سيل کالاهاي چيني در راه اروپا

به نوشته روزنامه فايننشال تايمز، شدت تعرفه‌هاي ترامپ بر اقتصادهايي مانند چين و ويتنام به اين معني است که بروکسل اکنون در آماده باش براي هجوم محصولات آسيايي مانند کالاهاي برقي و ماشين آلات به بازارهاي خود است. مقام‌هاي اروپايي مي‌گويند که کميسيون اتحاديه اروپا در حال آماده‌سازي تعرفه‌هاي اضطراري جديد براي واکنش به اين تعرفه‌هاي آمريکايي است و آنها نظارت بر جريان واردات را افزايش داده‌اند.

«رابين وينکلر» رئيس دويچه‌بانک مي‌گويد: «اين شوک جدي تجاري به آسيا احتمالا در اروپا نيز طنين‌انداز مي‌شود. توليدکنندگان چيني تلاش خواهند کرد تا توليدات خود را بيشتر و بيشتر در اروپا و ديگر کشورها بفروش برسانند چون با تعرفه‌هاي وحشتناک آمريکا روبرو هستند.»

يکي از ديپلمات‌هاي ارشد اتحاديه اروپا نيز گفت: «ما بايد اقدامات محافظتي را براي صنايع خود به کار ببنديم. ما به شدت نگران هستيم که اين وضعيت به نقطه تنشي ديگر با چين بدل شود. انتظار ندارم که آنها مدل توليد مازاد ظرفيت خود را تغيير دهند.»

اين ديپلمات ادامه داد، اتحاديه اروپا تعرفه 35 درصدي بر خودروهاي برقي چين وضع کرده و ممکن است بروکسل بخواهد بر ساير کالاها و توليدات هم تعرفه‌هاي بيشتري وضع کند.

پس از آنکه ترامپ شرکاي تجاري ايالات متحده را با وضع يکسري تعرفه‌هاي گمرکي دچار شوک کرد، سياستگذاران در سراسر جهان در فکر تحولي جدي در سيستم تجارت جهاني هستند.

اتحاديه اروپا از جمله اقتصادهايي است که مشمول ماليات بالاتر از تعرفه پايه 10 درصدي است که کاخ سفيد براي همه شرکاي خود به جز کانادا و مکزيک اعمال مي‌کند.

اما اين تعرفه‌ها براي چين حتي سخت‌تر خواهد شد. پکن با تعرفه «متقابل» 34 درصدي، علاوه بر تعرفه 20 درصدي که قبلا توسط ترامپ وضع شده، مواجه است. رئيس جمهور آمريکا همچنين کشورهايي را که شرکت‌هاي چيني از طريق آنها محصولات خود را به سمت ايالات متحده هدايت مي‌کنند، هدف قرار داده از جمله ويتنام که با تعرفه جديد 46 درصدي مواجه است.

با اينکه تحليلگران گمانه زني کرده‌اند که اين اقدامات شايد اتحاديه اروپا و چين را به هم نزديکتر کند، به دليل وجود اين خطر که توليدکنندگان چيني به دنبال افزايش سهم بازار از طريق تخفيف گرفتن هستند و با توجه به موانعي که توسط ايالات متحده ايجاد شده است، بروکسل ماه‌هاست که در معرض خطر قرار دارد.

امانوئل ماکرون، رئيس جمهور فرانسه هشدار داده تعرفه‌هاي بالا بر کشورهاي آسيايي مي‌تواند آنها را به سمت تغيير مسير ظرفيت اضافي خود به اروپا و بالقوه «عواقب بزرگ» براي صنايع اين قاره سوق دهد.

يکي از تحليلگران اقتصادي خاطرنشان کرده که تعرفه‌ها بر کالاهاي چيني بسيار بالاتر از ديگر کشورهاست، در نتيجه خطر ورود حجم زيادي از کالاهاي چيني به اروپا نيز افزايش مي‌يابد.

اين وضعيت مي‌تواند تورم را کاهش دهد که در ازاي آن منجر به کاهش بيشتر و سريعتر نرخ بهره توسط بانک مرکزي اروپا مي‌شود.

تعرفه‌هاي تجاري در دوران اول رياست جمهوري ترامپ گريبان اتحاديه اروپا را گرفته بود. بروکسل در سال 2018 پس از اعمال اقدامات مشابه توسط ترامپ، 25 درصد تعرفه «ايمني» بر واردات فولاد اعمال کرد. اين اقدام براي جلوگيري از انحراف محصولات صادرکنندگاني مانند چين به بازار واحد با توجه به موانع ايالات متحده بود.

مقامات گفتند که آماده‌اند تا دوباره وارد عمل شوند. يک مقام ارشد کميسيون اروپا نيز گفت: «ما مي‌توانيم بازارهاي خود را به دليل هجوم ناگهاني واردات غيرمنتظره ببنديم. ما مدتي است که چنين اقدامي را براي فولاد داريم و خواهيم ديد که آيا براي ساير بخش‌ها به آن نياز داريم يا خير.»

البته تجربه قبلي نشان مي‌دهد که مقابله با توليدات سوبسيدي چين چقدر سخت است.

طبق گزارش سازمان همکاري و توسعه اقتصادي، توليد فولاد در اتحاديه اروپا در سال 2024 کاهش يافته است، در حاليکه ساير کشورها به توليد خود ادامه داده‌اند. آمارهاي جديد نشان مي‌دهد که ظرفيت اضافي جهاني فولاد از حدود 602 ميليون تن در سال 2024 به 721 ميليون تن تا سال 2027 افزايش خواهد يافت که اين رقم بيش از پنج برابر توليد فولاد اتحاديه اروپا است.

مديرکل گروه صنعتي «يوروفر» گفت: «اين وضعيت ناپايدار به نقص‌هاي امنيتي اتحاديه اروپا اشاره مي‌کند که در آن قطع ارتباط فزاينده بين واردات مجاز به بازار اتحاديه اروپا و تقاضاي واقعي قابل رسيدگي نيست.»

رئيس موسسه «ايفو» که يک انديشکده اقتصادي آلماني است نيز گفت، تعرفه‌هاي گسترده ترامپ براي مقابله با چين ضربه سنگيني بر صنايع آلمان نيز وارد مي‌کند. چين تلاش مي‌کند تا در بازارهاي ديگري بفروشد و براي همين، فشار مضاعفي بر شرکت‌هاي آلماني وارد مي‌آيد درحاليکه به دليل مشکلات اقتصادي خودش، کالاهاي آلماني کمتري مي‌خرد.

وي افزود، همه اينها علاوه بر تهديدي که براي توليدکنندگان در آلمان و جاهاي ديگر وجود دارد، با توجه به موانع سختي که اکنون در ايالات متحده با آن روبرو هستند، همراه است. با رکود اقتصاد آلمان، اين امکان وجود داشت که تعرفه‌هاي ايالات متحده بتواند اين کشور را به سمت انقباض بازگرداند.

يک تحليلگر اقتصادي ديگر نيز گفت: «بدترين کابوس اقتصادي اروپا به حقيقت پيوسته است.»