وقتي آمريکا جا مي ماند

در اين رابطه، به تازگي شاهد افشاي پرده اي جديد از زوال هژموني جهاني آمريکا بوده ايم. ماجرا از اين قرار است که بانک جهاني در گزارشي، فهرست 10 کشور که بيشترين ميزان صادرات فناوري هاي پيشرفته و بالا را دارند، منتشر کرده است. در اين فهرست، چين با صادرات سالانه 769.7 ميليارد دلار در رده نخست و آلمان با صادرات 223.4 ميليارد دلار در رده دوم قرار دارند. پس از اين دو، آمريکا با يک سقوط قابل توجه با صادرات 166.4 ميليارد دلار در جايگاه سوم قرار گرفته است. نکته قابل تامل اينکه که کشور چهارم يعني ويتنام، با صادرات سالانه 123 ميليارد دلار توليدات مرتبط با فناوري هاي پيشرفته، فاصله کمي را با آمريکا دارد.

از اين رو، بيراه نيست اگر بگوييم آمريکايي ها تا حد زيادي موقعيت هژمونيک و برجسته خود به عنوان غول صادرات فناوري هاي پيشرفته جهان را از دست داده اند و چين توانسته در اين حوزه، فاصله قابل توجهي را با آمريکايي ها ايجاد کند. اهميت اين مساله زماني بيس از پيش آشکار مي شود که توجه داشته باشيم، جهان آينده جهانِ فناوري هاي پيشرفته و هوش مصنوعي است و آمريکا از همين حالا در اين حوزه کلي عقب افتاده و رقباي آن به نحوي فزاينده اي در حال رشد و پيشرفت و قبضه محيط بين المللي هستند.

در اين رابطه، مقام معظم رهبري نيز اخيرا رهنمودهاي روشنگرانه و آينده نگرانه اي را در مورد ضرورت پيشرفت کشور در حوزه هوش مصنوعي و فناوري هاي يپشرفته داشته اند. موضوعي که در نوع خود از آگاهي ايشان به مقضيات آينده جهان و ضرورت هماهنگ شدن ايران با حوزه هاي جديدِ قدرت ساز در عرصه بين المللي حکايت دارد. نبايد از ياد برد که در جهانِ آتي، کشورها يا در حوزه فناوريهاي پيشرفته، ابتکار دارند و فعالانه براي خود قدرت توليد مي کنند يا دنباله رو ديگران هستند و به طور خاص داده ها و اطلاعات آن ها از سوي ديگران هدفِ استثمار و سواستفاده قرار مي گيرد.

با اين همه، اينکه شاهديم موقعيت آمريکا در حوزه فناوري هاي پيشرفته و بالا به شدت متزلزل شده، نشانه اي عيني از تغيير کريدورهاي قدرت جهان است. موضوعي که تکانه و لرزه هاي آن، مدت هاست که در خودِ غرب نيز حس شده و نسبت به آن پالس هاي هشداردهنده اي نيز مخابره مي شود.