ورود 50 درصد يافته‌هاي پژوهشي کشاورزي را 150 همت ثروتمند مي‌کند

اکبر فتحي با اشاره به شعار امسال هفته پژوهش با عنوان «سرمايه‌گذاري در توليد با پشتوانه پژوهش و فناوري» اظهار داشت: امروز مزيت رقابتي در کشاورزي نه در وسعت اراضي و نه در حجم نهاده‌ها، بلکه در سرعت تبديل ايده به محصول و انتقال يافته‌هاي علمي به چرخه توليد نهفته است.

وي افزود: گرچه سالانه حدود 12 تا 15 همت در حوزه تحقيق و توسعه کشاورزي هزينه مي‌شود، اما سهم آن در اين بخش تنها 0.6 تا 0.8 درصد توليد ناخالص بخش است؛ نسبتي که در کشورهاي پيشرو به 3 درصد مي‌رسد و نشان‌دهنده فاصله جدي ما با استانداردهاي جهاني است.

معاون برنامه‌ريزي و اقتصادي وزارت جهاد کشاورزي با بيان اينکه طي دهه اخير بيش از 18 هزار پايان‌نامه و طرح پژوهشي در حوزه‌هاي مختلف کشاورزي توليد شده است، گفت: نرخ نفوذ واقعي اين دستاوردها در سطح مزرعه کمتر از 30 درصد است و تنها 10 درصد از اين يافته‌ها به تجاري‌سازي پايدار منجر مي‌شود؛ اين يک زنگ خطر جدي براي نظام پژوهش کشاورزي کشور است.

 فتحي برخي نمونه‌هاي موفقيت‌آميز اتصال پژوهش به توليد را تشريح کرد و گفت: در پروژه‌هاي به‌نژادي گندم متحمل به خشکي، عملکرد مزارع ديم بيش از 55 درصد افزايش يافته بدون اينکه مصرف آب بيشتر شود.

  به گفته وي، در واحدهاي مرغداري پيشرو نيز اجراي نتايج پژوهش‌هاي داخلي در اصلاح نژاد و بهينه‌سازي جيره، ضريب تبديل را از 2 به کمتر از 1.6 رسانده که صرفه‌جويي سالانه صدها هزار تُن نهاده وارداتي را به دنبال دارد.

وي ضعف در تجاري‌سازي، نبود نظام انگيزشي مؤثر، گسست دانشگاه و پژوهش با بازار و کمبود سرمايه‌گذاري خطرپذير را مهم‌ترين چالش‌هاي امروز دانست و گفت: سهم شرکت‌هاي دانش‌بنيان کشاورزي از کل زيست‌بوم فناوري کشور کمتر از 7 درصد است؛ در حالي که اين بخش 12 درصد توليد ناخالص داخلي و 17 درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص مي‌دهد.

فتحي سياست‌هاي جديد وزارت جهاد کشاورزي را تشريح کرد و افزود: حرکت از پژوهش براي پژوهش به سمت پژوهش براي بازار، توسعه خوشه‌هاي فناوري، تقويت مراکز رشد، حمايت از شرکت‌هاي دانش‌بنيان و ايجاد مزارع نوآور از برنامه‌هاي اصلي ما براي افزايش نرخ تجاري‌سازي دستاوردهاي علمي است.

وي با تأکيد بر اينکه هر درصد افزايش بهره‌وري ناشي از فناوري، مستقيماً به کاهش هزينه توليد، کاهش فشار بر منابع آب و خاک و افزايش درآمد کشاورزان منجر مي‌شود، اذعان داشت: اگر تنها 50 درصد از يافته‌هاي پژوهشي موجود وارد چرخه توليد شود، ارزش افزوده بخش کشاورزي مي‌تواند سالانه بيش از 150 همت افزايش يابد.

معاون برنامه‌ريزي و اقتصادي وزارت جهاد کشاورزي خاطرنشان کرد: هفته پژوهش و فناوري بايد فرصتي براي بازنگري جدي در مسير طي‌شده و طراحي آينده‌اي مبتني بر اقتصاد دانش‌بنيان کشاورزي باشد. آينده اين بخش در گرو پيوند واقعي آزمايشگاه با مزرعه و دانشگاه با بازار است؛ پيوندي که اگر درست محقق شود، کشاورزي را به يکي از پيشران‌هاي اصلي رشد اقتصادي کشور تبديل خواهد کرد.