من که جايي نمي‌روم، اما ببينيد با داوري چه کردند. آقاي سامان سلطاني رفت و حتي آقاي عليرضا فغاني هم رفت. يک خاطره هم بگويم که يک روز در کلاس داوري بودم و در حال عکس گرفتم بوديم که کسي توجه نداشت، اما آقاي فغاني گفت در عکس پرچم را هم بياوريد. ما همه عرق به وطن داريم. ما را طرد نکنيد، ما را گوشه‌گير نکنيد و ما را به فکر خودکشي نياندازيد.»

وي ادامه داد: «من بچه روستايي در خرمشهر شايد انسان شجاعي باشم؛ الان هم در منطقه‌اي زندگي مي‌کنم که آب شرب ما از 9 صبح تا 8 شب قطع مي‌شود و هنوز آثار جنگ در محله‌هاي ما پيداست. من خواهشم اين است که من را به ليگ برتر برگردانيد. من خوب بودنم را در حرف نمي‌زنم، بلکه در رزومه من است. تنها دربي تهران بين استقلال و پرسپوليس را قضاوت نکردم، دربي گيلان، دربي تبريز، دربي خوزستان و خيلي بازي‌هاي ديگر را قضاوت کرده‌ام. چرا با من اين کارها را مي‌کنند؟ مگر يک انسان چقدر مي‌تواند تحمل داشته باشد؟ ناحق بگوييد و ما ساکت شويم. همه چيز بدني نيست که در تست موفق نشد، شما ببينيد در اين دو سال به لحاظ روحي چه کرديد با من؟»

اين داور ليگ برتري گفت: «همين چند روز پيش در تست‌ها من و آقاي شاهوردي در يک گروه بوديم که دوستي نزديک ما آمد و گفت روي شما زوم هستند، حواس‌تان را جمع کنيد. اينها يعني چي؟ مي‌دانيد چه فشار رواني روي شما ايجاد مي‌کنند؟ وقتي من 5-6 ماه مداوم در تمرين پرفشار وزنه و پيست باشم، اما در تست بايستي و نتواني ادامه بدهي، مشکل بدني نيست و روحي و رواني است. ببينيد الان وضعيت داوري چطور است. با رفتن خيلي‌ها از جمله من، وضعيت داوري خيلي خوب شده است؟ خيلي از داوراني که الان در ليگ برتر هستند، به خاطر سابقه‌اي که دارم، به من استاد مي‌گفتند، اما ببينيد با من چه کردند. هر جايي که لازم باشد، صحبت مي‌کنم. از طرفي مي‌گويند شما داور فعال هستيد و حق مصاحبه کردن نداري، اما وقتي اين اتفاق مي‌افتد، چاره چيست؟ من در تست موفق نشدم، اما نه به خاطر شرايط بدني چون بدن دستورش را از مغز مي‌گيرد. روحي و رواني با من چه کردند؟»

پورخلف در ادامه صحبت‌هايش خاطرنشان کرد: «يک بار گفتند چون شما در پيش فصل قضاوت نکرديد، بايد تا نيم فصل صبر کنيد. بعد از داوران ليگ برتر، داوران فوتسال و چند داور زن هم تست گرفتند که به خاطر يک سري نفرات خاص بود که اسم نمي‌برم. من همکاران داور و همکاران خانم را محترم مي‌شمارم. اما وقتي ما مرتب تماس گرفتيم و گفتيم از اين داوران تست گرفتيد، از ما هم تست بگيريد، گفتند اينها تعدادشان کم بود. ما گفتيم ما حاضريم خودمان شرايط را فراهم کنيم که اينجا در استان از ما تست بگيريد. وقتي از داوران ليگ برتر، فوتسال و زنان تست مي‌گيريد و از داوران ليگ دسته اول تست نمي‌گيريد، يعني چه؟»

اين داور فوتبال در پايان صحبت‌هايش گفت: «وقتي روابط جاي ضوابط را بگيرد، مي‌شود فساد و نابودي يک قشر ورزشي. نبايد با اين ورزشکار اين کار را کنيد و او بايد الگو باشد، به خصوص در شهرهاي کوچک. آقاي تاج و آقاي دنيامالي و از نمايندگان شهرمان خواهش مي‌کنم ورود کنيد. من دو سه بار آمدم تهران که آقاي تاج را ببينم، اما من را راه نداده‌اند يا او نبوده. با مسئول دفترشان که محترمانه هم برخورد کردند، ديدار داشتم. من را پيش آقاي ممبيني نفرستيد؛ متأسفانه با اينکه خودش خوزستاني است و خيلي چيزها را لمس کرده، اما کمک نمي‌کند. ما کمک خاصي هم نمي‌خواهيم و فقط فرايند قانوني رعايت شود و حق‌مان را بدهند.»

اين صحبت‌هاي قابل تأمل در حالي مطرح شد که خبرنگار تابناک براي صحت و سقم ماجرا با اسماعيل صفيري رئيس کميته داوران فدراسيون فوتبال هم تماس برقرار کرد. هرچند صحبت‌هاي پورخلف مربوط به دوره‌اي بوده که رياست اين کميته را خداداد افشاريان برعهده داشته، با اين حال از صفيري اين سؤال مطرح شد که آيا با چنين مواردي که از کميته داوران با داور فعال تماس گرفته شود و بخواهند بازي را در بياورد، گفت: «من روحم از اين صحبت‌ها خبر ندارد. از زماني که من مسئول بودم اگر کسي هست که بگويد من با داوري تماس گرفتم و حتي گفته‌ام حواست باشد، بيايد بگويد. هر کسي مسئول اعمال خودش است. انسان با يک وجداني زندگي مي‌کند که نمي‌تواند وجدانش را زير پا بگذارد و کسي را قضاوت کند.»

وي در ادامه گفت: «اصلاً با چنين مسائلي مواجه نشدم. خط قرمزم اين مسائل است. اصلاً به گوشم هم نخورده و تا به حال هيچ داوري هم به من نگفته که چنين چيزي به او گفته باشند. هر کسي مسئولي بوده بايد پاسخگو باشد و اگر داوري هم چنين تماسي داشته، بايد به موقع خبر مي‌داده تا نهادهاي ناظر پيگيري کنند. من چنين مسائلي را نه تأييد مي‌کنم و نه تکذيب.»

سرپرست کميته داوران همچنين درباره حذف داوران در صورتي که دو بازي در طول يک فصل قضاوت نکنند به ليگ پايين‌تر مي‌روند، اظهار داشت: «سوت نزدن در دو بازي منجر به حذف داور نمي‌شود، اگر داوري در طول يک فصل دو بار در تست آمادگي جسماني مردود شود و يک سال فعاليت نداشته باشد، با شرايط سني در تمامي ليگ‌ها به يک ليگ پايين‌تر مي‌رود.»