طوفان الاقصي چه بلايي بر سر امنيت رواني صهيونيست‌ها آورد؟

براساس نظرسنجي که 9 ماه قبل و پس از شروع جنگ توسط دانشگاه «بار-ايلان» انجام شد، مشخص گرديد، اعتياد به مواد مخدر و مصرف مشروبات الکلي در بين جوانان و نوجوانان صهيونيست به شدت افزايش يافته است، تا بدان حد که 53 درصد علائم روان تني را گزارش کردند. همچنين 45 درصد علائم رواني و 30 درصد علائم فيزيکي حداقل يکبار در روز را در چهار ماه گذشته تجربه کرده­‌اند. در اين راستا بيش از نيمي از جواناني که ناراحتي رواني داشتند، به دنبال کمک نبودند.

به گزارش تسنيم،  بر اساس اين مطالعه 98 درصد از نوجوانان مناطق شمالي و جنوبي سرزمين هاي اشغالي که درگير جنگ هستند، چون در معرض تحولات و اتفاقات منفي با شدت متوسط و شديد ​​قرار گرفتند، وضعيتشان از نظر علائم افسردگي و اضطراب مطلوب و پايدار نيست. از اين رو مشخص شد ميزان اعتياد به مشروبات الکلي، قمار و مصرف ماري‌جوانا از 8.9 درصد در سال 2019 به 28.3 در سال جاري رسيده است. به طور جزئي‌تر، 30 درصد از جوانان اسرائيلي که به دليل جنگ آواره شده­‌اند، الکل مصرف مي­‌کنند که اين عدد افزايش بيش از 10 درصدي نسبت به دسامبر سال 2023 را نشان مي دهد.[2]

علاوه براين، ترس از جنگ و اجبار به خدمت در ارتش در اين برهه زماني، نيز خود را در وضعيت نامناسب رواني دانش‌آموزان کلاس دوازدهم نشان داده است. در اين رابطه در آستانه شروع سال تحصيلي 25-2024 کالج آکادميک «بيت ‌برل» [3] در خصوص وضعيت دانش‌آموزان سال دوازدهم که سال آينده بايد در ارتش ثبت نام کنند، يک نظرسنجي انجام داد که براساس آن مشخص شد 48 درصد از دانش‌آموزاني که وارد کلاس دوازدهم مي‌شوند، دچار وخامت وضعيت رواني هستند. همچنين اين نظرسنجي نشان مي‌دهد در ميان والدين دانش‌آموزان پايه‌هاي 1-12، حدود 40 درصد از والدين در سال گذشته نسبت به سال قبل از جنگ، وخامت وضعيت رواني فرزندان خود را گزارش کرده‌اند.[4]

در اين رابطه انجمن «انوش» [5] نيز به بررسي وضعيت روحي و عاطفي مردم اسرائيل در طول جنگ شمشيرهاي آهنين پرداخته است. اين مطالعه نشان مي‌دهد با ادامه جنگ، وضعيت روحي و رواني مردم همچنان پيچيده است. براين اساس 66 درصد اعلام کردند مهمترين موضوعي که اين روزها در آن با مشکل مواجه هستند، مسئله امنيتي است. مسائل ديگري که اسرائيلي‌ها را نگران مي‌کند احساس امنيت شخصي، وضعيت اقتصادي و وضعيت سلامتي است.

به طور کلي چهار مشکل رايج ساکنين سرزمين‌هاي اشغالي در طول جنگ عبارتند از استرس و اضطراب، تغييرات خلق و خو، بدبيني و مشکل در خواب. برهمين اساس 67 درصد صهيونيست‌ها از از شروع يا افزايش انجام کارهاي منفي از جمله افزايش مشاهده اخبار و محتواي خبري در شبکه‌هاي اجتماعي، غذا خوردن احساسي، قمار و تماشاي فيلم هاي غيراخلاقي و مستهجن خبر دادند. در اين ميان تنها 14 درصد در طول جنگ به دنبال دريافت کمک از يک متخصص درمانگر بودند که در سرزميني که بيش از يک سال با جنگ دست و پنجه نرم مي‌کند، اين رقم بسيار پاييني است.[6]

همچنين اين جنگ باعث شده تا کيفيت خواب ساکنين سرزمين‌هاي اشغالي و به تبع آن سلامت و آمادگي جسمي آنها براي شروع کار روزانه نيز تحت تأثير قرار بگيرد. يک گزارش تحليلي منتشر شده در نشريه صهيونيستي «معاريو» نشان مي‌دهد در طول مدت جنگ کميت و کيفيت خواب افراد بزرگسال 20 سال به بالا، بدتر شده است. براين اساس 42 درصد از اين افراد اعلام کردند پس از 7 اکتبر و شروع جنگ، هفته­‌اي يک بار يا بيشتر بي‌خوابي را تجربه مي‌کنند. [7]

يک مطالعه در حوزه پزشکي نيز نشان مي­‌دهد پس از آغاز جنگ غزه، تروماي سراسري در سرزمين‌هاي اشغالي رخ داد که خود را به شکل «سندروم قلب شکسته» نشان مي‌دهد. طبق اين بررسي، از 7 اکتبر افزايش 100 درصدي در ابتلاي افراد به اين سندروم گزارش شده است. «قلب شکسته» سندرمي است که يک حمله قلبي ناشي از استرس روحي يا جسمي را شبيه‌سازي مي‌کند و فرد در نتيجه استرس روحي شديد، در قلبش احساس درد مي­‌کند. افزايش سندروم قلب شکسته در بين زنان حدود 50 ساله در اين گزارش، قابل توجه است؛ زيرا اکثر آنها مادران سربازاني هستند که در ارتش خدمت مي‌کنند.[8]

همچنين تأثيرات جنگ در مؤسسات آموزش عالي نيز مشهود است. اين مسئله را مي­‌توان در افزايش 122 درصدي درخواست‌ دانشجويان و کارکنان دانشگاه‌ها و مراکز آموزشي براي مراقبت از سلامت روان از 7 اکتبر به بعد مشاهده کرد. در نشست «تاب‌آوري آکادمي[9]» که با مشارکت 22 مؤسسه دانشگاهي در اواخر ماه ژوئن 2024 برگزار شد، مشخص گرديد ميزان درخواست­‌ها براي دريافت کمک­‌هاي حوزه روان‌درماني در مؤسسات دانشگاهي مناطق مرکزي سرزمين‌هاي اشغالي از ابتداي جنگ 144 درصد، در مؤسسات دانشگاهي مناطق شمالي 20 درصد و در مؤسسات دانشگاهي جنوب 600 درصد افزايش يافته است.

يکي ديگر از نشانه‌هاي ناراحتي رواني در محيط‌هاي دانشگاهي، دو برابر شدن تعداد دانشجوياني است که از شروع جنگ به انصراف از دريافت مدرک خود فکر مي‌کنند. در سال تحصيلي 2023-2024، حدود 38 درصد دانشجويان به ترک تحصيل فکر کردند، در حالي که اين رقم در شرايط غيرجنگي20 درصد بود. در اين رابطه رئيس اتحاديه ملي دانشجويان اعلام کرد نبرد طوفان الاقصي، آسيب پذيري بزرگ دانشجويان را در شرايط بحراني - هم از نظر رواني و هم از نظر شغلي - آشکار کرد.[10]

در ميان وقوع سونامي مشکلات رواني در اسرائيل و نياز روزافزون براي دريافت کمک‌هاي روان‌درماني، گزارش مؤسسه ملي خدمات بهداشتي و تحقيقات سياست‌هاي سلامت [11] نشان مي­‌دهد حدود 60 درصد از درمانگران سلامت‌روان در بخش عمومي (و نه بخش خصوصي) در حال بررسي گزينه ترک محل کار هستند يا در مورد آن بحث مي­‌کنند. عمده دليل آنها مسئله حقوق و دستمزد پايين است.

در ميان کساني که قصد ترک محل کار خود در بخش عمومي را داشتند، 63.6 درصد را کارورزان روانپزشکي کودک و نوجوان و 41.7 درصد را روانشناسان تشکيل مي­‌دهند. همچنين حدود 80 درصد از روانپزشکان حوزه بزرگسال و 57 درصد از روانپزشکان حوزه کودک اعلام کردند به دليل تفاوت قابل توجه دستمزد بين بخش دولتي و خصوصي به ترک شغل خود مي انديشند.[12] با توجه به نياز مبرم جامعه رژيم صهيونيستي به فعاليت کادر درمان حوزه سلامت‌روان در بخش‌هاي عمومي که امکان ارائه خدمات ارزان‌تر را به ساکنين فراهم مي‌سازد، در اينجا نقش دولت اهميت پيدا مي‌کند. دولت بايد با تخصيص بودجه، شکاف دستمزدي بين بخش خصوصي و عمومي را کم کند. اما به دليل هزينه‌هاي زياد دولت در بخش‌هاي نظامي و اقتصادي (شامل پرداخت غرامت به آسيب‌ديدگان، بيکاران و آوارگان[13]) و از سويي به علت کاهش درآمدهاي دولتي، امکان کمک مالي به حوزه روان‌درماني وجود ندارد و اين مسائل در اولويت کابينه نيست. اين در شرايطي است که بودجه عمومي سال 2025 نيز انقباضي خواهد بود و بخشي از منابع مالي وزارت‌خانه‌ رفاه و خدمات اجتماعي حذف مي‌شود.

براين اساس طبق نظرسنجي «Center for Jewish Impact»[14] (CJI) در ماه آگوست، 71 درصد اسرائيلي‌ها نيز نسبت به زندگي در اسرائيل در ماه‌هاي آينده خوش‌بين نيستند.[15] اين عدم خوشبيني مرتبط با نگراني‌هاي امنيتي، مشکلات اقتصادي، اختلافات سياسي احزاب و شکاف اجتماعي، افزايش فضاي دوقطبي بين اعراب و يهوديان در اسرائيل و آسيب جنگ بر نسل جوان است. با توجه به تصميم اخير کابينه نتانياهو مبني بر افزودن عرصه شمالي به عنوان محيط عملياتي جنگي، مي‌توان پيش‌بيني کرد وضعيت سلامت روان ساکنين سرزمين هاي اشغالي و نگرش آنها نسبت به آينده زندگي در اين منطقه، منفي‌تر خواهد شد که اثر آن بر کودکان و نسل جوان بيشتر است.

پي نوشت:

[1] .تخليه شده

[2] . https://www.inn.co.il/news/638784

[4] . https://www.davar1.co.il/536395/

[6] . https://www.israelhayom.co.il/news/welfare/article/16371960

[7] . https://www.maariv.co.il/news/health/Article-1114082

[8] . https://www.mako.co.il/news-lifestyle/2024_q2/Article-f9b7fb3e1b7ef81027.htm

[10] . https://www.ynet.co.il/health/article/yokra13971843

[12] . https://www.davar1.co.il/515385/

[13] .تخليه شدگان

[15] . https://www.israelhayom.co.il/news/local/article/16199354