برنامة اصل چهار (به انگليسي: Point Four Program) اشاره به نکتة چهارم از سخنان هري ترومن، رئيسجمهور آمريکا در سخنراني وضعيت کشور آمريکا در سال 1328/1949 دارد.
ترومن در سخنراني خود گفت که کشورهاي غني و پولدار، يک مسؤوليت اخلاقي براي کمک به کشورهاي فقير دارند! اما در واقع قصد واشنگتن از کمک به کشورهاي فقير، پيشگيري از نفوذ اتحاد شوروي و تفکر سوسياليسم و بسترسازي براي نفوذ آمريکا بود. در آن زمان در کشوري مثل ايران و کشورهاي پيرامون آن، کارگران اکثريت جامعه را تشکيل ميدادند، اتحاد شوروي با تبليغ حکومت کارگري يا پرولتاريا و تقسيم توليد و ثروت در جامعه و سازماندهي صنوف مختلف کارگران توانسته بود نفوذ گستردهاي در کشورها کسب کند، دولت آمريکا براي مقابله با شوروي و گسترش نفوذ خود، با تبليغات فراوان از کمک به کشورهاي فقير طبق اصل چهار ترومن خبر ميداد.
بر اساس اين اصل، آمريکا پانزده رأس خبر قبرسي به عنوان کمک به ايران فرستاد که براي ايرانيها بسيار تحقيرآميز بود!.. و در ادامه دهها هزار نظامي آمريکايي به عنوان مستشار به تدريج وارد ايران شدند که هر يک چندين برابر نظاميان ايراني از دولت ايران حقوق ميگرفتند!
شادروان احمد گلچين معاني (1295-1379 ه ش) محقق و شاعر، دربارة کمک خرانة آمريکا به ايران قطعهاي سرود که در مطبوعات آن روزگار (سالهاي 1328 خورشيدي) چاپ شد.
گلچين معاني دربارة اين قطعه نوشته است؛
«قطعة زير دربارة پانزده راس خر قبرسي که دولت آمريکا از محل اعتبار (اصل چهارم ترومن) با جار و جنجال بسيار به کشور ايران فرستاد، سروده شده است»:
اهل آمريک، بعد جنگ دوم
به جهان سيم و زر فرستادند
خطر بلشويک چون ديدند
پي دفع خطر فرستادند
تا شود ز اصل چارم ترومن
عالمي بهرهور فرستادند
هر ديار آنچه خواست از تر و خشک
از ره بحر و بر فرستادند
ور چه کم ديده بود صدمت جنگ
سهم وي بيشتر فرستادند
زآنچه با کشور دگر کردند
نزد ما هي خبر فرستادند
بارها نيز عدهاي سربار
سوي اين بوم و بر فرستادند
دستهاي چون که دردسر کم کرد
دستجاتي دگر فرستادند
سالها برده، خورده، چاپيدند
وآنهمه دردسر فرستادند
آخرالامر سوي کشور جم
پانزده راس خر فرستادند!
* جلال محمدي
اظهار نظر 0
روزنامه به دیدگاه شما نیازمند است،از نظراتتون روی موضوعات پیشوازی خواهیم کرد.