مکتب سليماني، کليد پيروزي‌ها و الگويي جاودان براي مجاهدان

يعني هر آنچه از ويژگي‌هاي شهيد سليماني نام برده مي‌شود، در حقيقت ستوني براي مکتب شهيد سليماني است که در کنار هم قرار گرفتن اين ويژگي‌ها، مکتب سليماني را شکل مي‌دهد: «شهيد سليماني، به عنوان شخص خودش، به عنوان يک انسان، در درجه‌ي بعد مطرح است؛ آنچه مطرح است به عنوان عضو يک مکتب، راه‌رو يک راه به سمت يک هدف، مطرح است. اين خصوصيّات را شهيد سليماني به عنوان يک مکتب، دارا بود و دنبال ميکرد و احساس وظيفه ميکرد که حالا به آن ميگوييم «مکتب سليماني» [که همان] مکتب اسلام است، مکتب قرآن است و او به اين مکتب پايبند بود و به آن عمل ميکرد. شد شاخص، شد محور، شد مرکز. ما هم اگر همان ايمان را، همان عمل را، همان عمل صالح را داشته باشيم، ميشويم سليماني. هر کدام از ما هم داراي همين پايبندي به اين راه باشيم، ما هم مشمول همان لطف الهي ميشويم.» 1403/10/12

اساس اين مکتب بر پايه دو ويژگي بسيار مهم است: «اگر بخواهيم آن چيزي را که اسمش را ميگذاريم «مکتب سليماني»، در يکي دو جمله‌ي کوتاه تبيين کنيم، بايد بگوييم اين مکتب عبارت است از «صدق» و «اخلاص». اين دو کلمه در واقع عنوان و نماد و نمايه‌ي مکتب سليماني است. «صدق» يعني همان چيزي که در آيه‌ي شريفه‌ي «مِنَ المُؤمِنينَ رِجالٌ صَدَقوا ما عاهَدُوا اللهَ عَلَيه» است... «اخلاص» هم همين است که در آيات متعدّد قرآن از جمله اين آيه‌ي شريفه «قُل اِنّي اُمِرتُ اَن اَعبُدَ اللهَ مُخلِصًا لَهُ الدّين». اين دو عنوانِ قرآني، تشکيل‌دهنده‌ي حرکت شهيد سليماني بود.» 1400/10/11

- صدق در آرمان‌ها، کردار و حرکت

به عبارتي مي‌توان يکي از ارکان اين مکتب را صدق در آرمان‌ها، کردار و حرکت در نظر گرفت. چيزي که در عملکرد حاج قاسم سليماني نيز به خوبي قابل مشاهده بود: «حالا «صَدَقوا ما عاهَدُوا اللهَ عَلَيه» يعني چه؟ يعني با هدف، با عهد الهي، با آرمانها برخورد صادقانه داشته باشند. مشکل ما اين است ديگر؛ در موارد زيادي مشکل ما اينجا است که پاي صدق در حرکت ما و در تعامل ما با آرمانهاي اسلام و انقلاب ميلنگد. اين مرد به معناي واقعي کلمه صادقانه عمل کرد و عمل ميکرد در زندگي‌اش، تا آنجايي که ما اين زندگي را از نزديک ديديم و شناختيم؛ چه در دفاع مقدّس، چه بعد از دفاع مقدّس تا مسئوليّت نيروي قدس، و چه در نيروي قدس. رنج مجاهدت را در راه آرمانها بر خود هموار کردن؛ اين معناي «صادقانه» است.»  1400/10/11

- وفاداري به اسلام و انقلاب

ديگر ويژگي شهيد سليماني، که پايه‌ي ديگري را براي مکتب سليماني مي‌سازد، تعهد و وفاداري نسبت به اسلام و انقلاب بود: «[شهيد سليماني] با همه‌ي وجود به اسلام و انقلاب وفادار ماند؛ به عهدي که با خدا و با امام بسته بود وفادار ماند؛ به وظيفه‌اي که در قبال ملّت ايران داشت و در قبال امّت اسلامي داشت، با کمال دقّت در عمل و با همه‌ي وجود وفادار ماند؛ هم وظيفه در قبال ملّت ايران، هم وظيفه در قبال امّت اسلامي.» 1400/10/11

- شجاعت و شهامت در عملِ متکي بر عقلانيت

ديگر پايه‌ي مکتب شهيد سليماني شجاعت و عقلانيت توامان بود. اقدامات بزرگِ «همراه با شجاعت؛ يعني کاري که کار معمولي نيست و احتياج به شجاعت دارد، احتياج به شهامت دارد؛ و متّکي به عقلانيّت؛ هم شجاعت، هم عقلانيّت؛ هر دو در حدّ تحسين‌برانگيز؛ با تدبير.» 1400/10/11

- اخلاص و داشتن نيت خالصانه براي خدا

خلوص نيت در اقدام، ويژگي ديگري از شهيد سليماني بود که ستون ديگري را براي مکتب شهيد سليماني بنا نهاده است. «[شهيد سليماني] با اخلاص بود؛ اين ابزار شجاعت و ابزار تدبير را براي خدا خرج ميکرد؛ اهل تظاهر و ريا و مانند اينها نبود. اخلاص خيلي مهم است. ماها تمرين کنيم در خودمان اخلاص را.» 1398/10/18

- توجه به حدود شرعي، الهي و انساني

ديگر ويژگي شهيد سليماني اين بود که «بشدّت مراقب حدود شرعي بود. در ميدان جنگ، گاهي افراد حدود الهي را فراموش ميکنند، ميگويند وقت اين حرفها نيست؛ او نه، او مراقب بود. آنجايي که نبايد سلاح به کار برود، سلاح به کار نميبُرد؛ مراقب بود که به کسي تعدّي نشود، ظلم نشود؛ احتياط‌هايي ميکرد که معمولاً در عرصه‌ي نظامي، خيلي‌ها اين احتياط‌ها را لازم نميدانند؛ [لکن] او احتياط ميکرد. به دهان خطر ميرفت امّا جان ديگران را تا ميتوانست حفظ ميکرد؛ مراقب جان نزديکانش، اطرافيانش، سربازانش، همکارانش در ملّتهاي ديگر که در کنار او بودند، بود.»  1398/10/18

- اهل انقلاب و انقلابي‌گيري

شاخص ديگر مکتبِ سليماني، انقلابي بودن شهيد سليماني در تمام اين سال‌ها بود. چيزي که براي او به دور از هر قشر و جناح‌بندي سياسي، يک خط قرمز بزرگ بود: «يک نکته‌ي مهم اين است که در مسائل داخل کشور [شهيد سليماني]... اهل حزب و جناح و مانند اينها نبود، لکن بشدّت انقلابي بود.

انقلاب و انقلابيگري خطّ قرمزِ قطعيِ او بود؛ اين را بعضي‌ها سعي نکنند کم‌رنگ کنند، اين واقعيّتِ او است؛ ذوب در انقلاب بود، انقلابيگري خطّ قرمز او بود. در اين عوالم تقسيم به احزاب گوناگون و اسمهاي مختلف و جناحهاي مختلف و مانند اينها نبود امّا در عالَم انقلابيگري چرا، بشدّت پايبند به انقلاب، پايبند به خطّ مبارک و نورانيِ امام راحل (رضوان الله عليه) بود.» 1398/10/18

- نگاه عميق و سنجيده به مسائل کشور

داشتن نگاه عميق به مسائل کشور و تحليل اين مسائل در سطح بين المللي ديگر شاخص شهيد سليماني و مکتب اوست و انتظار مي‌رود انسان پيرو اين مکتب نيز تلاش کند به مسائل کشور اينطور بنگرد: « نگاه شهيد سليماني به مسائل کشور يک نگاه بسته و محدود نبود؛ اين خيلي مهم است. مسائل کشور را با ديدگاه جهاني و بين‌المللي نگاه ميکرد و مي‌سنجيد؛ يعني چه؟ يعني معتقد بود که هر حادثه‌ي مهمّي که در منطقه بلکه در جهان اتّفاق بيفتد، يک انعکاسي در داخل کشور دارد و در مسائل کشور تأثير ميگذارد. در مسائل کشور، آن مقداري که به او مربوط بود ــ يک چيزهايي به ايشان مربوط نبود؛ مسائل اقتصادي به شهيد سليماني مربوط نبود ــ تأثير حوادث جهاني را ميديد، مي‌شناخت، محاسبه ميکرد و به سراغ آنها ميرفت. خطر را از بيرون از مرزها تشخيص ميداد و به فکر علاج بود. اين همان تعليم اسلام است که انسان خطر را از پيش تشخيص بدهد.» 1403/10/12

مکتب شهيد سليماني، فراتر از يک شخصيت تاريخي، منظومه‌اي از ارزش‌ها، اصول و آرمان‌هايي است که بر پايه ايمان، صدق، اخلاص و وفاداري به اسلام و انقلاب بنا شده است. اين مکتب، الگويي براي مبارزه با ظلم، حمايت از مظلومان و ترويج معنويت و انسانيت در تمام عرصه‌هاي زندگي است. تأمل در ويژگي‌هاي شهيد سليماني نشان مي‌دهد که هر انسان مؤمني مي‌تواند با عمل به اين اصول، راه او را ادامه دهد و به مقام قرب الهي دست يابد. مکتب سليماني به عنوان بخشي از تمدن اسلامي، نه تنها براي مجاهدان راه حق، بلکه براي تمام کساني که در جستجوي حقيقت و عدالت‌اند، الهام‌بخش است. اين مکتب، راهي روشن به سوي زندگي متعالي و سرشار از برکت الهي و پيروزي در مقابل دشمنان را پيش‌روي همگان قرار مي‌دهد.