پشت پرده مصادره اموال ايران در باکو

فرهيختگان در اين رابطه نوشت: ظاهرا باکو به‌منظور مصادره اراضي ايران دادگاه‌هايي نمايشي به بهانه‌هاي واهي برگزار کرده است و قصد دارد با مصادره املاک ايران، آنها را به کميته دولتي املاک زيرنظر وزارت اقتصاد اين کشور منتقل کند. ايران و جمهوري آذربايجان روابط کاملا پيچيده‌اي را درطول سال‌هاي گذشته تجربه کرده‌اند.

با وجود اشتراکات فراوان تاريخي، مذهبي، فرهنگي، تمدني و همچنين قرابت جغرافيايي، نگاه باکو همواره بر مدار ضديت و تقابل با ايران تنظيم شده است. چنانکه مي‌توان اين مساله را چه در حوزه‌هاي مرتبط با جعل تاريخ و هويت براي انجام اقدامات امنيتي عليه ايران مشاهده کرد. اين اقدامات شامل تعرض، پلمب و مصادره تعدادي از املاک دولتي ايران در باکو مي‌شوند.

نکته قابل‌ملاحظه اين است که تاکنون هيچ اطلاعاتي از روند اين دادگاه‌هاي نمايشي منتشر نشده است.

با اين‌حال املاک دولت ايران به‌طور کامل پلمب شده يا محدوديت‌هايي براي آنها ايجاد شده است، ازجمله اين املاک- که شامل هشت ملک‌ و بالغ بر چند هزار متر مربع مي‌شوند- مي‌توان به ساختمان نمايندگي مقام‌معظم‌رهبري، ساختمان نمايندگي صداوسيما، ساختمان‌هاي جامعه‌المصطفي، ملک سابق بانک ملي، ملک داراي قرارداد طولاني‌مدت کميته امداد، ساختمان‌ مدرسه و ملک متعلق به رايزني فرهنگي ايران اشاره کرد. البته اين اقدام باکو مسبوق به سابقه است، زيرا در گذشته باکو بخشي از اراضي دولتي ايران در منطقه احمدلي باکو را پس از به‌سرقت بردن اسناد آن مصادره کرده بود.

تعرض باکو عليه اراضي ايران در شرايطي است که در ايام منتهي به تعطيلات عيد نوروز با لابي‌گري‌هاي صورت‌گرفته، جمهوري آذربايجان اقدام به خريد يک ساختمان مجلل در منطقه پاسداران تهران‌ به مساحت بيش از هزار متر و زيربناي بيش از سه هزار متر کرده است. اين ملک شامل يک مجتمع هشت واحدي بزرگ به ارزش حدود 20 ميليون دلار است.

با‌اين‌حال همچنان مشخص نيست مجوزهاي اين اقدام در ايام معطوف به تعطيلات عيد نوروز و در شرايطي که باکو اقدام به تعرض به املاک ايراني در باکو کرده است، با چه ‌انگيزه و توسط چه ارگان‌هايي صادر شده است؟ ظاهرا اين افراد و ارگان‌ها فراموش کرده‌اند که اخيرا ايران عملياتي را به اين دليل انجام داده که اماکن ديپلماتيکش را به‌منزله خاک خود تلقي مي‌کند. بنابراين درحالي‌که باکو اقدام به مصادره و پلمب ساختمان‌هاي ايران کرده، اعطاي اجازه خريد ملک جديد در تهران کاملا بي‌معناست.

اين در شرايطي است که ساختمان سفارت ايران در باکو، در مقايسه با سفارتخانه‌هاي روسيه، ترکيه و آمريکا شامل ملکي محقر است که به نوشته مطبوعات باکو، به‌دليل اختلاف در مورد زمين توسط کميته املاک دولتي وزارت اقتصاد جمهوري آذربايجان درباره آن شکايت تنظيم شده است.

گفته مي‌شود مقامات آذري پس از حادثه مشکوک حمله به سفارت جمهوري آذربايجان در تهران در بهمن 1401 که توسط سرويس امنيتي باکو و در آستانه گشايش سفارت جمهوري آذربايجان در تل‌آويو انجام شد، با کمک لابي‌هاي داخلي خود، از فضاي موجود براي امتيازگيري کلان از تهران استفاده کرده که خريد ملک مذکور براي سفارت از آن جمله است.

اين درحالي است که سابقه فعاليت سفارت جمهوري آذربايجان در تهران نشان مي‌دهد اين سفارتخانه همواره در حمايت مالي از گروه‌هاي تجزيه‌طلب نقش داشته و درآمدهاي حاصل از ويزا را در اختيار اين گروه‌ها قرار داده است. به همين دليل علي‌رغم لغو رواديد از سوي ايران از سال 1390، باکو ويزا را براي ايراني‌ها لغو نکرده و حتي مرز زميني دو کشور را نيز به بهانه کرونا روي شهروندان خود مسدود کرده است. البته در همين زمان باکو براي 30 کشور ازجمله آلباني، رواديد را لغو کرده است.