70 درصد اتوبوس‌هاي کشور فرسوده هستند

رضا اکبري - معاون وزير راه و شهرسازي - در گفت‌وگو با ايسنا، آخرين وضعيت فرسودگي اتوبوس‌هاي بين شهري را تشريح کرد و گفت: در زمينه اتوبوس برون شهري دچار فرسودگي هستيم و بيش از 70 تا 80 درصد اتوبوس هاي فعلي کشور بالاي 15 سال سن دارند، در حالي که ميانگين سن ناوگان در دنيا کمتر از پنج سال است.

وي در پاسخ به اينکه چه برنامه‌اي براي نوسازي ناوگان داريد؟ اظهار کرد: در ناوگان اتوبوسي کشور هم با کمبود مواجهيم، هم فرسودگي داريم و بايد واردات و نوسازي را باهم پيش ببريم. در اين سال‌ها چندين کار انجام شده که مهم‌ترين آن مصوبه شوراي اقتصاد، يعني تامين 85 هزار ناوگان بوده که حدود 9000 دستگاه آن اتوبوس است.

واردات مورد استقبال قرار نگرفته

اکبري ادامه داد: اين مصوبه در واقع تسهيلاتي را ايجاد مي‌کند که توليدکنندگان داخلي يا واردکنندگان بتوانند اتوبوس وارد کنند و بر اساس پيمايشي که بعد از آوردن اتوبوس‌ها در کشور اتفاق مي‌افتد از محل صرفه‌جويي سوخت از بهينه‌سازي، گواهي صرفه‌جويي دريافت کنند. اين مصوبه به دليل اينکه ساختارش اصطلاحا حالت پسيني دارد، يعني تسهيلات بعد از واردات اتفاق مي‌افتد مورد استقبال قرار نگرفته و توليدکنندگان داخلي و واردکنندگان تمايلي نشان نداده‌اند.

رئيس سازمان راهداري و حمل و نقل جاده‌اي اضافه کرد: با فعالان اين بخش جلساتي برگزار کرديم. آنها حرف‌شان درست است و مي‌گويند بايستي اول وام داده شود، زيرا وام آخر کار فايده‌اي ندارد و آنها سرمايه اوليه مي‌خواهند.

وي بيان کرد: با همکاري سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران در حال پيگيري هستيم تا بتوانيم اين مصوبه را به پيشيني تبديل کنيم.

اکبري با اشاره به اينکه در قانون بودجه سال گذشته، امسال و در برنامه هفتم، سه الي چهار مصوبه براي واردات اتوبوس داشتيم، اظهار کرد: مصوبه واردات را امسال تحت عنوان مصوبه اربعين، خرداد ماه از دولت گرفتيم که از خرداد تا کنون در وزارت صمت ثبت سفارش انجام شده است. تعدادي از آنها تاييد فني از ما دريافت کردند. همچنين تعداد کمي از اين ثبت سفارش ها توانسته به واردات تبديل شود.

براي عبور از شرايط بحراني به 5000 دستگاه اتوبوس نياز داريم

معاون وزير راه و شهرسازي افزود: به طور کل حدود 150 دستگاه اتوبوس خريداري شده که وارد مرزها خواهد شد. حدود 70 دستگاه وارد کشور شده و حدود 75 دستگاه هم در گمرکات و در حال انجام فرآيند ترخيص است. البته اين اعداد بسيار کوچک است و اگر حدود 2000 دستگاه اتوبوس وارد کشور شود حداقل 3000 دستگاه ديگر نياز است که کشور را از وضعيت بحراني دور کند.

به 8000 دستگاه اتوبوس در شرايط ايده‌آل نياز داريم

رئيس سازمان راهداري و حمل و نقل جاده‌اي کشور با اشاره به اينکه در آستانه سفرهاي نوروزي قرار داريم و احتمالاً بليت اتوبوس کم است، گفت: براي وضعيت ايده آل در کشور حداقل به 8000 دستگاه اتوبوس نياز داريم. توليدکنندگان داخلي حرف‌شان اين است که بايد حداقل نصف هزينه تمام شده اتوبوس را در روز اول به آنها تحت عنوان وام بدهيم که اين عدد قابل توجهي است. يعني اگر بخواهيم هزار دستگاه اتوبوس را در داخل توليد کنيم اگر بر فرض 10 ميليارد تومان وام بدهيم حدود 10 هزار ميليارد تومان مي‌شود که فعلاً اين بودجه را کسي تامين نکرده است. تامين آن در توان وزارت راه و سازمان راهداري هم نيست. با وزارت نفت و صمت هم چند مکاتبه کرديم که هيچ‌کدام تا کنون به نتيجه نرسيده است.

 واردات اتوبوس 18 خان دارد

معاون وزير راه و شهرسازي در ادامه گفت: در بحث واردات هم بروکراسي واردات پيچيده است. واردات اتوبوس حدود 18 مرحله يا 18 خان دارد. از وقتي که يک وارد کننده مي‌خواهد ثبت سفارش انجام دهد در دفاتر مختلف در وزارت صمت و سپس در شرکت بهينه‌سازي بعد از آن در دفاتر ديگر وزارت صمت، معاونت صنايع، توسعه تجارت و سازمان گسترش بايد مسيرهاي مختلف را طي کند و هر کدام از اين دفاتر يک فرآيند تعريف شده‌اي دارند. بعضي از اين فرآيندها مهلت دارد. يعني اگر در راس زماني يک ماه يا دو ماه نتواند به مرحله بعد برود به خصوص در مسئله تخصيص ارز، دوباره اين فرآيند به مرحله اول باز مي گردد و اين موضوع باعث شده که استقبال از واردات اتوبوس در اين فرايند به شدت کاهش يابد.

راهکاري براي واردات سريع اتوبوس به کشور

وي بيان کرد: کساني هم که توانسته‌اند وارد کنند به شدت از اين وضعيت گلايه‌مند هستند. اگرچه جلسات بسياري با وزير صمت و وزير راه و شهرسازي برگزار کرديم و جمع‌بندي اين بود که اگر واقعاً در کوتاه مدت بخواهيم 2000 تا 3000 دستگاه اتوبوس را سريعا وارد کنيم مصوبه‌اي از سران قوا بگيريم و اختيار کل اين فرآيند به وزير راه و شهرسازي داده شود و کل فرآيند ثبت سفارش، تاييد فني و حتي تخصيص ارز را وزارت راه انجام دهد.

به گفته اين مقام مسئول، قبلاً هم اين موضوع مسبوق به سابقه بوده است. مثلا براي واردات کشنده سال‌هاي قبل از 1400، کل فرآيند در اختيار وزارت راه و شهرسازي بود و همه اين فرآيندها را انجام داد.

اکبري در پايان گفت: اگر اين اتفاق بيفتد مي‌توانيم قول دهيم که 2000 دستگاه اتوبوس را ظرف يک سال وارد کنيم.