پولشويي و پول‌پاشي تحت پوشش پلت‌فرم‌ها

با توجه به اينکه در شبکه نمايش خانگي سود اقتصادي بر هر چيزي ارجح است و بعضا اهداف سياسي هم پشت کارها وجود دارد رفتن به سمت ابتذال و ناهنجاري‌ها در اين‌گونه سريال‌ها قابل پيش‌بيني بود. به خاطر غلبه سرمايه سالاري در شبکه نمايش خانگي، نمي‌توان انتظار بازتوليد فرهنگ فاخر و متعالي را در آن داشت.

در همان نخستين سريال‌ها و برنامه‌هايي که وارد شبکه نمايش خانگي شدند هم رويکرد به هنجارگريزي وجود داشت. اما هر چه جلوتر آمديم اين وضعيت غليظ‌تر شد. طوري که امروز مي‌بينيم پلتفرم‌هاي اکران‌کننده سريال‌ها و سازندگان آثار در شبکه نمايش خانگي براي جلب مشتري، دست به هر کاري مي‌زنند.

يکي از عوامل موثر بر ترويج خشونت و موضوعات غيراخلاقي در محصولات پلتفرم‌ها اين است که برخي از اين سريال‌ها با سرمايه‌هاي مشکوک و آلوده توليد مي‌شوند. اساسا سرمايه‌داري غيرتوليدي و رانتي و برخوردار از منابع مالي ناسالم، موجب بازتوليد خشونت و ابتذال اخلاقي در جامعه مي‌گردد.

مصداق بارز اين موضوع نيز، پيدا شدن سر و کله برخي اختلاسگرها و دارندگان پول‌هاي آلوده به عنوان حامي مالي سريال‌هايي است که اتفاقا طرح عادي ‌سازي ناهنجاري‌هاي اخلاقي و عشق‌هاي چند ضلعي در آنها حرف اول را مي‌زند.

البته بايد اهداف سياسي را هم اضافه کرد. همه مي‌دانيم که کار بعضي از جريان‌هاي سياسي با تضعيف فرهنگ عمومي پيش مي‌رود. خيلي از فيلمسازهايي که قبلا روشنفکر و سياسي بودند در سال‌هاي اخير به سمت هنجارستيزي و آسيب زدن به زيرساخت‌هاي تمدني و فرهنگي رفته‌اند. اگر هم دقت کنيد، برخي روزنامه‌ها و رسانه‌هاي منتسب به بعضي احزاب هم مدافع سرسخت اين جريان ابتذال در حوزه فرهنگ و هنر هستند.

اين ميان، حقوق معنوي و فرهنگي مخاطب هدف دستبرد است. يعني مخاطبي که به محصول داخلي اعتماد کرده و فکر مي‌کند با پرداخت هزينه به سکوهاي نمايش برخط فيلم و سريال در داخل کشور، محصول سالم و استاندارد دريافت مي‌کند، به برنامه‌ها و سريال‌هايي دست مي‌يابد که بعضا ممکن است کنار خانواده‌اش احساس شرمندگي کند و رفته رفته ذائقه و نگاه فرهنگي‌اش به سمت زوال مي‌رود.

از اين نظر، چنين فيلم و سريال‌هايي فقط به مخاطب آسيب نمي‌زنند بلکه به خود جريان توليد فرهنگ و هنر هم لطمه وارد مي‌کنند. چون مخاطب عام و طالب سرگرمي را بدون اينکه خودش آگاه باشد به تماشاي نوع نازلي از سريال‌ها عادت مي‌دهند و بعدا سريال‌هايي که از ارزش ساختاري و هنري بالاتري برخوردار هستند کمتر مورد توجه قرار مي‌گيرند.

لازم به يادآوري است روز گذشته روزنامه جام‌جم در گزارشي مفصلي به مسئله پول‌پاشي در ميان رسانه‌ها جريان اصلي اشاره کرد.

منبع: کيهان