ذخاير نفتي و نفتکش هاي ايران اسير دست چيني‌ها!

گزارش اول رويترز مي‌گفت: «بندر شاندونگ چين، نقطه ورود بيشتر نفت‌هاي تحريم‌شده دنيا، پهلوگيري کشتي‌هايي را که توسط ايالات متحده تحريم شده‌اند ممنوع مي‌کند». همين عنوان کافي ا‌ست که مشخص شود احتمالاً از اين پس نفتکش‌هايي که نفت ايران، روسيه و ونزوئلا را به چين مي‌رسانند، ديگر روي آرامش نخواهند ديد.

گزارش رويترز به نقل از سه منبع آگاه مي‌گويد که گروه بندري شاندونگ، تانکر‌هاي نفتي تحت تحريم‌هاي ايالات متحده را از تردد به بنادر خود در استان شرقي چين منع کرده است. بر اساس اعلاميه‌اي که اين گروه بندري منتشر کرده است بنادر پهلوگيري، تخليه يا ارائه خدمات به کشتي‌هاي موجود در فهرست دفتر کنترل دارايي‌هاي خارجي که توسط وزارت خزانه‌داري ايالات متحده اداره مي‌شود، ممنوع مي‌کند. بندر شاندونگ بر بنادر اصلي سواحل شرقي چين از جمله چينگدائو، ريژائو و يانتاي نظارت دارد که پايانه‌هاي اصلي واردات نفت تحريم‌شده هستند.

رويترز مي‌افزايد: داده‌هاي رديابي کشتي‌ها توسط کپلر نشان مي‌دهد که اين استان در سال گذشته حدود 74/1 ميليون بشکه در روز نفت از ايران، روسيه و ونزوئلا وارد کرده، اين ميزان نفت حدود 17 درصد نفت وارداتي چين را تشکيل مي‌دهد. در ادامه گزارش اختصاصي رويترز، سه منبع آگاه چيني اين خبرگزاري از تاثير اين اقدام گروه بندري شاندونگ بر پالايشگاه‌هاي مستقل چيني گفته‌اند و تاکيد دارند که هزينه‌هاي حمل و نقل براي پالايشگاه‌هاي مستقل در شاندونگ، که اتفاقاً خريداران اصلي نفت خام تحريم شده تخفيف‌دار اين سه کشور هستند، افزايش مي‌يابد.

اين درحالي ا‌ست که ماه گذشته، واشنگتن تحريم‌هاي بيشتري را عليه شرکت‌ها و ناوگان سايه‌اي که با نفت ايران معامله مي‌کنند، اعمال کرد. ناوگان سايه، کشتي‌ها يا نفتکش‌هايي هستند که از تاکتيک‌هاي پنهان‌سازي براي قاچاق کالا‌هاي تحريم‌شده استفاده مي‌کند. اين کشتي‌ها طيف وسيعي از کالا‌ها را حمل‌ونقل مي‌کنند که تحت تحريم‌هاي بين‌المللي هستند از جمله نفت و آهن، کالا‌هاي لوکس، سلاح و فناوري‌هاي دفاعي و غيره. بخش ديگري از گزارش رويترز به اين اختصاص دارد اين ممنوعيت مي‌تواند واردات نفت به چين، بزرگترين کشور وارد‌کننده نفت جهان را کاهش دهد.

هرچند بندر شاندونگ در اطلاعيه خود گفته که انتظار دارد ممنوعيت کشتيراني تأثير محدودي بر پالايشگاه‌هاي مستقل داشته باشد، زيرا بيشتر نفت تحريم‌شده در نفت‌کش‌هاي غيرتحريمي حمل مي‌شود. در اين اطلاعيه آمده است که اين ممنوعيت پس از آن صورت گرفت که نفتکش تحريم‌شده Eliza II در اوايل ژانويه در بندر يانتاي تخليه شد.

برآورد‌هاي نفتکش ردياب Vortexa نشان داد که در ماه دسامبر، هشت نفتکش بسيار بزرگ، با ظرفيت دو ميليون بشکه، نفت ايران را در شاندونگ تخليه کردند. کشتي‌هاي Phonix، Vigor، Quinn و Divine جزو اين نفتکش‌ها بودند که همگي توسط وزارت خزانه‌داري ايالات متحده تحريم شده‌اند. ميشل ويز بوکمن، تحليلگر گروه اطلاعات دريايي لويدز، به رويترز گفته است که ناوگانِ سايه فعالِ حمل و نقل نفت ايران، روسيه و ونزوئلا حدود 669 نفتکش برآورد شده است.

وي افزود: از اين مجموع، 250 تا 300 نفتکش معمولاً در حمل و نقل نفت روسيه شرکت دارند، و بزرگترين اپراتور ايران يعني شرکت ملي نفتکش ايران NITC و گروه نفتکش پيشرو روسي Sovcomflot در اين جمع قرار ندارند. بين اکتبر و دسامبر، خزانه‌داري ايالات متحده تحريم‌هايي را عليه 35 نفتکش اعمال کرد که به گفته آنها بخشي از «ناوگان ارواح» يا همان سايه ايران را تشکيل مي‌دادند و جزو کشتي‌هاي تحت اداره شرکت ملي نفتکش ايران نبودند. در اوايل سال 2024، واشنگتن تحريم‌هاي جداگانه‌اي را هم عليه Sovcomflot وضع کرد.

رويترز در گزارش خود به اين موضوع هم اشاره دارد که دولت رو به انتهاي بايدن قصد دارد بيش از 100 نفتکش درگير در نفت روسيه را تحريم کند. منابع چيني رويترز به اين خبرگزاري گفته‌اند که تغيير استفاده از کشتي‌هاي تحريمي به کشتي‌هاي غيرتحريمي مي‌تواند هزينه‌هاي پالايشگاه‌هاي شاندونگ را افزايش دهد، در حالي که اين پالايشگاه‌ها با حاشيه سود‌ها و تقاضا‌هاي ضعيف هم دست و پنجه نرم مي‌کنند. با اعلام خبر اين ممنوعيت‌ها و افزايش احتمال استفاده پالايشگاه‌هاي چيني از نفتکش‌هاي غيرتحريمي، سهام اپراتور نفتکش فرانت‌لاين بيش از 9 درصد جهش کرد.

وزارت دفاع ايالات متحده پيشتر بزرگترين شرکت کشتيراني چيني، کوسکو COSCO را به فهرست شرکت‌هايي اضافه کرده بود که به گفته آنها با ارتش چين همکاري مي‌کند، در نتيجه اين اقدام مي‌تواند مانع استفاده از نفتکش‌هاي کوسکو توسط اجاره‌دهندگان شود و به تنگنا‌هاي کشتي‌هاي اجاره‌اي اضافه کند.

رويترز خبر داده که قيمت نفت خام فروخته شده ايران به چين در ماه گذشته به بالاترين ميزان در سال‌هاي اخير رسيد، چون تحريم‌هاي جديد ايالات متحده ظرفيت حمل‌و‌نقل را کاهش و هزينه‌هاي لجستيک را افزايش داده است. از سويي براساس همين گزارش، ذخيره‌سازي شناور نفت خام ايران به بالاترين سطح 12 ماهه خود، يعني 20 ميليون بشکه رسيده است. گلدمن ساکس هم در گزارشي نوشت عرضه نفت خام ايران تا سه ماهه دوم سال 2025 با 300 هزار بشکه کاهش به 3/25 ميليون بشکه در روز مي‌رسد.

در کنار گزارش رويترز، شرکت «انرژي اينتليجنس» هم به نقل از يک شرکت مشاوره چيني مي‌نويسد: «ما از منابعي شنيده‌ايم که بنادري در استان هِه‌بِي چين هم مقررات مشابهي را اجرا کرده‌اند و شايد اين مقرارت به بقيه نقاط کشور هم کشيده شود.» در بخش ديگري از گزارش انرژي اينتليجنس آمده: بيانيه اين گروه بندري همچون دستورالعملي ا‌ست از تحريم‌هاي ايالات متحده. گروه شاندونگ از مقامات بندري مي‌خواهد که کشتي‌هاي تحريم‌شده را با جست‌و‌جو در وب‌سايت‌هاي وزارت خزانه‌داري ايالات متحده شناسايي کنند و طبق رونوشتي از اين اطلاعيه که انرژي اينتليجنس مدعي است به دست آورده، بنادر چيني تحت امر شاندونگ موظف به انجام غربالگري قبل از ورود هر کشتي و استفاده کامل از ابزار‌هاي فناورانه «فايروال‌هايي» روي کشتي‌هاي تحريم شده هستند.

ريچارد نفيو، معاون سابق هماهنگ‌کننده سياست تحريم‌ها در وزارت امور خارجه آمريکا مي‌گويد «احساس من اين است که چين تلاش مي‌کند تا از دوران انتقال رياست‌جمهوري پيشي بگيرد و لحن خود را براي تعاملات آينده خود با تيم ترامپ تنظيم کند. چنين اقدامي يک راه کم‌هزينه است براي چين جهت نشان دادن تمايل به همکاري و البته براي رهبران چين هم قابل برگشت و انکار است.»

ريچارد گلدبرگ، هم که معمار تحريم‌هاي فشار حداکثري ا‌ست و اکنون در بنياد دفاع از دموکراسي‌ها مستقر در واشنگتن کار مي‌کند به انرژي اينتليجنس گفته است: «به نظر مي‌رسد که اين اقدام چين قبل از روي کار آمدن ترامپ يک گام کلي در انطباق با قانون کشتي‌ها است.» «قانون توقف پناه دادن به نفتکش ايران» در آمريکا، که در اکتبر اجرايي شد، تحريم‌هاي اوليه و ثانويه را بر بنادر، فرستنده‌ها و پالايشگاه‌هاي خارجي که «آگاهانه» فرآوري، خريد، انتقال کشتي به کشتي يا انتقال نفت يا محصولات نفتي ايران را انجام مي‌دهند، گسترش مي‌دهد.

يک منبع در بندر يانتاي شاندونگ به انرژي اينتليجنس گفته که به اين بندر دستور داده شده «به شدت از مقررات ممنوعيت جديد پيروي کند» و انرژي اينتليجنس اين سوال را مطرح مي‌کند که آيا ساير بازيگران درگير در زنجيره صادرات ايران به چين، يعني مالزي، امارات متحده عربي و عمان، نيز به دلايل مشابه چنين ممنوعيت‌هايي را آغاز خواهند کرد؟ بيشتر نقل و انتقالات کشتي به کشتي نفت خام ايران در فراساحل مالزي انجام مي‌شود.

در بخش ديگر گزارش انرژي اينتليجنس آمده که اين قطع شدن واردات نفت خام ايران به چين مي‌تواند موقتي باشد. يک منبع چيني خريدار نفت خام ايران مي‌گويد: پالايشگاه‌هاي چيني از خريد نفت ايران خودداري مي‌کنند و منتظرند ببينند آيا فروشندگان نفت خام ايران مي‌توانند محموله‌ها را به نفت‌کش‌هاي غيرتحريمي منتقل کنند ياخير، اما نهايتاً به نظر مي‌رسد احتمالاً ايران راه‌حلي پيدا کند.

ذخاير نفتي ايران اسير دست چيني‌ها؟

گزارش دوم رويترز هم گزارش جالبي ا‌ست. رويترز در اين گزارش مدعي شده که «ايران چين را تحت فشار قرار مي‌دهد تا به اين کشور اجازه دهد 7/1 ميليارد دلار نفت سرگردان خود را بفروشد.»

بر اساس گزارش رويترز، ايران در تلاش است تا بتواند 25 ميليون بشکه نفتي را از چين بازگرداند که به دليل تحريم‌هاي اعمال شده توسط دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور ايالات متحده، شش سال است در بنادر چين ذخيره شده‌اند. رويترز مدعي ا‌ست سه منبع ايراني و يک منبع چيني اين خبر را به اين خبرگزاري رسانده‌اند. ترامپ در 20 ژانويه به قدرت بازمي‌گردد و تحليلگران مي‌گويند که انتظار مي‌رود او دوباره تحريم‌ها بر صادرات نفت ايران را تشديد کند تا درآمد تهران محدود شود، يعني درست همان کاري که در دوره اول رياست‌جمهوري خود انجام داد.

رويترز در اين گزارش نوشته است که چين مي‌گويد تحريم‌هاي يکجانبه را به رسميت نمي‌شناسد و بر همين اساس در سال‌هاي اخير حدود 90 درصد از صادرات نفت تهران را با تخفيف خريداري کرده است خريدي که ميليارد‌ها دلار صرفه‌جويي براي پالايشگاه‌هاي چيني به همراه داشته است. اما به ادعاي اين خبرگزاري، نفتي سرگردان به ارزش 75/1 ميليارد دلار به قيمت‌هاي امروزي، نشان‌دهنده چالش‌هايي است که ايران براي فروش نفت حتي در چين با آن مواجه است. رويترز مي‌گويد وزارت نفت ايران به درخواست اين خبرگزاري براي اظهارنظر پاسخ نداد.

وزارت خارجه چين هم در پاسخ به سوالي درباره نفت سرگردان ايران گفت که همکاري چين با ايران مشروع است، اما از اظهارنظر بيشتر خودداري کرد. رويترز در ادامه گزارش خود آورده که به‌رغم اعمال سخت‌ترين تحريم‌هاي غرب بر ايران، اين کشور با تکيه بر ناوگان سايه نفتکش‌ها، تجارت جهاني بزرگي براي نفت خود ايجاد کرده است. بيشتر نفت ايران که به چين فروخته مي‌شود، به‌عنوان نفتي غيرايراني در مسير بندر‌هاي چين ثبت مي‌شود. رويترز به نقل از منابع خود مي‌نويسد زماني که شرکت ملي نفت ايران اين نفت را با استفاده از معافيت‌هاي اعطاشده از سوي ترامپ به بنادر چين تحويل داد، نه نفت غير ايراني که به عنوان نفت ايران ثبت شده بود.

به ادعاي اين منابع، شرکت ملي نفت ايران نفت را در بنادر داليان و ژوشان در شرق چين، يعني همان بنادري که مخازن نفت را اجاره کرده بود، ذخيره کرده است. اجاره مخازن انعطاف‌پذيري لازم را به شرکت ملي نفت ايران داده بود تا براي فروش نفت در چين يا ارسال آن به ساير خريداران اقدام کند. اما به گفته سه منبع رويترز، در اوايل سال 2019، ترامپ معافيت‌ها را لغو کرد و نفت ذخيره‌شده ايران در چين هرگز خريدار پيدا نکرد، گمرک چين اين نفت را ترخيص نکرد و نفت ايران در مخازن چيني به دام افتاد.

يکي از اين سه منبع ايراني گفته است که مخازن نفت در داليان توسط PDA Energy اداره مي‌شود، شرکتي که از ايران مي‌خواهد بيش از 450 ميليون دلار هزينه ذخيره‌سازي نفت انباشته شده را از سال 2018 تا کنون بپردازد. در ژوشان، مخازن نفت را اپراتور خصوصي ذخيره‌سازي CGPC اداره مي‌کنند. رويترز مي‌نويسد که شرکت بندري ليائونينگ که PDA Energy را در داليان چين کنترل مي‌کند، به درخواست اين خبرگزاري براي اظهارنظر پاسخ نداده است. رويترز نتوانسته با CGPC هم تماس بگيرد و تماس‌ها با اين شرکت‌ها بي‌پاسخ ماندند.

يکي از منابع ايراني مطلع گفته است که مذاکرات بين مقامات ايراني و اپراتور‌هاي ذخيره‌سازي چيني در مورد پرداخت هزينه‌هاي ذخيره‌سازي و ساير شرايط براي آزادسازي نفت در هفته‌هاي اخير به دليل نگراني تهران از تشديد مجدد تحريم‌ها توسط ترامپ، فوريت بيشتري يافته است. اين منبع ايراني مي‌گويد عباس عراقچي، وزير امور خارجه ايران، در ماه دسامبر به پکن سفر کرد و پيشرفت‌هايي در مورد مذاکرات براي نفت سرگردان ايران داشته است، اما جزئيات بيشتري فاش نشده است. يکي از منابع ايراني با اشاره به تجربه خود از صادرات نفت ايران و گمرک چين گفته: ايران بايد نفت را از مخازن به کشتي‌ها منتقل کند، کشتي به کشتي در دريا انتقال دهد و دوباره برايش سندسازي کند تا بتواند به فروش برساندش.

چالش چين يا ايران؟

اخيراً بلومبرگ‌نيوز در گزارشي نوشته بود که پالايشگاه‌هاي کوچک نفت چين، دچار مشکل شده‌اند. در چين اصطلاحي وجود دارد به نام پالايشگاه‌هاي «قوري». پالايشگاه‌هاي قوري، پالايشگاه‌هاي کوچک و مستقل نفت در چين هستند. آنها را «قوري» مي‌نامند، زيرا در مقايسه با پالايشگاه‌هاي بزرگ دولتي در مقياس کوچکتر کار مي‌کنند. اين پالايشگاه‌ها عمدتاً در استان شاندونگ در امتداد سواحل شرقي چين قرار دارند، يعني همان استاني که رويترز خبر داده دولت چين پهلوگيري کشتي‌هايي را ممنوع کرده که توسط ايالات متحده تحريم شده‌اند. گزارش بلومبرگ‌نيوز سه روز قبل از گزارش رويترز منتشر شده بود.

بيش از يک‌پنجم پالايش نفت چين بر عهده قوري‌هاست، قوري‌هايي که بلومبرگ از آنها به‌عنوان اپراتور‌هاي مَکاري نام مي‌برد که شهرتشان در اين است که، چون تار مويي عمل مي‌کنند که به چشم نمي‌آيد، اما همين ترفندي است براي سودآور ماندنشان.

چين بزرگ‌ترين واردکننده نفت خام جهان است و قوري‌ها سنگ‌بناي بازاري هستند که بيش از يک دهه باعث افزايش تقاضاي جهاني نفت شده است. با اين حال مشکلي پيش آمده است و باز هم نام شاندونگ به ميان مي‌آيد: سه شرکت در شاندونگ اواخر سال گذشته ورشکسته شدند و پيش‌بيني مي‌شود که شرکت‌هاي بيشتري هم به خيل ورشکسته‌ها بپيوندند. سه شرکتي که سال گذشته ورشکسته شدند حدود 17 ميليون تن ظرفيت داشتند.

يک دليل اين ورشکستگي مي‌تواند مازاد عرضه نفت در بازار چين باشد و تحليلگران انتظار دارند اين مازاد عرضه خاموشي‌هاي بيشتري را در محدوده قوري‌ها به همراه داشته باشد. دلايل مازاد عرضه هم بسيار است. از جمله اينکه اقتصاد چين در حال سبز شدن و البته فعلاً در حال کُند شدن است و خودرو‌هاي الکتريکي تقاضا براي بنزين و گازوئيل را کاهش مي‌دهد.

بلومبرگ‌نيوز در گزارش مفصلي دلايل ديگري از جمله مسائل مالياتي را هم به‌عنوان دليل کاهش سودآوري قوري‌ها و ورشکستگي آنها ذکر مي‌کند، اما موضوع ديگري هم هست. محدوديت‌هاي تحريمي بر نفت ارزان و تحريم‌شده کشور‌هايي مانند روسيه و ايران، باعث مي‌شود دسترسي قوري‌ها به اين نفت کاهش يافته در نتيجه امکان سودآوري آنها هم افت کند. بقاي قوري‌ها به نفت خام ارزان ايران متکي ا‌ست که حدود 90 درصد صادرات نفت ايران را از آن خود کرده‌اند. اما قيمت نفتي که اين پالايشگاه‌ها مي‌خرند افزايش يافته و از زماني که تحريم‌هاي آمريکا در ماه اکتبر عليه نفت‌کش‌هاي ناوگان سايه ايران که بخش بزرگي از اين تجارت بين ايران و چين را به دوش مي‌کشند شديدتر شده، جريان نفت به اين قوري‌ها تحليل يافته است؛ بنابراين اگر گزارش رويترز و بلومبرگ را کنار هم بگذاريم احتمالاً با بازگشت ترامپ به کاخ سفيد و اعمال تحريم‌هاي گسترده‌تر بر نفت ايران، بايد يکي پس از ديگري شاهد بسته شدن در‌هاي اين قوري‌ها باشيم. گروه مشاوره انرژي اسپکتس، که در مورد بازار‌هاي بين‌المللي نفت داده جمع‌آوري مي‌کند، بر اين باور است که «پکن شايد بخواهد قوري‌ها را قرباني کند تا با محدود کردن واردات ايران، امتيازاتي آسان در برابر ترامپ کسب کند.» در تحليلي که انرژي اسپکتس اوايل دسامبر 2024 منتشر کرد مدعي شد که پس از سال‌ها سوءاستفاده از تحريم‌هاي ايران و بهره‌مندي سيل‌آساي اقتصاد چين از نفت ارزان ايران، پالايشگاه‌هاي مستقل بزرگ‌تر چين حالا به دليل قرار گرفتن در معرض سيستم بانکي ايالات متحده، فوراً از خريد نفت ايران اجتناب مي‌کنند.

اين گزارش مي‌گويد که در سال 2024 اين پالايشگاه‌هاي چيني دستورالعملي از وزارت خارجه آمريکا دريافت کردند مبني بر عدم اجراي تحريم‌ها توسط دولت بايدن، درنتيجه خريد نفت خام ايران را آغاز کردند. انرژي اسپکتس اين موضوع را رسوايي در سياست خارجي ايالات متحده عنوان کرده بود در ادامه گزارش آمده که با بازگشت ترامپ، بخش پالايشگاهي چين براي بقا تحت فشار قابل توجهي قرار خواهد گرفت و دولت چين «شايد بخواهد قوري‌ها را قرباني کند تا با محدود کردن واردات ايران، امتيازاتي آسان در برابر ترامپ کسب کند.».

از سويي بر اساس گزارش شرکت اطلاعات بازار Mysteel OilChem، قوري‌ها در حال حاضر با کمتر از 55 درصد ظرفيت خود کار مي‌کنند و احتمالاً ميزان ظرفيت خود را بيشتر از اين کاهش خواهند داد. وب‌گاه اويل پرايس هم مدعي است که فعاليت پالايشگاه‌هاي مستقل در بازار نقدي افزايش يافته و تعدادي از واحد‌هاي پالايشگاهي چين در معاملات اخير هم از خاورميانه نفت تامين کرده‌اند و هم گريد‌هاي WAF را از دو هفته پيش خريداري کرده‌اند. گريد‌هاي WAF، گريد‌هاي نفتي شرق آفريقاست. اينها همه بشکه‌هاي فروخته‌نشده و تخفيف‌خورده مربوط به دوره‌هاي قبلي بودند.

اويل‌پرايس پيش‌بيني مي‌کند که با توجه به اينکه نفت ايران براي چيني‌ها به شدت کمياب و گران‌تر خواهد شد، پالايشگاه‌هاي مستقل چين بشکه‌هاي نفتي را از سراسر خاورميانه و آفريقا خريداري کرده‌اند. تحليلگران بين‌المللي مي‌گويند تحريم‌هاي ايران تعداد کشتي‌هاي موجود براي انتقال کشتي به کشتي و در نتيجه عرضه را کاهش و قيمت‌ها را افزايش داده است.

در گزارش بلومبرگ‌نيوز آمده که يک پالايشگاه بزرگ چيني حدود 10 ميليون بشکه گريد نفتي ابوظبي و قطر را خريداري کرده است. منابع بلومبرگ‌نيوز گفته‌اند که محموله‌هاي نفتي خريداري‌شده براي بارگيري در ماه‌هاي دسامبر و ژانويه هستند. براساس گزارش کپلر جريان نفت ايران به چين در ماه دسامبر در مقايسه با اکتبر بيش از 10 درصد کاهش يافته است. شرکت Sentosa Shipbrokers هم در گزارشي نوشت حجم نفت خام غرب آفريقا [در چين]به بالاترين سطح ماهانه در حداقل دو سال گذشته رسيده است که بخشي از آن ناشي از افزايش قيمت نفت ايران است.

ناوگان سايه ايران

اکتبر گذشته خبرگزاري بلومبرگ گزارشي درباره ناوگان سايه ايران منتشر کرد. اين گزارش از جزيره‌اي در چهل‌مايلي شرق شبه‌جزيره مالزي نام مي‌برد که بزرگ‌ترين نقطه تجمع نفتکش‌هاي ناوگان سايه در جهان است. نفتکش‌هايي بدون بيمه که باپرچم‌هاي کشور‌هاي سهل‌گير تردد مي‌کنند، هر روز در اين جزيره لنگر مي‌اندازند تا محموله‌هايي را به‌دور از چشم جست‌وجوگران جابه‌جا کنند. به ادعاي اين خبرگزاري اينگونه است که سالانه ميليارد‌ها دلار نفت تحريم شده ايران به چين راه پيدا مي‌کند.

تجزيه و تحليل بلومبرگ از نزديک به پنج سال تصاوير ماهواره‌اي گرفته شده از اين نقطه، اندازه وسيع صنعت سايه را نشان مي‌دهد که با تشديد تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران توسعه يافته است.

گزارش بلومبرگ مي‌افزايد: دست‌اندرکاران انتقال نفت به اين روش احتمالاً فعاليت‌خود را نسبت به سال 2020 حداقل دو برابر کرده‌اند. در روز‌هاي شلوغ، گاه تا بيش از ده‌ها عمليات در اين منطقه صورت مي‌گيرد. اندازه‌گيري دقيق مقدار نفت انتقالي از طريق اين کانال غيرممکن است. اما حتي با فرضيات محافظه‌کارانه در مورد اندازه نفتکش‌ها، داده‌ها حاکي از نقل و انتقال حدود 350 ميليون بشکه نفت در 9 ماه اول سال جاري تنها در اين نقطه است. با در نظر گرفتن ميانگين قيمت نفت در سال 2024 و تخفيف اعمال شده براي نفت خام تحريم شده، اين رقم به بيش از 20 ميليارد دلار مي‌رسد.

اما بلومبرگ معتقد است ارزش واقعي به احتمال زياد بسيار بالاتر است. بلومبرگ با استناد به گفته‌هاي هفت کارشناس نفتي آشنا به کشتيراني و امنيت دريايي، منشأ اين نفت بيشتر ايراني ا‌ست و اين خبرگزاري معتقد است اين مسير براي نفت کشوري، چون روسيه چندان اقتصادي به نظر نمي‌رسد. داده‌هايي که بلومبرگ جمع‌آوري کرده است بر اساس روز‌هايي ا‌ست که ماهواره‌ها از روي اين سايت عبور مي‌کنند. بر اين اساس بلومبرگ يک الگوريتم تشخيص کشتي براي اين تصاوير تهيه کرده تا بتواند کشتي‌ها را بر اساس شکل منحصربه‌فردي که در حين انتقال نفت به خود مي‌گيرند دسته‌بندي و تک‌کشتي‌ها يا کشتي‌هايي را که پهلو‌به‌پهلو ايستاده‌اند (براي انتقال نفت کشتي به کشتي) شناسايي کند.

بلومبرگ در بخشي از گزارش خود مي‌نويسد: براي تهران که به درآمد نفتي نياز دارد و خريداران نفت اين کشور به شدت کاهش يافته، آوردگاه درياي چين جنوبي نقطه‌اي است براي بقا و براي چين، که تاکنون نسبت به تحريم‌هاي ايالات متحده بر ايران اهميتي قائل نبود اين شبکه واسطه‌ها و کشتي‌هاي متعلق به شرکت‌هاي پوسته راهي ا‌ست براي دسترسي پالايشگاه‌هاي کوچکش به نفت ارزان‌قيمت. از طرفي چنين معاملاتي به راحتي از شرکت‌هاي کليدي چيني در برابر تحريم‌هاي ثانويه محافظت مي‌کند. اريکا داونز، پژوهشگر ارشد در مرکز سياست انرژي جهاني در دانشگاه کلمبيا، که در بازار‌هاي انرژي و ژئوپليتيک چين تخصص دارد، معتقد است: «همه اين معاملات براي چين قابل انکار است. مشکلي نخواهد داشت اگر بخواهد بگويد نفت ايران را وارد نمي‌کند.»

بلومبرگ مي‌نويسد اين مرکز دريايي نشان مي‌دهد چرا تلاش‌هاي غرب براي محدود کردن درآمد‌هاي تهران، مسکو و کاراکاس کم‌اثر است و چرا اعمال تحريم‌ها بسيار سخت. دونالد ترامپ گفته که قصد دارد پس از بازگشت به قدرت، فشار بر ايران را افزايش دهد، اما اين شبکه‌هاي گسترده که نفت سايه را در سراسر جهان جابه‌جا مي‌کنند، معمولاً بدون دخالت آشکار نهاد‌هاي بزرگ عمل مي‌کنند. اين وضعيت حتي براي دولت کنوني ايالات متحده هم باعث نااميدي است که از مالزي خواسته بود براي مقابله با شکاف‌هايي اين‌چنيني بيشتر تلاش کند.

در بخش ديگري از گزارش، بلومبرگ نگراني ديگري را هم مطرح مي‌کند: نشت نفت. کارشناسان امنيت دريايي مي‌گويند چنين کشتي‌هايي که نفت را با حداقل کنترل‌ها جابه‌جا مي‌کنند، اهميتي به نشت نفت نمي‌دهند. مالکان قانوني کشتي، نگران خطراتي هستند که ناوگان‌هايي را تهديد مي‌کند که بدون بيمه از طريق اين آبراه‌هاي شلوغ عبور مي‌کنند درحالي که فرستنده‌هايشان خاموش است. اين امر تشخيص آنها را سخت مي‌کند و ميزان خطرات را بالا مي‌برد.