مهم‌ترين اعمال ماه رجب چيست؟

ماه رجب از ماه‌هاي پربرکتي است که اهميت‌هاي بسيار دارد. يکي از وجه‌هايي که اين ماه را از ديگر ماه‌ها متمايز مي‌کند، ولادت امام محمد باقر(ع) در اوايل اين ماه و ميلاد با سعادت اميرالمومنين علي(ع) در اواسط اين ماه است.

 اين ماه که يکي از ماه‌هاي حرام نيز معرفي مي‌شود، تاريخ مبعث پيامبر اکرم(ص) را در خود گنجانده و اين موضوع نيز يکي ديگر از ويژگي‌ها و وجوهات اين ماه به‌حساب مي‌آيد. کساني که براي رسيدن به معبود خود لحظه شماري کرده و در دل تاب دوري ندارند، تمام سعي خود را براي فيض بردن از برکات اين ماه کرده تا با توشه‌اي پر از خير و برکت به شعبان قدم نهاده و همچنين لياقت درک معرفت رمضان را از دست ندهند.

نگاهي گذرا به تقويم «ماه خدا»

روز اول: مطابق برخي روايات، روز ولادت امام محمد باقر(ع) در سال 57 هجري.

 روز سوم: روز شهادت امام علي‌النقي(ع) در سال 254 هجري.

روز دهم: روز ولادت امام محمدتقي(ع) طبق بعضي از روايات.

روز سيزدهم: روز ولادت اميرالمومنين(ع) که روز پدر تلقي مي‌شود.

روز پانزدهم: روز وفات حضرت زينب کبري(س)، طبق برخي از روايات.

روز هجدهم: روز وفات جناب ابراهيم، فرزند پيامبر اکرم(ص).

روز بيست و پنجم: روز شهادت امام موسي‌بن‌جعفر(ع).

روز بيست و ششم: روز وفات حضرت ابوطالب(ع)، مطابق برخي روايات.

روز بيست و هفتم: بعثت پيامبر عظيم‌الشان اسلام حضرت محمد(ص).

سه ماه متوالي رجب، شعبان و رمضان، ماه‌هاي پر فضيلتي هستند که ماه رجب در بين آن‌ها از امتياز ويژه‌تري برخوردار بوده و عنوان «ماه خدا» را به آن داده‌اند.

اعمال کلي ماه رجب که نيازمند روز خاصي نيست

در تمام روزهاي ماه‌ رجب خوب است که اين دعا خوانده شود: «يا مَنْ يَمْلِکُ حَوآئِجَ السّآئِلينَ، ويَعْلَمُ ضَميرَ الصّامِتينَ، لِکُلِّ مَسْئَلَة؛ اي که مالک حاجات خواستاراني و اي‌ که نهاد خاموشان داني براي هر خواسته‌اي، مِنْکَ سَمْعٌ حاضِرٌ وَجَوابٌ عَتيدٌ. اللّهُمَّ وَمَواعيدُکَ الصّادِقَةُ واَياديکَ الفاضِلَةُ؛ از جانب تو گوشي شنوا و پاسخي آماده است خدايا به حق وعده‌هاي راستت و نعمت‌هاي بسيار، وَ رَحْمَتُکَ الواسِعَةُ فَاَسْئَلُکَ اَنْ تُصَلِّيَ عَلي مُحَمَّد وَآلِ محمد؛ و رحمت وسيعت از تو خواهم که درود فرستي بر محمّد و آل محمد، واَنْ تَقْضِيَ حَوائِجي لِلدُّنْيا وَالاْخِرَةِ، اِنَّکَ عَلي کُلِّ شَيْء قَديرٌ؛ و حوايج دنيا و آخرتم را برآوري که به راستي تو بر هر چيز توانايي.»

 پيامبر اکرم(ص) نيز در رابطه با اين ماه فرموده‌اند: هر کس در ماه رجب 100 مرتبه بگويد «أَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذِي لا إلهَ إِلاّ هُوَ، وَحْدَهُ لا شَرِيکَ لَهُ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ» و در پايان نيز صدقه‌اي بدهد، خداوند کارش با رحمت پايان دهد و هرکس 400 مرتبه آن را بگويد، به فضيلت شهيدان نائل خواهد آمد.

همچنين ايشان فرموده‌اند: هر کس که در ماه خدا هزار مرتبه «لا اِلهَ اِلاَّ اللّه» بگويد، خداوند براي وي حسنات فراواني خواهد نوشت.

در روايتي نيز آمده است که هر کس در ماه رجب، در وقت صبح 70 مرتبه و شبانگاه نيز 70 مرتبه بگويد «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ أَتُوبُ اِلَيْهِ» و سپس دست‌ها را به سمت آسمان بلند کرده و بگويد «أَللّهُمَّ اغْفِرْ لي وَ تُبْ عَلَيَّ»، اگر در همان ماه رجب از دنيا رود، خداوند از وي راضي و خشنود خواهد بود.

 «سيد بن طاووس» در «اقبال» فضيلت بسياري براي خواندن سوره‌ي «توحيد» در ماه رجب نقل کرده است. وي از پيامبر اکرم(ص) روايت کرده است که هر کس با نيت پاک در ماه رجب، 10 هزار مرتبه سوره‌ي «توحيد» را بخواند، هنگامي که وارد عرصه‌ي قيامت شود در حالي که همچون روزي که از مادر متولد شده است پاک باشد و 70 فرشته نيز به استقبال وي آمده و بشارت بهشت به او مي‌دهند.

همچنين آن حضرت براي هزار مرتبه و چه‌بسا 100 هزار مرتبه خواندن سوره‌ي «توحيد» نيز پاداش بسياري را ذکر کرده است. 

در روايتي ديگر از رسول خدا(ص) نقل شده است که ايشان فرموده است: «هر کس يک روز از ماه رجب را روزه بگيرد و چهار رکعت نماز به‌جاي آورد (هر دو رکعت به يک سلام) و در رکعت اول 100 مرتبه «آية‌الکرسي» و در رکعت دوم 200 مرتبه سوره‌ي «توحيد» بخواند، پيش از مردن جاي خود را در بهشت خواهد ديد و يا کسي جاي وي را ديده و براي او توصيف مي‌کند.

از ليله‌الرغائب غافل نشويد

اولين شب جمعه‌ي ماه رجب را «ليله‌الرغائب» نام‌گذاري کرده‌اند. طبق روايتي از پيامبر عظيم‌الشان اسلام آمده است از اولين شب جمعه‌ي اين ماه غافل نشويد که فرشتگان آن را «ليله‌الرغائب» ناميدند.

پيامبر اکرم(ص) در رابطه با اعمال و کيفيت انجام آن‌ها گفته‌اند: «روز پنج‌شنبه اول ماه را روزه مي‌گيري. چون شب جمعه فرا رسيد، ميان نماز مغرب و عشاء 12 رکعت نماز مي‌گزاري (هر دو رکعت به يک سلام) و در هر رکعت از آن، يک مرتبه سوره «حمد» و سه مرتبه سوره«قدر» و 12 مرتبه سوره «توحيد» را مي‌خواني. پس از اتمام نماز 70 مرتبه مي‌گويي: أللّهُمَّ صَلِّ عَلي مُحَمَّد النَّبِيِّ الاِّميِّ وَ عَلي آلِهِ؛ آنگاه به سجده مي‌روي و 70 بار مي‌گويي: «سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ» سپس سر از سجده برمي‌داري و 70 بار مي‌گويي: «رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ، إِنَّکَ أنْتَ العَلِيُّ الاْعْظَمُ»؛ بار ديگر نيز به سجده مي‌روي و 70 مرتبه مي‌گويي: «سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَ الرُّوحِ» آن‌گاه حاجت خود را مي‌طلبي که ان‌شاءالله برآورده خواهد شد.

 عمره رجبيه چيست؟

انجام عمره در ماه رجب را گويند که فضيلت‌هاي فراوان دارد. طبق روايات اهل بيت(ع) عمره در اين فضيلتي هم‌رديف حج(تمتع) دارد. همچنين طبق روايتي از امام صادق(ع): اَفْضَلُ الْعُمْرَةِ، عُمْرَةُ رَجَب؛ با فضيلت‌ترين عمره، عمره در ماه رجب است.

اعمال شب اول ماه

اول: از رسول خدا(ص) نقل شده است که به هنگام رويت هلال ماه رجب، اين دعا را مي‌خواند: اَللّهُمَّ اَهِلَّهُ عَلَيْنا بِالاْمنِ وَ الاْيمانِ، وَ السَّلامَةِ وَ الاِسْلامِ، رَبّي وَ رَبُّکَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ؛ خدايا اين ماه را بر ما نو کن به امنيت و ايمان و سلامت و دين اسلام پروردگار من و پروردگار تو (اي ماه) خداي عزوجل است.

 همچنين از آن حضرت نقل شده است که وقتي هلال ماه رجب را مي‌ديد، مي‌فرمودند: اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا في رَجَب وَ شَعْبانَ، وَ بَلِّغْنا شَهْرَ رَمَضانَ، وَ اَعِنّا عَلَي الصِّيامِ وَ الْقِيامِ، وَ حِفْظِ اللِّسانِ، وَ غَضِّ الْبَصَرِ، وَ لا تَجْعَلْ حَظَّنا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ؛ خدايا برکت ده بر ما در ماه رجب و شعبان و ما را به ماه رمضان برسان و کمک‌مان ده براي گرفتن روزه و شب زنده‌داري و نگهداري زبان و پوشيدن چشم و بهره ما را از آن ماه تنها گرسنگي و تشنگي قرار مده.

 دوم: غسل کردن؛ مرحوم «سيّد بن طاووس» در کتب «روايات» روايتي از رسول خدا (ص) يافته است که آن حضرت فرمود: «هر کس درک کند ماه رجب را و در اول، وسط و آخر آن، غسل کند همانند روزي که از مادر متولد شده، از گناهان خارج گردد و پاک شود.

سوم: زيارت امام حسين (ع) در اين شب فضيلت بسيار دارد.

 چهارم: بعد از نماز مغرب، 20 رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به يک سلام) و در هر رکعت يک ‌بار سوره «حمد» و يک‌بار سوره «توحيد» بخواند. رسول خدا(ص) در پاداش اين عمل فرمود: هر کس چنين کند، به خدا سوگند خودش، خانواده‌اش، مالش و فرزندانش محفوظ بمانند و از عذاب قبر پناه داده شود و در قيامت به سرعت از صراط بگذرد.

 پنجم: بعد از نماز عشاء، دو رکعت نماز به‌جا آورد، در رکعت اول سوره «حمد» و «انشراح» را يک مرتبه و سوره «توحيد» را سه مرتبه بخواند و در رکعت دوم، سوره‌هاي «حمد»، «انشراح»، «توحيد» و «معوّذتين» (سوره‌هاي ناس و فلق) را يک‌بار بخواند و پس از سلام 30 مرتبه بگويد: «لا اله الاّ الله» و 30 مرتبه «صلوات» بفرستد.

 رسول خدا (ص) فرمود: کسي که اين عمل را انجام دهد، خداوند گناهانش را مي‌آمرزد و از گناه پاک مي‌شود.

 ششم: 30 رکعت نماز بخواند (هر دو رکعت به يک سلام) در هر رکعت يک مرتبه سوره «حمد» و يک مرتبه «کافرون» و سه مرتبه سوره «توحيد» را بخواند. در روايتي رسول خدا (ص) فرمود: هر مرد و زن مومني چنين کند، خداوند تمام گناهان کوچک و بزرگ وي را مي‌آمرزد و تا سال بعد، خداوند نامش را در فهرست «نمازگزاران» مي‌نويسد و از نفاق پاک مي‌شود.

 هفتم: احياي شب اول ماه؛ «شيخ طوسي» در «مصباح المتهجّد» از امام صادق (ع) از جدش از اميرمؤمنان علي(ع) نقل کرده است که آن حضرت دوست داشت که در چهار شب از شب‌هاي سال، فارغ از هر چيز، به عبادت بپردازد.

 هشتم: خواندن دعايي که از امام جواد (ع) نقل شده است که فرمود: مستحب است انسان، در شب اول رجب، با اين کلمات، دعا کند: اَللّهُمَّ اِنّي اَسْئَلُکَ بِاَنَّکَ مَليکٌ، وَاَنَّکَ عَلي کُلِّ شَيْء مُقْتَدِرٌ، وَاَنَّکَ ما تَشآءُ مِنْ أَمْر يَکُونَ، خدايا از تو خواهم به‌واسطه آن‌که تو فرمانروايي و تو بر هر چيز توانايي و تو هر کاري را بخواهي مي‌شود.

 اَللّهُمَّ اِنّي اَتَوَجَّهُ اِلَيْکَ بِنَبِيِّکَ مُحَمَّد نَبِيِّ الرَّحْمَةِ، صَلَّي اللهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ، خدايا من به‌سويت رو کنم به‌وسيله پيامبرت محمد پيامبر رحمت درود تو بر او و آلش.

يا مُحَمَّدُ يا رَسُولَ اللهِ، اِنّي اَتَوَجَّهُ بِکَ اِلَي اللهِ رَبِّکَ وَرَبِّي لِيُنْجِحَ بِکَ طَلِبَتي؛ اي محمد، اي رسول خدا براستي من به تو رو آورده‌ام براي رفتن به درگاه خدا پروردگار من و تو تا بلکه بوسيله تو حاجت روا گردم.

اعمال شب‌هاي مياني ماه رجب

امام صادق (ع) فرمود: «خداوند به اين امت سه ماه ارزشمند عطا کرد که به امت‌هاي قبل نداده بود و آن ماه‌ها، رجب، شعبان و ماه رمضان است و سه شب نيز به اين امت عنايت کرد که به امت‌هاي پيشين نداده بود و آن شب‌هاي سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم ماه است و همچنين سه سوره (بافضيلت و پرمحتوا) به اين امت عطا کرد که به امت‌هاي سابق نداده بود و آن سوره‌هاي «يس»، «مُلک» و «توحيد» است، از اين رو هر کس که ميان اين سه فضيلت جمع کند، ميان بهترين عطاهاي اين امّت جمع کرده است.»

 از امام (ع) سوال شد: «چگونه مي‌توان ميان آن‌ها جمع کرد؟»، فرمود: «در ليالي بيض (سه شب مزبور) در اين سه ماه نماز بخواند. به اين نحو که «در شب سيزدهم، دو رکعت نماز بگزارد و در هر رکعتي پس از سوره «حمد» اين سه سوره (يس، ملک و توحيد) را بخواند و در شب چهاردهم، چهار رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت به يک سلام) و در هر رکعتي «حمد» و «يس» و «ملک» و «توحيد» را بخواند و در شب پانزدهم، شش رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت به يک سلام) و همان سوره‌ها را در هر رکعت بخواند.»

اعمال روز سيزدهم

روز سيزدهم اين ماه مصادف است با ولادت حضرت امير(ع) و اولين روز از ايام‌البيض است. روزه گرفتن در اين روز و همچنين در دو روز بعد از آن، ثواب بسياري دارد و هر کس که بخواهد عمل «او داوود» را به‌جا آورد بايد اين روز را روزه بگيرد.

اعمال روز چهاردهم ماه رجب

در روايتي از پيامبر اکرم(ص) آمده است که هر کس در روز چهاردهم ماه رجب روزه بگيرد، خداوند پاداشي به وي عنايت خواهد کرد که نه چشمي آن را ديده و نه گوشي آن را شنيده و نه بر قلبي خطور کرده باشد.

شب نيمه ماه رجب چه ارزشي دارد؟

اين شب چند عمل در آن وارد شده است:

 اول: غسل

 دوم: احياي آن شب به عبادت که فضيلت بسيار دارد.

سوم: زيارت امام حسين(ع) که زيارت آن حضرت در شب و روز نيمه رجب مورد تأکيد قرار گرفته است.

چهارم: شش رکعت نماز بگزارد (هر دو رکعت با يک سلام) و در هر رکعتي سوره «حمد» و «يس» و «ملک» و «توحيد» را بخواند.

پنجم: بجا آوردن 30 رکعت نماز که در هر رکعت يک مرتبه سوره «حمد» و 10 مرتبه سوره «توحيد» را بخواند، در روايتي از رسول خدا(ص) پاداش فراواني براي اين نماز ذکر شده است.

 ششم: 12 رکعت نماز (هر دو رکعت به يک سلام) و در هر رکعت يک بار سوره «حمد» و يک بار «سوره» را مي‌خواني و پس از پايان نمازها هر يک از سوره‌هاي «حمد»، «فلق»، «ناس»، «توحيد» و «آية الکرسي» و همچنين سوره «قدر» را چهار مرتبه مي‌خواني و پس از آن، چهار مرتبه مي‌گويي: سُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ وَ لاَ اِلهَ إِلاَّ اللهُ وَاللهُ اَکْبَر، سپس مي‌گويي: أللّهُ أللّهُ رَبِّي، لا أُشْرِکُ بِهِ شَيْئاً، ما شاءَ اللهُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلاَّ بِاللهِ الْعَلِيِّ الْعَظيم.

اعمال روز نيمه ماه رجب

براي اين روز چند عمل وارد شده است:

 اول: غسل کردن.

دوم: زيارت امام حسين(ع)؛ در روايتي از محمد بن ابي نصر نقل شده است که از امام رضا(ع) سوال کردم: «در چه ماهي زيارت امام حسين (ع) بهتر است؟» فرمود: «در نيمه رجب و نيمه شعبان.»

 سوم:  به‌جا آوردن نماز جناب سلمان (همان گونه که در اعمال روز اوّل ماه رجب گذشت).

اعمال ام داوود

از مهم‌ترين اعمال روز نيمه رجب، عمل «امّ داوود» است که به گفته علاّمه مجلسي: «شيخ صدوق»، «شيخ طوسي» و «سيّد بن طاووس»(ره) به سندهاي معتبر آن را نقل کرده‌اند. اين عمل براي برآمدن حاجات و رفع اندوه و غم، حل مشکلات و دفع ظلم ستمگران بسيار مؤثر است.

اعمال روز بيست و هفتم ماه رجب

بيست و هفت رجب، روز مبعث است. روزي که طبق روايتي از امام صادق(ع) به‌عنوان شريف‌ترين اعياد ياد شده است. براي اين روز اعمالي ذکر شده است که عبارت است از:

اول: غسل کردن در اين روز مستحب است.

 دوم: روزه؛ اين روز در ميان روزهاي سال يکي از چهار روزي است که روزه گرفتن آن فضيلت بسيار دارد و پاداش فراواني براي آن نقل شده است. در روايتي از امام صادق(ع) مي‌خوانيم: «هر کس در روز بيست و هفتم رجب روزه بگيرد، خداوند براي او پاداش روزه 70 سال را مي‌نويسد.»

سوم: زياد صلوات فرستادن. در روايتي از امام صادق(ع) نقل شده است که: «در اين روز روزه مي‌گيري و بر محمد و آلش زياد صلوات مي‌فرستي.»

چهارم: زيارت رسول خدا و اميرالمومنين(ع) است.

 پنجم: 12 رکعت نماز است. از «ريّان بن صلت» نقل شده است که هنگامي که امام محمد تقي (ع) در بغداد بود، روز نيمه رجب و روز بيست و هفتم رجب را روزه مي‌گرفت و همه ملازمان و ياران آن حضرت نيز روزه گرفتند. آن‌گاه به ما فرمودند، 12 رکعت نماز بجا آوريم (هر دو رکعت به يک سلام) که در هر رکعت، «حمد» و «سوره‌اي» بخوانيم و هنگامي که نمازها به پايان رسيد، هر يک از سوره‌هاي حمد، توحيد و معوّذتين (فلق و ناس) را چهار مرتبه بخوانيم، آن‌گاه چهار مرتبه گفته شود: لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُ لِلّهِ، وَ لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ؛ و چهار مرتبه: اَللهُ اَللهُ رَبِّي لا اُشْرِکُ بِهِ شَيْئاً و چهار مرتبه: لا اُشْرِکُ بِرَبّي اَحَدا.

 ششم: 12 رکعت نماز ديگر. «شيخ طوسي» از حسين بن روح (رحمه الله) روايت کرده است که در اين روز 12 رکعت نماز بجا مي‌آوري و در هر رکعت حمد و هر سوره‌اي که خواستي مي‌خواني و پس از هر دو رکعت و سلام نماز، مي‌خواني: اَلْحَمْدُ للهِ الَّذي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَداً، وَ لَمْ يَکُنْ لَهُ شَريکٌ في الْمُلْکِ، وَ لَمْ يَکُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ، وَکَبِّرْهُ تَکْبيراً، يا عُدَّتي في مُدَّتي يا وَليّي في نِعْمَتي، يا غِياثي في رَغْبَتي، يا نَجاحي في حاجَتي ياحافِظي في غَيْبَتي، ياکافِيَّ (کافِيَ) في وَحْدَتي، يااُنْسي في وَحْشَتي اَنْتَ السّاتِرُ عَوْرَتي فَلَکَ الْحَمْدُ، وَ اَنْتَ الْمُقيلُ عَثْرَتي فَلَکَ الْحَمْدُ وَاَنْتَ الْمُنْعِشُ صَرْعَتي فَلَکَ الْحَمْدُ، صَلِّ عَلي مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَاسْتُرْ عَوْرَتي، وَ آمِنْ رَوْعَتي، وَ اَقِلْني عَثْرَتي، وَ اصْفَحْ عَنْ جُرْمي، وَتَجاوَزْ عَنْ سَيِّئاتي في اَصْحابِ الْجَنَّةِ، وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذي کانُوا يُوعَدُون.

وقتي که نماز و دعا پايان يافت، هر يک از سوره‌هاي «حمد»، «اخلاص»، «معوّذتين»، «کافرون»، «قدر» و «آية الکرسي» را هفت مرتبه مي‌خواني. سپس هفت بار مي‌گويي: لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ واللهُ اَکْبَرُ، وَسُبْحانَ اللهِ وَلا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاَّ بِاللهِ و آن‌گاه هفت مرتبه مي‌گويي: اَللهُ اَللهُ رَبِّي لا اُشْرِکُ بِهِ شَيْئاً. پس از آن، هرچه از خدا مي‌خواهي طلب نما.

 هفتم: دعايي است که وقتي امام موسي بن جعفر (ع) را در روز 27 رجب سال 179 هجري از مدينه به سوي بغداد حرکت دادند، آن را خواند: يا مَنْ اَمَرَ بِالْعَفْوِ وَالتَّجاوُزِ، وَضَمَّنَ نَفْسَهُ الْعَفْوَ وَالتَّجاوُزَ، يا مَنْ عَفي وَتَجاوَزَ، اُعْفُ عَنّي وَتَجاوَزْ يا کَريمُ، اَللّهُمَّ وَقَدْ اَکْدَي الطَّلَبُ، وَاَعْيَتِ الْحيلَةُ وَالْمَذْهَبُ، وَدَرَسَتِ الاْمالُ، وَانْقَطَعَ الرَّجآءُ اِلاَّ مِنْکَ، وَحْدَکَ لا شَريکَ لَکَ...

در روز آخر ماه رجب چه بايد کرد؟

در اين روز، نماز جناب سلمان را بجا مي‌آوري. همچنين روزه نيز در اين روز پاداش فراوان دارد، امام رضا(ع) فرمود: «هر کس روز آخر ماه رجب را روزه بگيرد، خداوند گناهانش را مي‌آمرزد.»

فضيلت‌هاي ماه رجب در يک نگاه

در ادامه اين گزارش به برخي از فضيلت‌هاي اين ماه پر فضيلت اشاره خواهيم کرد.

اول: مرحوم «شيخ صدوق» به سند معتبر از امام صادق(ع) نقل مي‌کند که يکي از ياران آن حضرت در اواخر ماه رجب خدمت‌شان رسيد. چون نظر مبارک امام(ع) به او افتاد، فرمودند: آيا در اين ماه روزه گرفته‌اي؟ عرض کرد: نه. فرمودند: آن قدر ثواب از تو فوت شده است که اندازه آن را کسي جز خدا نمي‌داند. اين ماه، ماهي است که خداوند آن را بر ساير ماه‌ها برتري بخشيده و احترام آن را عظيم شمرده و براي روزه داشتن آن، پاداش‌هاي مهمي قرار داده است. آن مرد عرض کرد: آيا اگر در بقيه اين ماه روزه بدارم، به بخشي از ثواب مي‌رسم؟ امام (ع) فرمودند: آري. سپس ثواب‌هاي مهمي براي کسي که فقط روز آخر ماه يا دو روز آخر ماه يا سه روز آخر ماه را روزه بدارد، بيان فرمودند؛ مانند نجات از سکرات مرگ، عذاب قبر و لغزش بر صراط و شدايد قيامت و نايل شدن به برائت و رهايي از آتش دوزخ.

دوم: در حديث ديگري آمده است: «رجب» نام نهري است در بهشت، از شير سفيدتر و از عسل شيرين‌تر. هر کس يک روز از اين ماه را روزه بدارد، از آن مي‌نوشد.

 سوم: در حديث ديگري از رسول خدا(ص) مي‌خوانيم که هر کس يک روز از اين ماه را روزه بگيرد، خشنودي عظيم خدا را به دست آورده است، خشم الهي از او دور مي‌شود و درهاي جهنم به روي او بسته خواهد شد.

 چهارم: هر کس سه روز از اين ماه را که پنج‌شنبه و جمعه و شنبه باشد روزه بگيرد، فضيلت بسيار دارد و همچنين در ساير ماه‌هاي حرام. در روايتي از رسول خدا (ص) آمده است: هرگاه کسي نتواند در اين ماه روزه بگيرد، هر روز 100 مرتبه اين تسبيحات را بخواند، تا ثواب روزه آن را دريابد: «سُبْحانَ اللهِ الْجَليلِ، سُبْحانَ مَنْ لا يَنْبَغِي التَّسْبيحُ اِلاَّ لَهُ، سُبْحانَ الاَعَزِّ الاَکْرَمِ، سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّةَ وَهُوَ لَهُ اَهْلٌ منزه است خداي بزرگ، منزه است آن که تنزيه و تسبيح جز براي او شايسته نيست، منزه است خداي برتر و کريم‌تر، منزه است آنکه لباس عزت در بر دارد و شايسته آن است.»

 مجموعه احاديث ذکر شده در اين گزارش حاکي از آن است که ماه رجب، نه تنها از فضيلت‌هاي بسياري برخوردار است بلکه پنجره‌ي تازه‌اي از سير و سلوک الي‌الله را به روي مسلمانان گشوده و توفيقات بسياري را از جانب خداوند براي آن‌ها به ارمغان خواهد آورد.