7 پرده از جديدترين ماجراجويي دولت آمريکا در آمريکاي لاتين

با اين حال، عجيب اينکه آمريکايي ها تهديد کرده اند که حتي به دنبال انجام حملات هدفمند در خاک ونزوئلا هستند. پيش از اين نيز دولت ترامپ در حرکتي غيرمنطقي، اقدام به تعيين جايزه 50 ميليون دلاري براي دستگيري نيکلاس مادورو رئيس جمهور مشروع و قانوني ونزوئلا کرده بود. موضوعي که بسياري از ناظران و تحليلگران را واداشته تا اين گزاره را مورد تاکيد قرار دهند که اعزام ناوشکن هاي آمريکايي به نزديکي سواحل ونزوئلا نيز يک گام ديگر جهت تشديد فشارهاي سياسي و نظامي عليه دولت اين کشور است و آنچه واشينگتن از تريبون هاي رسمي در مورد حرکت اخيرش عليه ونزوئلا مي گويد، صرفا مصرف داخلي دارد و بهانه
است.

دولت آمريکا تهديد کرده که هيچ بعيد نيست شمار نيروهاي نظامي خود در مجاورت آب هاي ونزوئلا را افزايش دهد. البته که نيکلاس مادورو رئيس جمهور ونزوئلا نيز تاکيد کرده که در برابر فشارهاي آمريکا مي ايستد و حتي برخي گزارش ها حاکي از اين هستند که بعضي افراد در ونزوئلا به دليل تلاش براي طراحي و اجراي کودتا عليه دولت قانوني اين کشور دستگير شده اند. مادورو هشدار داده که کشورش با مسلح کردن مردم خود مي تواند با حداقل چهار و نيم ميليون نفر نيرو در برابر تجاوزگري احتمالي دولت آمريکا بايستد. با اين همه، در تحليل انگيزه‌هاي پشت‌پرده دولت ترامپ در دوره تازه ماجراجويي آن عليه ونزوئلا، بايستي 7 نکته را مد نظر داشته باشيم.

يک: تحکيم نفوذ ژئوپليتيکي آمريکا در آمريکاي لاتين

آمريکا از قرن‌ها پيش بر منطقه آمريکاي لاتين به عنوان حوزه نفوذ سنتي خود نگاه کرده است. حضور ناوشکن‌هاي آمريکايي در آب‌هاي نزديک ونزوئلا نشان‌دهنده تلاشي گسترده براي تثبيت اين نفوذ در برابر تغييرات منطقه‌اي است. ونزوئلا، با دولت چپ‌گراي خود و سياست‌هاي مستقلش، تهديدي براي هژموني آمريکا محسوب مي‌شود. اين اقدام نظامي تلاشي است براي جلوگيري از گسترش اتحادهاي ضدآمريکايي و ايجاد بازدارندگي در برابر نفوذ چين و روسيه و ايران در اين اين کشور و منطقه استراتژيک. موضوعي که يک دغدغه جدي براي آمريکايي‌ها است.

دو: ضربه‌زدن به جريان مقاومت ضد امپرياليستي

ونزوئلا سمبل مقاومت در برابر نفوذ و مداخلات آمريکا در آمريکاي لاتين است. دولت ترامپ تلاش دارد با فشار نظامي، نه تنها دولت مادورو را تضعيف کند بلکه به کل جريان‌هاي سياسي و اجتماعي ضد امپرياليستي در آمريکاي لاتين پيام بدهد که مقاومت به اين شکل، هزينه‌بر و خطرناک خواهد بود. اين سياست در واقع بخشي از جنگ رواني و فشار سياسي است تا هرگونه استقلال منطقه‌اي که در نقطه مقابل منافع آمريکا است، سرکوب شود.

سه: استفاده از بهانه مبارزه با مواد مخدر جهت توسعه نظامي‌گري آمريکايي

ادعاي آمريکا در مبارزه با قاچاق مواد مخدر غالباً بهانه‌اي براي توجيه اقدامات نظامي و جاسوسي در کشورهاي هدف بوده است. آمريکا در گذشته بارها اين بهانه را براي مداخلات خود به کار برده است، در حالي که هدف اصلي آمريکايي ها، تثبيت قدرت سياسي و اقتصادي خود است. چنين اقدامي باعث مي‌شود واشينگتن بتواند حضور نظامي‌اش را در منطقه توجيه کند و از نظر افکار عمومي و جامعه بين‌المللي مشروعيت نسبي کسب نمايد.

چهار: تضعيف دولت قانوني ونزوئلا و ايجاد بي‌ثباتي داخلي

ايجاد فشار نظامي، اقتصادي و سياسي، به زعم آمريکايي ها، موجب تشديد چالش هاي داخلي ونزوئلا مي‌شود و زمينه را براي شورش‌ها، ناآرامي‌ها و در نهايت تغيير نظام سياسي اين کشور فراهم مي‌آورد. اين استراتژي آمريکا است که با تضعيف دولت فعلي، دولتي جايگزين و همسو با سياست‌هاي واشينگتن را سرکار آورد و به اين ترتيب، نفوذ خود را در منطقه آمريکاي لاتين افزايش دهد. بي‌ثباتي همچنين فرصت مناسبي براي مداخلات گسترده‌تر سياسي و اقتصادي به آمريکا مي‌دهد.

پنج: کنترل منابع طبيعي و اقتصادي ونزوئلا

ونزوئلا يکي از کشورهاي غني نفتي جهان است که ذخاير عظيمي از نفت و گاز را در اختيار دارد. آمريکا، به عنوان کشوري که اقتصاد آن هنوز تا حد زيادي به انرژي وابسته است، نمي‌خواهد اين منابع تحت کنترل دولت‌هايي خارج از مدار سياست‌هايش باشد. کنترل مستقيم يا غيرمستقيم بر منابع انرژي ونزوئلا، تضمين منافع شرکت‌هاي نفتي بزرگ آمريکايي و حفظ قدرت اقتصادي اين کشور را در پي دارد. موضوعي که دولتمردان آمريکايي به شدت نسبت به آن حريص هستند.

شش: ايجاد دوقطبي جهاني و تقويت نفوذ ناتو در مناطق بحراني

حضور نظامي آمريکا در مناطق مختلف جهان از جمله ونزوئلا، بخشي از سياست کلان براي تقابل با رقباي جهاني مثل ايران، روسيه و چين است. با افزايش تنش‌ها در آمريکاي لاتين، واشينگتن تلاش مي‌کند نفوذ ناتو را گسترش دهد و با ايجاد مناطق بحران‌زده، بهانه‌اي براي تقويت حضور نظامي خود در سطح جهاني پيدا کند. اين روند به افزايش رقابت‌هاي ژئوپليتيکي دامن مي‌زند و ثبات جهاني را تهديد مي‌کند. البته که آمريکايي ها شبيه به اين رويکرد را در ديگر بخش هاي جهان نيز بارها به نمايش گذاشته اند.

هفت: انحراف افکار عمومي از مشکلات داخلي آمريکا

دولت ترامپ در دوره‌هاي مختلف با مشکلات عمده اقتصادي، نابرابري اجتماعي و اعتراضات داخلي روبرو بوده است. سياست خارجي تهاجمي و نمايش قدرت نظامي در خارج، راهکاري براي انحراف توجه افکار عمومي و رسانه‌ها از اين مشکلات به شمار مي‌رود. اين استراتژي قديمي آمريکا و ترامپيست ها در شرايط بحراني است که با تمرکز بر دشمن خارجي، سعي مي کنند اتحاد داخلي را تحکيم کنند و از فشارهاي داخلي بکاهند. در حقيقت، ماجراجويي جديد ترامپ عليه ونزوئلا، نوعي فرار رو به جلوي دولت آمريکا است و نمي تواند نمودي از قدرتنمايي آن باشد.