سفر رئيس سازمان اطلاعات مخفي انگليس به جمهوري آذربايجان

در اين سفر، ريچارد مور از دانشگاه ديپلماتيک آذربايجان (ADA) در باکو بازديد کرده، با امکانات اين دانشگاه آشنا شده و سخنراني ايراد کرده است.

رئيس سازمان اطلاعات مخفي انگليس که به باکو آمده کيست؟

ريچارد مور در ژوئيه 2020 به عنوان رئيس سازمان اطلاعات مخفي بريتانيا منصوب شد. انتصاب مور که پيش از اين به عنوان مدير سياسي در وزارت امور خارجه بريتانيا فعاليت مي‌کرد، براي بسياري غيرمنتظره بود. زيرا پيش‌بيني مي‌شد که اين سمت به تام هرد، مسئول مسائل امنيتي و مبارزه با تروريسم در وزارت کشور بريتانيا و همکلاسي سابق بوريس جانسون، نخست‌وزير وقت، در مدرسه معتبر ايتون، واگذار شود.

نامزد ديگر اين سمت، کارن پيرس، سفير سابق بريتانيا در آمريکا و نماينده سابق اين کشور در سازمان ملل بود. اما در نهايت، مسئوليت اداره سازمان اطلاعات مخفي به ريچارد مور سپرده شد.

ريچارد مور در 9 مه 1963 در ليبي متولد شد. پدر ريچارد ديپلمات بود و به همين دليل محل تولد او اين کشور آفريقايي ذکر شده است. پدرش علاوه بر ليبي در روسيه و عربستان سعودي نيز کار مي‌کرد. به همين دليل، مور 5 سال نيز در مسکو زندگي کرده است. مور که در شبکه‌هاي اجتماعي فعال است، در دسامبر 2019 با انتشار عکسي از مسکو در توييتر نوشت: در کودکي در اينجا زندگي مي‌کردم، اولين خاطرات زندگي‌ام از روسيه است.

رئيس سرويس اطلاعات مخفي بريتانيا پس از اخذ مدرک کارشناسي فلسفه و اقتصاد سياسي از دانشگاه آکسفورد، در سال 1987 به سازمان اطلاعات مخفي بريتانيا (ام‌آي6) پيوست. از سال 1988 در کشورهاي مختلف تحت پوشش ديپلماتيک فعاليت کرده است. مور بين سال‌هاي 2005 تا 2012 در وزارت امور خارجه و از جمله در سمت معاون مدير امور خاورميانه مشغول به کار بود.

در ژانويه 2014، ريچارد مور به عنوان سفير بريتانيا در ترکيه تعيين شد. او به عنوان سفير ترکيه موفق شد روابط نزديکي بين لندن و آنکارا برقرار کند. در جريان تلاش کودتاي نظامي فتح‌الله گولن در ترکيه، در حالي که سفراي کشورهاي غربي موضع انتظار داشتند، مور بلافاصله از دولت اردوغان حمايت کرد و چند روز پس از اين رويداد، سفر آلن دانکن، معاون وزير خارجه بريتانيا به ترکيه را ترتيب داد.

اين حرکت موقعيت بريتانيا در ترکيه را تقويت کرد. به گفته رسانه‌هاي روسيه، از آن زمان مور يکي از نزديک‌ترين دوستان اردوغان است. او به زبان ترکي مسلط است، به طوري که در سال 2016 روزنامه حريت ترکيه او را يکي از سه بلاگر تأثيرگذار کشور معرفي کرد.

نکته جالب ديگر اين است که وقتي ريچارد مور در اکتبر 2020 و در بحبوحه جنگ 44 روزه قره‌باغ به رياست سازمان اطلاعات مخفي انگليس منصوب ‌شد، رسانه‌هاي جمعي جمهوري آذربايجان اين خبر را با توجه به سابقه درخشان وي در ارتباط با ترکيه و به‌ويژه اردوغان با تب‌وتاب فراوان گزارش کردند.

با توجه به حمايت انگليس از مثلث باکو-آنکارا-تل‌آويو در جنگ 44 روزه در قره‌باغ و نقش تأثيرگذار آن در جنگ مذکور و نيز اين واقعيت که معادن موجود در منطقه قره‌باغ به وسيله جمهوري آذربايجان به انگليس پيش‌فروش شده است، اين سؤال در ذهن متبادر مي‌شود که آيا سفر رئيس سازمان اطلاعات مخفي انگليس به باکو در اين مقطع زماني در راستاي پيگيري اجراي لايحه کريدروهاي حذف ايران از جمله زنگزور مي‌باشد؟ و اينکه سفر اين مقام اطلاعاتي انگليس، با توجه به سابقه و اهداف استعماري انگليس بر منطقه، چه تأثيري بر ارتباطات منطقه‌اي ايران خواهد گذاشت؟ براي پي بردن به اين ابهامات بايد چند روزي صبر کرد.