وقتي تغذيه ناديده گرفته مي‌شود

به گزارش مشرق، متين‌السادات موسوي، متخصص تغذيه با تأکيد بر اينکه «خانواده» نخستين و مهم‌ترين بستر تأمين سلامت جامعه است، اظهار کرد: از نگاه رهبر معظم انقلاب نيز اولويت نخست، استحکام خانواده است و در اين ميان نقش مادران و بانوان خانه‌دار در حفظ و ارتقاي سلامت جسم و روان اعضاي خانواده، نقشي کليدي و غيرقابل جايگزين است.

وي افزود: سلامت به‌طور کلي به معناي افزايش کيفيت و طول عمر انسان است و اين مفهوم تنها به نبود بيماري محدود نمي‌شود، بلکه مجموعه‌اي از عوامل شامل تغذيه صحيح، تحرک بدني، سلامت روان و تعادل هورموني را در بر مي‌گيرد. بانوان به‌عنوان محور مديريت خانه، بيشترين تأثير را بر الگوي تغذيه خانواده، به‌ويژه کودکان و دانش‌آموزان دارند.

اين متخصص تغذيه با اشاره به تأثير مستقيم تغذيه بر عملکرد مغزي کودکان، تصريح کرد: فرزنداني که ساعات طولاني در مدرسه حضور دارند، در صورت مصرف تنقلات صنعتي، کيک‌ها و بيسکويت‌هاي حاوي قند و چربي بالا، در معرض افت تمرکز، نوسانات قند خون و حتي ابتلا به ديابت پنهان قرار مي‌گيرند؛ مشکلي که امروز در ميان دانش‌آموزان به شکل نگران‌کننده‌اي رو به افزايش است.

موسوي با اشاره به تجربه موفق برخي کشورها از جمله ژاپن در حوزه سلامت عمومي، گفت: اين کشورها با فرهنگ‌سازي تغذيه سالم از سنين کودکي و ارائه وعده‌هاي غذايي متنوع و متعادل در مدارس، توانسته‌اند بسياري از مشکلات ژنتيکي و رشدي را کنترل کنند. ما نيز مي‌توانيم با آموزش عادات غذايي صحيح از دوران کودکي، از بروز اضافه‌وزن و بيماري‌هاي مزمن در آينده پيشگيري کنيم.

وي آب را يکي از مهم‌ترين و در عين حال مغفول‌مانده‌ترين ارکان سلامت دانست و افزود: چه در محيط کار و چه در مدرسه، مصرف منظم آب با دفعات بيشتر و حجم کمتر، علاوه بر بهبود تمرکز و يادگيري، مانع بروز اشتهاي کاذب مي‌شود. توصيه مي‌شود مادران، کودکان را به نوشيدن مداوم آب عادت دهند.

اين متخصص تغذيه درباره ميان‌وعده‌هاي سالم اظهار کرد: بهترين ميان‌وعده‌ها ترکيبي از مغزها بدون نمک، ميوه يا ميوه خشک، و يک منبع پروتئيني است. استفاده از تخم‌مرغ آب‌پز، پنير، کره بادام‌زميني بدون شکر، همراه با نان‌هاي سبوس‌دار مانند نان جو يا سنگک، مي‌تواند نياز بدن به انرژي و ريزمغذي‌ها را به‌خوبي تأمين کند.

موسوي با اشاره به هرم غذايي، خاطرنشان کرد: کربوهيدرات‌ها در قاعده هرم قرار دارند و اصلي‌ترين منبع تأمين انرژي بدن هستند. حذف کامل نان و برنج ممکن است به کاهش وزن منجر شود، اما بدن را از انرژي لازم براي فعاليت روزانه محروم مي‌کند. در مقابل، شيريني‌ها و چربي‌ها در رأس هرم قرار دارند و بايد کمترين سهم را در رژيم غذايي داشته باشند.

وي افزود: مصرف متعادل ميوه و سبزيجات، علاوه بر تأمين ويتامين‌ها و مواد معدني، نقش مهمي در پيشگيري از کم‌خوني، خستگي مزمن و ضعف سيستم ايمني دارد. هرچند مکمل‌هاي ويتاميني مي‌توانند کمک‌کننده باشند، اما بهترين منبع دريافت ريزمغذي‌ها، مواد غذايي طبيعي است.

اين متخصص تغذيه با تأکيد بر تنوع منابع پروتئيني، گفت: استفاده از گوشت قرمز، مرغ، ماهي، تخم‌مرغ، لبنيات و همچنين پروتئين‌هاي گياهي مانند سويا، براي حفظ تعادل بدن ضروري است. در حوزه لبنيات نيز توصيه مي‌شود تا حد امکان از محصولات سنتي و کم‌فرآوري‌شده استفاده شود.

موسوي درباره مصرف روغن‌ها توضيح داد: روغن‌هاي مايع گياهي مانند روغن زيتون، کنجد و هسته انگور به دليل داشتن اسيدهاي چرب مفيد و امگا3، نسبت به روغن‌هاي جامد اولويت دارند. حذف کامل چربي از رژيم غذايي، مانع جذب ويتامين‌هاي ضروري مانند ويتامين D شده و در بلندمدت مي‌تواند منجر به پوکي استخوان، ريزش مو و اختلالات هورموني شود.

وي با اشاره به مفهوم کالري، تصريح کرد: توجه صرف به عدد کالري بدون در نظر گرفتن کيفيت مواد غذايي، در بلندمدت آسيب‌زا است. نياز کالري هر فرد به عواملي مانند سن، جنسيت، ميزان فعاليت بدني، ترکيب بدني و وضعيت هورموني بستگي دارد و بهتر است به‌صورت علمي و با مشاوره تخصصي تعيين شود.

اين متخصص تغذيه با بيان اينکه سوخت‌وساز بدن با افزايش سن کاهش مي‌يابد، به‌ويژه در زنان پس از 30 سالگي، افزود: کاهش توده عضلاني، تغييرات هورموني و سبک زندگي کم‌تحرک از عوامل اصلي اين موضوع هستند. به همين دليل، ورزش منظم در کنار تغذيه صحيح، براي حفظ سلامت و کنترل وزن ضروري است.

موسوي در پايان با اشاره به خطرات نوسانات شديد وزن، خاطرنشان کرد: کاهش يا افزايش بيش از 10 کيلوگرم وزن در يک سال، طبق مطالعات علمي مي‌تواند طول عمر را کاهش دهد.هدف از رژيم غذايي نبايد صرفاً لاغري سريع باشد، بلکه حفظ سلامت جسم و روان در اولويت قرار دارد؛ چراکه چاقي علاوه بر عوارض جسمي مانند ديابت، کبد چرب و بيماري‌هاي قلبي، پيامدهاي رواني از جمله افسردگي، کاهش اعتمادبه‌نفس و انزواطلبي را نيز به همراه دارد.