طلاي فقرا چگونه پادشاه بازار شد

اين اتفاق در شرايطي رخ داد که طلا هم سال بسيار خوبي را پشت سر گذاشت، اما سرعت و شدت رشد نقره چيزي فراتر از انتظار بازار بود.

بر اساس گزارش رويترز، قيمت نقره در 12 دسامبر 2025 به رکورد تاريخي 64 دلار و 64 سنت در هر اونس رسيد و اين روند صعودي متوقف نشد؛ به‌طوري‌که تا 24 دسامبر همان سال، قيمت نقره از مرز 72 دلار هم عبور کرد.

در مجموع، نقره از ابتداي سال 2025 تا آن زمان حدود 147 درصد رشد داشت. اين در حالي است که طلا نيز با بيش از 70 درصد رشد، تحت‌تأثير تنش‌هاي ژئوپليتيکي، کاهش نرخ بهره آمريکا، خريدهاي گسترده بانک‌هاي مرکزي و افزايش تقاضاي سرمايه‌گذاري، سال درخشاني را تجربه کرد، اما باز هم در مقايسه با نقره، کمتر مورد توجه قرار گرفت.

نقره که به‌دليل نوسان‌هاي شديد قيمتي به «فلز شيطان» معروف است، در سال 2025 براي سومين بار در 50 سال گذشته به اوج تاريخي رسيد. پيش از اين، يک‌بار در سال 1980 و در جريان تلاش برادران هانت براي در اختيار گرفتن بخش بزرگي از عرضه جهاني نقره و بار ديگر در سال 2011 پس از بحران سقف بدهي آمريکا، چنين رکوردهايي ثبت شده بود.

اما به‌گفته شبکه سي‌ان‌بي‌سي، تفاوت موج صعودي 2025 با آن دوره‌ها در اين است که اين‌بار افزايش قيمت نقره بيشتر بر پايه عوامل واقعي و بنيادي شکل گرفته، نه صرفاً هيجان يا سفته‌بازي.

دلايل افزايش شديد قيمت نقره را مي‌توان به‌صورت مشخص و مرحله‌به‌مرحله اين‌گونه توضيح داد:

اول؛ کمبود مزمن عرضه نقره. تحليلگران مي‌گويند بازار نقره طي دست‌کم پنج سال گذشته با کسري ساختاري مواجه بوده است.

سوکي کوپر، تحليلگر بانک استاندارد چارترد، تأکيد کرده که ذخاير نقره در مناطق مختلف جهان دچار اختلال شده و فاصله ميان عرضه و تقاضا هر سال عميق‌تر مي‌شود.

از سوي ديگر، بخش بزرگي از نقره جهان به‌عنوان محصول جانبي استخراج فلزاتي مانند مس و روي به دست مي‌آيد، به همين دليل افزايش سريع توليد نقره کار ساده‌اي نيست و عرضه نمي‌تواند هم‌پاي رشد تقاضا بالا برود.

دوم؛ انفجار تقاضاي صنعتي. نقره ديگر فقط فلزي براي ساخت زيورآلات، ظروف يا سکه نيست. اين فلز امروز نقش حياتي در صنايع نوين دارد. از توليد پنل‌هاي خورشيدي و قطعات الکترونيکي گرفته تا خودروهاي برقي، مراکز داده و زيرساخت‌هاي هوش مصنوعي، همگي به رسانايي الکتريکي و حرارتي بسيار بالاي نقره وابسته‌اند

. بارونز گزارش داده که رشد سريع اين صنايع در سال 2025 فشار سنگيني بر بازار نقره وارد کرده و يکي از موتورهاي اصلي جهش قيمت بوده است.

سوم؛ شرايط کلان اقتصاد جهاني. کاهش نرخ‌هاي بهره توسط فدرال رزرو آمريکا، نگراني‌ها درباره تورم، تضعيف دلار، تنش‌هاي ژئوپليتيکي در خاورميانه، ادامه جنگ روسيه و اوکراين و بحران‌هاي جديد در بازار انرژي، باعث شد سرمايه‌گذاران به‌دنبال دارايي‌هايي بروند که بتواند ارزش پول آن‌ها را حفظ کند. در اين فضا، نقره در کنار طلا به‌عنوان يک ابزار پوشش ريسک و محافظ در برابر تورم، جايگاه تازه‌اي پيدا کرد.

چهارم؛ هجوم سرمايه‌گذاران به صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري مبتني بر نقره. صندوق‌هاي قابل معامله در بورس (ETF) که پشتوانه آن‌ها نقره فيزيکي است، در سال 2025 با موج بزرگي از ورود سرمايه روبه‌رو شدند.

بر اساس گزارش گلد اينوست، اين صندوق‌ها در مجموع بيش از 187 ميليون اونس نقره جذب کردند که 18 درصد بيشتر از سال 2024 بود. اين ورود پول سنگين، به‌طور مستقيم تقاضا را بالا برد و قيمت‌ها را تقويت کرد.

پنجم؛ افزايش تقاضاي فيزيکي در بازارهاي بزرگ مصرف. هند، به‌عنوان بزرگ‌ترين مصرف‌کننده نقره در جهان، سالانه حدود 4 هزار تن نقره براي جواهرات و ظروف مصرف مي‌کند.

گزارش سي‌ان‌بي‌سي نشان مي‌دهد که هم‌زماني پايان فصل باران‌هاي موسمي، آغاز فصل جشن‌ها و برگزاري جشن پنج‌روزه «ديوالي» در پاييز، باعث جهش خريد نقره در اين کشور شد و به رشد قيمت‌ها دامن زد.

ششم؛ تصميمات راهبردي آمريکا درباره نقره. سازمان زمين‌شناسي آمريکا در سال 2025 نقره را در فهرست «مواد معدني حياتي» قرار داد؛ فهرستي که شامل موادي مي‌شود که براي امنيت اقتصادي و صنعتي آمريکا اهميت راهبردي دارند

به‌نوشته فايننشال تايمز، نگراني از اعمال تعرفه‌هاي جديد تجاري باعث شد شرکت‌ها و سرمايه‌گذاران آمريکايي حجم قابل‌توجهي نقره را ذخيره کنند. اين اقدام، کمبود نقره در ساير بازارهاي جهاني را تشديد و قيمت‌ها را بالاتر برد.

مجموع اين عوامل باعث شد روايت بازار تغيير کند. ديگر کمتر کسي افزايش قيمت نقره را يک موج کوتاه‌مدت يا صرفاً حاصل سفته‌بازي مي‌داند.

نقره اکنون در نقطه‌اي ايستاده که هم نقش يک پناهگاه امن سرمايه را بازي مي‌کند و هم ماده‌اي حياتي براي آينده فناوري و گذار به انرژي‌هاي پاک است.

گزارش مشترک مؤسسه نقره و آکسفورد اکونوميکس تأکيد دارد که در دهه پيش رو، نقره يکي از ستون‌هاي اصلي تحول ديجيتال و انرژي پاک خواهد بود.

در چنين شرايطي، نگاه‌ها به آينده دوخته شده است. برخي تحليلگران معتقدند اگر تنش‌هاي ژئوپليتيکي، جنگ تجاري آمريکا و چين، کاهش نرخ‌هاي بهره و نگراني‌هاي بدهي جهاني ادامه پيدا کند، نقره هنوز جاي رشد دارد.

تحليلگر بانک بي‌ان‌پي پاريبا گفته که رسيدن قيمت نقره به 100 دلار در هر اونس تا پايان 2026 کاملاً محتمل است، هرچند اصلاح‌هاي کوتاه‌مدت در مسير صعود دور از انتظار نيست. سرمايه‌گذاراني مانند پيتر گرانديچ حتي معتقدند بازار صعودي نقره تازه در ابتداي راه قرار دارد و اين فلز مي‌تواند وارد محدوده‌هاي قيمتي سه‌رقمي شود.

به اين ترتيب، نقره ديگر «طلاي فقرا» نيست. اين فلز امروز هم پناهگاه سرمايه‌گذاران در روزهاي پرالتهاب است و هم يکي از عناصر کليدي اقتصاد آينده. با کسري ساختاري عرضه، رشد سريع فناوري‌هاي نو و تداوم نااطميناني‌هاي جهاني، سؤال اصلي اين نيست که نقره در مرکز توجه مي‌ماند يا نه؛ بلکه اين است که اين صعود تا کجا ادامه پيدا مي‌کند و آيا سال 2026 آغاز رسمي عصر جديد «فلز سفيد» خواهد بود يا خير.

منبع: خبرگزاري فارس