شناسايي بيش از هفت هزار بيمار مبتلا به سل در کشور

مهشيد ناصحي با اشاره به اينکه 24 مارس (چهارم فروردين) روز جهاني سل نامگذاري شده است، افزود: سل يک بيماري عفوني واگيردار قابل درمان است که در 80 درصد موارد ريه‌ها را درگير مي کند و زماني که افراد مبتلا به سل ريوي سرفه يا عطسه مي‌کنند، ميکروب آن از طريق هوا منتشر مي‌شود، به همين دليل رعايت آداب سرفه از جمله استفاده از ماسک، دستمال و پوشاندن دهان و بيني در زمان عطسه و سرفه بسيار مهم است.

وي اظهار کرد: هر بيمار مبتلا به سل ريوي، در صورت عدم تشخيص و درمان، به طور متوسط 10 تا 15 نفر را در هر سال به ميکروب سل آلوده مي کند و افراد آلوده شده در طول عمر خود 5 تا 10 درصد خطر مبتلا شدن به بيماري سل را دارند.

ناصحي ادامه داد: افرادي که سيستم ايمني ضعيفي دارند مانند افراد مبتلا به اچ‌آي‌وي، سوءتغذيه يا ديابت، يا کساني که از دخانيات استفاده مي‌کنند در معرض خطر بيشتري براي ابتلا به سل هستند.

به گفته وي، فرد مبتلا به سل ريوي داراي علائمي مانند سرفه مداوم (به مدت 2 هفته يا بيشتر) به عنوان مهمترين و شايعترين علامت است که مي تواند با خلط همراه باشد يا نباشد، تب، تعريق شبانه، کاهش وزن، بي اشتهايي، خستگي و ضعف عمومي از ديگر علائم اين بيماري است.

ناصحي تصريح کرد: در صورت بروز هريک از علائم بيماري سل به خصوص سرفه بيش از 2 هفته در خود يا يکي از بستگان، به نزديکترين مراکز يا پايگاه بهداشتي مراجعه کنيد تا با تهيه نمونه خلط و آزمايش آن توسط پرسنل بهداشتي (به طور رايگان) از وجود بيماري مطلع شويد.

وي با بيان اينکه سل يک بيماري کاملا قابل درمان است، ادامه داد: البته به اين شرط که بيمار، داروهاي ضد سل را با دقت، به طور کامل و منظم و به مدت حداقل 6 ماه به طور روزانه مصرف و از قطع خودسرانه آنها خودداري کند، خوشبختانه تمامي خدمات تشخيص و درمان در بيماران مبتلا به سل در کشور، رايگان است.

سل چگونه از بيمار به فرد سالم منتقل مي شود

همچنين معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي در اين زمينه به خبرنگار حوزه سلامت ايرنا گفت: سل يک بيماري واگير با منشاء ميکروبي بوده که مي تواند تمام اعضاي بدن را مبتلا کند.

منصور سهرابي افزود: شايع ترين راه انتقال عفونت هميشه از راه تنفس است اما ميکروب سل پس از ورود به ريه و ايجاد ضايعه اوليه مي تواند از طريق جريان خون، عروق لنفاوي يا در اثر مجاورت، به طور مستقيم به ديگر قسمت هاي بدن منتشر شود.

وي اظهار کرد: ميکروب سل به صورت ذرات ريز وارد هوا شده و مانند سرماخوردگي منتقل مي شود، اين ذرات توسط سرفه، عطسه، صحبت، خنده و يا فرياد فرد بيمار ايجاد و در هوا پخش مي شود.

وي ادامه داد: يک سرفه مي تواند سه هزار ذره ميکروبي وارد هوا کند و پنج دقيقه صحبت کردن نيز همين تعداد ذره توليد مي کند، عطسه نيز تعداد بيشتري از اين ذرات را ايجاد مي کند، اين ذرات ميکروبي چون بسيار کوچک هستند در هر فضاي بسته اي براي مدت طولاني مي توانند به طور معلق باقي بمانند.

به گفته سهرابي، حدود يک چهارم جمعيت دنيا و حدود 15 ميليون نفر در ايران دچار سل نهفته هستند، يعني سالهاست دارند با اين ميکروب زندگي مي کنند اما بيمار نيستند و سل را هم به ديگري انتقال نمي دهند.

سهرابي ادامه داد: انتقال ميکروب سل از بيمار به اطرافيان بستگي به سه عامل واگير بودن بيماري سل، محيطي که تماس در آن اتفاق مي افتد و مدت زمان تماس دارد. بهترين راه براي توقف انتقال، دوري بيمار از اطرافيان و شروع درمان دارويي است.

وي اظهار داشت: شروع درمان دارويي در کاهش انتقال بيماري بسيار موثر است به طوري که واگيري بيماري سل را سريعاً بعد از 2 هفته از شروع درمان کاهش داده و در طول زمان مصرف دارو ادامه مي يابد، افرادي که به مدت طولاني در تماس نزديک با بيماران مسلول واگير هستند، بيشترين ميزان خطر ابتلا به سل را دارا
هستند.

به گفته سهرابي، اگرچه همه افراد استعداد ابتلا به سل را دارند اما کودکان کم سن، افراد سالمند، افراد مبتلا به بيماري ديابت، سوء تغذيه، سرطان ها، نارسايي مزمن کليه و ايدز و همچنين افرادي که داروهاي ضعيف کننده سيستم دفاعي بدن مانند کورتون و داروهاي ضدسرطان استفاده مي کنند بيش از ساير افراد در معرض خطر ابتلا به بيماري سل قرار دارند.

از سوي سازمان جهاني بهداشت 24 مارس (چهارم فروردين) را به بهانه کشف ميکروب سل توسط روبرت کخ روز جهاني مبارزه با سل نامگذاري کرده و همزمان با اين روز در همه کشورهاي جهان فعاليت هاي همگاني ملي و جهاني مبارزه با سل داده با طرح شعارهايي نو و ارائه برنامه هايي جديد، برگزار مي شود.