سرنوشت نامعلوم بمب‌افکن B-2

به گزارش خبرفوري؛ اين هواپيماي افسانه‌اي، که به دليل طراحي خاصش به «شبح» معروف است، به تازگي در مرکز يک معماي بزرگ قرار گرفته است: يک فروند B-2 که ظاهراً در حمله‌اي مخفيانه به تأسيسات هسته‌اي ايران نقش داشته، پس از انجام مأموريت به پايگاه خود بازنگشته است. اين اتفاق نه‌تنها سؤالات زيادي درباره سرنوشت اين هواپيماي پيشرفته ايجاد کرده، بلکه گمانه‌زني‌هايي درباره پيامدهاي ژئوپليتيکي و فناوري اين رويداد به وجود آورده است.

حمله به تأسيسات هسته‌اي ايران

طبق گزارش‌هاي تأييد نشده و منابع اطلاعاتي که به نشريه اکونوميست رسيده، نيروي هوايي ايالات متحده در عملياتي مخفيانه از بمب‌افکن‌هاي B-2 براي هدف قرار دادن تأسيسات هسته‌اي ايران استفاده کرده است. اين تأسيسات، که گفته مي‌شود شامل مراکز غني‌سازي اورانيوم و تأسيسات تحقيقاتي زيرزميني بودند، از مدت‌ها پيش در کانون توجه اسرائيل و آمريکا قرار داشتند. منابع ناشناس ادعا کرده‌اند که اين حمله در پاسخ به اطلاعاتي انجام شده که نشان‌دهنده پيشرفت‌هاي ايران در برنامه تسليحات هسته‌اي بود.

بمب‌افکن‌هاي B-2، که قادر به حمل بمب‌هاي سنگرشکن عظيم‌الجثه‌اي مانند GBU-57 (بمب نفوذگر عظيم) هستند، براي اين مأموريت انتخاب شدند تا بتوانند تأسيسات زيرزميني مستحکم ايران را نابود کنند. اين هواپيماها با فناوري رادارگريزي خود مي‌توانند بدون شناسايي شدن به حريم هوايي دشمن نفوذ کنند و ضربات دقيقي را اجرا کنند.

ناپديد شدن مرموز B-2

اما آنچه اين مأموريت را از يک عمليات نظامي معمولي متمايز مي‌کند، سرنوشت يکي از بمب‌افکن‌هاي B-2 است که ظاهراً پس از انجام حمله به پايگاه خود بازنگشته است.

نيروي هوايي ايالات متحده تاکنون هيچ بيانيه رسمي در اين باره منتشر نکرده و اين سکوت، شايعات و گمانه‌زني‌ها را تقويت کرده است. برخي منابع ادعا مي‌کنند که اين هواپيما ممکن است بر اثر نقص فني يا خطاي انساني سقوط کرده باشد، در حالي که ديگران احتمال سرنگوني آن توسط سامانه‌هاي دفاع هوايي پيشرفته ايران را مطرح مي‌کنند.

ايران از سال‌ها پيش سامانه‌هاي دفاع هوايي خود را تقويت کرده و به‌ويژه پس از دريافت سامانه اس-300 از روسيه و توسعه سامانه‌هاي بومي مانند باور-373، توانايي‌هاي دفاعي‌اش را بهبود بخشيده است. با اين حال، فناوري رادارگريزي B-2 به گونه‌اي طراحي شده که شناسايي آن حتي براي پيشرفته‌ترين رادارها نيز دشوار است. اين موضوع باعث شده که فرضيه سرنگوني هواپيما توسط ايران با شک و ترديد مواجه شود، اما کاملاً رد نشده است.

پيامدهاي سياسي براي آمريکا

ناپديد شدن يک بمب‌افکن B-2، که هر فروند آن بيش از 2 ميليارد دلار ارزش دارد، نه‌تنها از نظر مالي بلکه از نظر استراتژيک و سياسي نيز هزينه سنگيني براي ايالات متحده به همراه دارد. اين هواپيما مجهز به فناوري‌هاي پيشرفته‌اي است که ايالات متحده به شدت از دسترسي رقبا به آن محافظت مي‌کند.

اگر اين هواپيما در خاک ايران سقوط کرده باشد، نگراني‌هايي درباره دسترسي ايران يا حتي متحدانش مانند چين و روسيه به بقاياي آن وجود دارد. چنين سناريويي مي‌تواند به مهندسي معکوس فناوري‌هاي رادارگريزي منجر شود و توازن قدرت در منطقه را تغيير دهد.

از سوي ديگر،اگر تهران بتواند ثابت کند که يک B-2 را سرنگون کرده، اين دستاورد به‌عنوان يک پيروزي بزرگ در برابر ايالات متحده خواهد بود. حتي اگر هواپيما به دليل نقص فني سقوط کرده باشد، ايران ممکن است ادعا کند که سامانه‌هاي دفاعيش عامل اين حادثه بوده‌اند.

گمانه‌زني‌ها و سؤالات بي‌پاسخ

يکي از سؤالات کليدي اين است که چرا ايالات متحده چنين عمليات پرخطري را بدون اعلام عمومي انجام داده است؟ برخي تحليلگران معتقدند که اين حمله بخشي از يک استراتژي گسترده‌تر براي مهار برنامه هسته‌اي ايران بدون ورود به يک جنگ تمام‌عيار بوده است. ديگران اين اقدام را نشانه‌اي از تنش‌هاي فزاينده ميان واشنگتن و تهران مي‌دانند که ممکن است به درگيري‌هاي گسترده‌تر منجر شود.

در مورد سرنوشت خدمه هواپيما نيز اطلاعات کمي در دسترس است. هر B-2 معمولاً توسط دو نفر هدايت مي‌شود، و مشخص نيست که آيا آن‌ها زنده مانده‌اند يا خير. اگر خدمه در خاک ايران اسير شده باشند، اين موضوع مي‌تواند به يک بحران ديپلماتيک جديد منجر شود.

نقص فني يا شکار پدافند ايران

از منظر فني، ناپديد شدن يک B-2 پرسش‌هايي درباره قابليت‌هاي اين هواپيما ايجاد کرده است. B-2 به دليل طراحي خاص و مواد جاذب امواج راداري‌اش، عملاً براي رادارها «نامرئي» است. با اين حال، هيچ فناوري‌اي کاملاً غيرقابل نفوذ نيست. برخي کارشناسان معتقدند که ايران ممکن است از فناوري‌هاي جديد راداري يا حتي اطلاعات جاسوسي براي رديابي اين هواپيما استفاده کرده باشد.

علاوه بر اين، احتمال نقص فني نيز نمي‌تواند ناديده گرفته شود. B-2ها هواپيماهاي پيچيده‌اي هستند که نياز به نگهداري دقيق دارند. هرگونه مشکل در سيستم‌هاي ناوبري، موتورها يا تجهيزات الکترونيکي مي‌توانست به فاجعه منجر شود، به‌ويژه در مأموريتي طولاني که احتمالاً شامل پرواز از پايگاه‌هاي دوردست مانند جزيره ديه‌گو گارسيا يا پايگاه‌هايي در خاورميانه بوده است.