2 ميليارد دلار لوازم آرايش تقلبي روي صورت زنان ايراني!

شايد لوازم آرايشي در مقايسه با کالايي مانند دارو اهميت چنداني نداشته باشد اما از آنجايي که ايران هفتمين کشور در جهان و دومين کشور پرمصرف لوازم آرايشي و بهداشتي در منطقه است، صادرات، واردات و توليد آن براي سلامت و اقتصاد کشور مهم تلقي مي‌شود. از اين رو درباره ميزان اهميت صادرات و واردات مواد اوليه و اقلام لوازم آرايشي و بهداشتي با کيفيت در کشور و تأثير استفاده از مواد آرايشي قاچاق و بي کيفيت بر سلامت جامعه با دکتر «موسي احمد زاده» نايب رئيس انجمن واردکنندگان فرآورده‌هاي آرايشي و بهداشتي به گفت‌وگو نشسته‌ايم که در ادامه مشروح اين گفت‌وگو را مي‌خوانيد:

آقاي دکتر! علت واردات قاچاق لوازم آرايشي بي‌کيفيت در کشور چيست؟

اين داستان مانند اتوبان دو طرفه است، براي هرچيزي که ممنوعيت و محدوديت ايجاد و کالاي مورد نياز نتواند به صورت قانوني وارد کشور شود و اقتصاد رقابتي نباشد تبديل به انگيزه‌اي براي قاچاق کالا به کشور مي‌شود و قاچاقچيان از اين فرصت سواستفاده مي‌کنند. ما به اين مسئله در اقتصاد، اقتصاد سايه يا اقتصاد پنهان مي‌گوييم.

زماني که شرکت‌هاي قانوني که نماينده انحصاري کارخانه‌ها بودند و با ثبت منبع در وزارت بهداشت، گمرک و وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان نماينده رسمي واردات مي‌کردند و داراي اشتغال پايدار بودند ورشکست شدند، بيش از 8000 نفر بيکار شدند و همين افراد به چمداني وارد کردن محصولات آرايشي و بهداشتي از راه‌هاي غير رسمي روي آوردند.

بيشتر محصولات آرايشي قاچاق از کدام کشور وارد ايران مي‌شود؟

بيشتر مواد اوليه لوازم آرايشي و بهداشتي ما از ناحيه جنوب، غرب و شمال غرب وارد کشور مي‌شود. نکته‌اي که وجود دارد اين است که اقلام آرايشي قاچاق بدون بررسي و تأييد وزارت بهداشت وارد بازار مي شود. ما کشور بسياري وسيعي داريم و نظارت کردن بر محصولاتي که به صورت قاچاق وارد کشور شده بسيار سخت است. ما 15 تا کشور همسايه داريم و نمي‌توانيم جلوي قاچاق از مرز اين کشورها را بگيريم. ما نمي‌توانيم صددرصد جلوي قاچاق و توليد غير بهداشتي اين دسته از اقلام را بگيريم اما مي‌توانيم آن را به حداقل برسانيم.

چرا اعضاي شرکت‌هاي لوازم آرايشي بيکار شدند؟

حدوداً چهار سال پيش وزير اسبق وزارت صمت در يک بخشنامه بدون نشست با بخش خصوصي براي صنعت آرايشي و بهداشتي دستور ممنوعيت واردات ايجاد کرد. تا به امروز اين بخشنامه براي اقتصاد ايران خلاف شعار سال « مهار تورم و رشد توليد» عمل کرده و امنيت اقتصادي ما را به خطر انداخته است.

البته ما در آن موقع در اوج تحريم‌هاي ناجوانمردانه آمريکا قرار داشتيم. ما محدوديت را تحمل کرديم اما ممنوعيت فرصت را به قاچاقچيان داد. اگر کالاهاي آرايشي و بهداشتي مورد نياز کشور از مبادي رسمي وارد مي‌شد، دولت عوارض و گمرکي دريافت مي‌کرد و بودجه محقق مي‌شد. در گذشته ميزان قاچاق محصولات آرايشي در کشور يک ميليارد و 600 ميليون دلار بود و بايد ترس از ممنوعيت و افزايش توليد داخل بيشتر مي‌شد اما متأسفانه اين مسئله برعکس شده و به دو ميليارد و 100ميليون دلار افزايش يافته است. اين بخشنامه نه تنها کارايي و اثرگذاري نداشته بلکه سلامت جامعه و امنيت اقتصادي را به خطر انداخته
است.

اگر شرکت‌هاي قانوني به صورت رسمي واردات مي‌کردند موجب رونق اقتصادي، اشتغال پايدار، امنيت اقتصادي، محقق شدن بودجه شده و 8000 نفر از کار بيکار نمي‌شدند. زماني که اين فرصت به قاچاقچيان داده شده هم اشتغال از بين رفته است که در نهايت باعث مي‌شود ما از توسعه يافتگي دور شويم. متأسفانه در اين صنعت، سياست گذار از متخصصين استفاده نمي‌کند.

واردکننده غارت‌گر نيست

وارد کننده چه نقشي در توليد کشور بازي مي‌کند؟

وارد کننده غارت‌گر نيست، وارد کننده به توليد کشور کمک مي‌کند. واردات باعث مي‌شود توليد کننده‌هاي ايراني احساس رقابت کنند و براي کنار زدن رقيبشان يا حداقل برابري با آنها در توليدشان نوآوري داشته و محصولي با کيفيت بيشتر توليد کنند. توليد کننده‌هاي ما رقيب ندارند. اگر توليد کننده رقيب نداشته باشد همان کالاي منسوخ شده قبلي خودش را توليد مي‌کند و اين باعث عقب افتادگي صنعت در کشور مي‌شود. من به شدت از توليد ملي حمايت مي‌کنم و معتقدم کشوري که توليد نداشته باشد عزت و اعتبار ندارد. توليد براي رشد GNP , GDP و GMP ايران بسيار حائز اهميت است.

به چه کسي توليدکننده مي‌گويند؟

هرکسي نبايد اسم خودش را توليد کننده بگذارد. توليد ادبيات دارد؛ بايد کسي که ادبيات توليد را مي‌داند با تحليل رقباي داخلي، منطقه‌اي و جهاني داشته باشد و بر اساس تحليل‌هاي رقابتي که انجام داده کالا توليد کند. بيش از 80 درصد توليد کنندگان کشور ما محصولات کشورهاي ديگر را کپي مي‌کنند. کپي کردن و بسته بندي کردن توليد کردن نيست.

توليد کننده‌هاي زير زميني را چگونه شناسايي و با آنها برخورد مي‌کنيد. آيا آماري از توليد کننده‌هاي زيرزميني داريد؟

در حال حاضر ما از اين به اصطلاح توليدکننده‌ها آماري نداريم اما تعدادشان زياد است. در سه سال گذشته به دليل ممنوعيت واردات و به دنبال آن کاهش توليد رسمي و قانوني لوازم آرايشي و بهداشتي توليدات زير زميني و غيرقانوني اين اقلام افزايش چشمگيري داشته و سلامت جامعه و مصرف کننده نهايي را به خطر انداخته است. آگاهي بخشي به مصرف کنندگان در حوزه آرايشي و بهداشتي بسيار پايين است. در حال حاضر لوازم‌هاي آرايشي و بهداشتي نامرغوبي که در کارگاه‌هاي زير زميني توليد مي‌شوند، در برخي فروشگاه‌هاي دوره‌اي و در متروها توسط فروشنده‌هاي دوره‌اي به فروش مي‌رسد. 99 درصد لوازم آرايشي و بهداشتي که در مترو به فروش مي‌رسد غير بهداشتي است.

چگونه مي‌توان لوازم آرايشي تقلبي و اصل را تشخيص داد؟

مواد اوليه آرايشي به دوسته اصلي و تقلبي تقسيم مي‌شود. اگر مصرف کنندگان نهايي اگر هميشه از يک برند آرايشي استفاده کرده باشند و محصول را بشناسند در زمان استفاده متوجه مي‌شوند که مواد محصول مورد نظرشان تغيير کرده است. اما متخصصين با يک نگاه اجمالي متوجه اصل يا تقلبي بودن مواد مي‌شوند. در نهايت اين مواد و محصولات GTIN دارند و وزارت بهداشت به اين مواد پروانه و کد IRC مي‌دهد.

آيا ممکن است توليد کننده متوجه تقلبي بودن موارد اوليه‌ خريداري‌ شده‌ نشود؟

توليد کننده‌هاي رسمي دراراي مسئولين فني هستند و بسيار بعيد است که متوجه تقلبي بودن مواد نشوند اما اين مسئله به وفور اتفاق افتاده است. البته ما معتقديم که توليد ادبيات دارد و هرکسي توليد کننده نيست بنابراين ما کسي که بشکه گذاشته و داخلش را پر مي کند از نظر ما توليد کننده نيست.

براي ارتقاء توليد و صنعت در کشور چه کاري بايد انجام داد؟

در سرار جهان کشورها را با ميراثي که دارند مي‌شناسند. فرش، زعفران، پسته، خاويار، صنايع دستي و... ميراث کشور ما هستند. در هرکجاي دنيا از اين اقلام اسم ببريدنام ايران در ذهن مصرف کنندگان نهايي تداعي مي‌شود. چون در کشور ما بر روي اين محصولات و صادرات آنها کار شده است. اما زماني که حرف از عطر و ادکلن و لوازم آرايشي و بهداشتي به ميان مي‌آيد در ذهن مصرف کننده کشور فرانسه و اروپا نقش مي‌بندد. درست است که محصولات آرايشي و بهداشتي در دوران ايران باستان از ايران و مصر به اروپا رفته اما اين محصولات در اروپا تجاري سازي شده است.

نکته‌اي که بسيار اهميت دارد برندينگ و برندسازي است. شرکت‌هاي چند ميلتي که سال‌هاي زيادي است مسير برندسازي را شروع کردند به خوبي رفتار مصرف کننده را رصد کرده و ذائقه و سليقه مصرف کننده را شناسايي کرده‌اند. زماني که توليد کننده ذائقه و سليقه نسل جديد را بشناسد براساس آن کالا توليد مي‌کند. در حال حاضر شرکت‌هاي چند مليتي و کشورهاي اروپايي در زمينه آرايشي و بهداشتي توانستند بازار را تسخير کنند.

ما بايد از کشورهاي توسعه پايدار الگو برداري کنيم. قرار نيست در کشور را ببنديم. ما اگر مي‌خواهيم مهار تورم و رشد توليد داشته باشيم و رشد اقتصادي در کشور اتفاق بيافتد هم بايد توليد ملي را تقويت کنيم وهم بايد دانش، تجربه و هنرمان را بالا ببريم. توليدي که صادرات محور نباشد اصلاً توليد نيست. ما بايد بازاريابي منطقه‌اي و بين‌المللي داشته باشيم. اگر توليد و واردات متوازن باشد به امنيت اقتصادي‌ کشور کمک خواهد کرد.

براي جلب رضايت مخاطب چه کاري بايد انجام داد؟

نگرش نسل جديد عوض شده است. ما نمي‌توانيم به نسل جديد زور بگوييم و تعيين و تکليف کنيم که چه کالايي را بخرد يا نخرد. مشتري خودش هوشمند است و اختيار و انتخاب با مشتري است. اگر ما به توليد ملي ارق داشته باشيم که بايد داشته باشيم، اگر توليد کننده کالاي با کيفيت توليد کند، مشتري خودش تشخيص مي‌دهد که بايد کالاي ايراني بخرد. زماني که توليد کننده رضايت نهايي مشتري را نتواند کسب کند مشتري مي‌رود آن کالايي را تهيه مي‌کند که برايش مطلوبيت دارد.

وقتي مي‌گوييم خريدار خودش قدرت انتخاب دارد و بهترين کالا را خريداري مي‌کند، پس چرا برخي‌ها از لوازم آرايشي بي‌کيفت استفاده مي‌کنند؟

درحال حاضر برخي از افراد جامعه درآمدشان به قدري کم شده است که قدرت خريد يک محصول بايد را ندارد. يک دسته ديگر از شهروندان ممکن است اصلاً تقلبي بودن محصول را تشخيص ندهند. البته امروزه شرکت‌هاي برند و معتبر به شدت از قدرت تبليغات استفاده مي‌کنند و با استفاده از تبليغات مخاطب را آگاه مي‌سازند. بنابراين زماني که دوتا محصول اصل و تقلبي را در کنار هم قرار مي‌دهيد خود مشتري مي‌تواند اصل را از تقلبي تشخيص دهد.

آينده سلامت پوستي ايران را چگونه پيش بيني مي‌کنيد؟

اگر راه واردات و صادرات را مديرت شده باز کنند و توليد کنندگان فقط شعار ندهند و صادراتشان را بالا ببرند و واردات و صادرات و توليد متوازن بشود بيماري‌هاي پوستي و کالاي تقلبي و قاچاق به حداقل خواهد رسيد. اما اگر غير از اين باشد خيانت به کشور است. ما بايد خود تحريمي‌ها را کنار بگذاريم زيرا ما بلديم که با تحريم‌هاي آمريکا چگونه رفتار کنيم. اگر سياست‌گذار سياستش جواب مي‌داد قاچاق از يک ميليارد و600 ميليون دلار به دو ميليارد و 100 ميلون دلار افزايش پيدا نمي‌کرد.بايد عقلاني و منصفانه فکر کنيم. نگاه و نگرشمان را براساس شعار سال پيش ببريم تا هم توليد شکل بگيرد و هم مصرف کننده نهايي رضايت خاطر داشته باشد.

منبع: فارس