چرا داروي ايراني قاچاق مي شود؟

چرا داروي ايراني قاچاق مي‌شود؟

اين شرايط به چند دليل ايجاد مي‌شود؛ اول اينکه هنوز هم قيمت داروي ايراني به‌خاطر سوبسيد‌هاي آشکار و پنهان، کمتر از دارو در خيلي از کشور‌هاي ديگر است.

سوبسيد آشکار اين است که هنوز برخي کالا‌هاي ما با ارز 28500 توماني وارد کشور مي‌شود؛ ازجمله مواداوليه. سوبسيد ديگر هم سوخت و نيروي کار ارزان است. ما همچنين قيمت دارو‌ها را محدود و به‌شدت کنترل مي‌کنيم. همه اينها باعث مي‌شود قيمت داروي ايراني نسبت به کشور‌هاي همسايه پايين‌تر باشد که زمينه‌ساز قاچاق است.

مسئله دوم نبود پتنت (ثبت اختراع) است؛ يعني برخي دارو‌ها را ارزان توليد مي‌کنيم درحالي‌که در دنيا مشمول پتنت هستند و بسياري از شرکت‌هاي ژنريک نمي‌توانند با قيمت‌هاي پايين‌تر آنها را توليد کنند. همين دارو‌ها به خارج از مرز برده مي‌شوند.

دليل سوم هم دخيل بودن مسائل سياسي و منطقه‌اي است؛ مثلا کشوري مثل افغانستان که در حال حاضر با پاکستان دچار اختلال رابطه شده، خيلي از داروهايش را از آنجا تامين مي‌کرد، اما اکنون به کشوري مثل ايران رجوع و سعي مي‌کند از مبادي رسمي و غيررسمي اين کالا‌ها را تامين کند.

عدد واقعي قاچاق چقدر است؟

عدد رسمي نداريم، اما نمي‌تواند بسيار بزرگ باشد، چون اگر اينطور بود اختلال جدي در سيستم درماني ما ايجاد مي‌کرد. در گذشته به‌دليل اختلاف نرخ ارز حمايتي (ارز 4200 تومان) تمايل به قاچاق هم بيشتر بود. ارز دولتي حذف شده، اما همان ارز ترجيحي (ارز 28500 توماني) هم اختلاف زيادي با بازار آزاد دارد که انگيزه قاچاق را بيشتر مي‌کند.