چهار خصلت ياري‌ کنندگان اميرالمؤمنين(ع)

کتاب «کنزالعمال» يکي از کتاب‌هاي بسيار معروف اهل‌سنت است که در حديث 32909 با سند از وجود مبارک رسول خدا (ص) نقل مي‌کند. حضرت مي‌فرمايند: «عَليّ إمام الْبَرَرة؛ علي (ع) پيشواي نيکوکاران عالم است.» به‌نظر مي‌رسد که هر نيکوکار واقعي روش نيکوکاري‌اش را از اين پيشوا و رهبر الگو و سرمشق گرفته است.

وي ادامه داد: اميرالمؤمنين (ع) امام نيکوکاران است و بدکاران که شايد هم ادعاي شيعه‌بودن داشته باشند، به اين دلخوش نباشند که اميرالمؤمنين (ع) امام و پيشواي آنهاست. بين اميرالمؤمنين (ع) و مجرمان عالم چه نسبتي است؟

انصاريان با اشاره به اينکه اميرالمؤمنين (ع) از ابتدايي که در کنار پيغمبر (ص) بودند تا پايان عمرشان، يک جنگِ ايشان جنگ با بدکاران، مشرکان و مجرمان حرفه‌اي بود، گفت: پس من اگر آدم درستي نيستم، واقعاً آدم خوبي نيستم و حاضر هم نيستم از بدي‌هايم دست بکشم، ادعا نکنم که اميرالمؤمنين (ع) امام من است و من هم مأموم ايشان هستم. مأموم، يعني کسي که به روش امامش اقتدا مي‌کند.

اين استاد حوزه علميه گفت: پيغمبر (ص) در همين روايت مي‌فرمايند: «وَقاتِل الْفَجَرة» اميرالمؤمنين (ع) به‌شدت در جنگ با بدکاران حرفه‌اي است و با آنها آشتي ندارد. اما اگر بدکار و مجرمي واقعاً پشيمان شود و قصد قطعي داشته باشد که از جرم خود، ظلم و مال مردم‌خوري دست بردارد و توبه کند، اميرالمؤمنين (ع) او را مي‌پذيرند و به او محبت مي‌کنند. آن وقت او مأموم و اميرالمؤمنين (ع) امامش مي‌شود.

وي ادامه داد: سپس حضرت در ادامه مي‌فرمايند: «منصورٌ مَن نَصرَهُ» هر کس اميرالمؤمنين را ياري کند، مورد ياري قرار مي‌گيرد. اين ارزش ياري کردن اميرالمؤمنين (ع) است. آن‌که علي (ع) را ياري مي‌کند، ياري مي‌شود. چه کسي او را ياري مي‌کند؟ خدا، فرشتگان و خوبانِ عالم او را ياري مي‌کنند و در زمينه ياري کردن اميرالمؤمنين (ع) يک سرمايه‌دار عظيم معنوي مي‌شود. ياري کردن اميرالمؤمنين (ع) به چيست؟ من چگونه مولي‌الموحدين (ع) را ياري کنم؟

انصاريان تصريح کرد: خود حضرت راه آن را نشان مي‌دهند که چگونه مرا ياري کنيد. ايشان در نامه‌اي که به استاندارشان در بصره نوشته بودند و البته خطاب به همه مردم است، چنين مي‌فرمايند: «أَعِينُونِي بِوَرَعٍ وَاجْتِهَادٍ وَعِفَّةٍ وَسَدَاد». اين نامه در «نهج‌البلاغه» آمده است و قبل از اين جملات در همان نامه مي‌گويند: «أَلَا وَ إِنَّکُمْ لَا تَقْدِرُونَ عَلَي ذَلِکَ» شما قدرت علي‌شدن نداريد، ولي همه شما، چه مرد و چه زن، اين قدرت را داريد که به من کمک بدهيد چگونه به من کمک بدهيد؟

اين استاد اخلاق گفت: راه اول «بِوَرَعٍ» با پاک‌دامني، تقوا و جدايي از هر گناهي، دوم «وَاجْتِهَادٍ» آدم‌هاي تنبلي در عبادت، خدمت به خلق خدا، انجام واجبات و ترک محرمات نباشيد. اجتهاد و جهد، يعني کوشش و تحمل زحمت. عبادت زحمت دارد، ولي عبادت کن تا علي (ع) را ياري کني؛ به مردم خدمت کن تا اميرالمؤمنين (ع) را ياري کرده باشي.

وي افزود: سوم «وَعِفَّةٍ» و اينکه شما خودنگهدار از همه زشتي‌ها باشي؛ عفت زبان، عفت چشم، عفت گوش، عفت شکم و عفت شهوت. مطالب با ارزشي در معارف ما درباره عفت در همه اين زمينه‌ها ارائه شده است. چهارم «وَسَدَاد» که به‌معني راستي و درست بودن، درستي در کردار و گفتار و استقامت است.

انصاريان گفت: اين ياري کردن اميرالمؤمنين (ع) است؛ کسي نگويد الآن که اميرالمؤمنين (ع) در دنيا نيست و در قرب حق به‌سر مي‌برد، من هم که او را نمي‌بينم، پس چگونه او را ياري کنم؟ خود حضرت راهنمايي کرده‌اند که شما در هر زماني که زيست مي‌کنيد، مي‌توانيد به من ياري و کمک بدهيد. کمک شما هم کمک معنوي، الهي و ملکوتي است: «أَعِينُونِي بِوَرَعٍ وَاجْتِهَادٍ وَعِفَّةٍ وَسَدَاد». ان‌شاءالله که اين چهار حقيقت در يادمان بماند!

اين استاد حوزه علميه گفت: بعد پيغمبر (ص) در پايان گفتارشان مي‌فرمايند: «مَخْذُولٌ مَنْ خَذَلَهُ؛ هرکس اميرالمؤمنين را رها کند»، به‌سراغ امامت و ولايتش نرود و در زندگي‌اش کاري اميرالمؤمنين (ع) نداشته باشد، چنين آدمي را ترک مي‌کنند! کسي که علي (ع) را ترک و رها کند، خدا و فرشتگان او را رها مي‌کنند. پيغمبر (ص) هم او را در دنيا و آخرت رها مي‌کند. اکنون فکر کنيد چه خسارت و ضرري بالاتر از اينکه انسان به‌خاطر بي‌توجهي به اميرالمؤمنين (ع) و امامتش در پيشگاه خدا مورد توجه قرار نگيرد؛ همچنين در کنار فرشتگان، مخصوصاً قيامت مورد توجه قرار نگيرد و مورد توجه مؤمنين اولين و آخرين هم قرار نگيرد.