خروج 500 هزار اتباع خارجي از بازار کار کشور

علي باقري، مديرکل اشتغال اتباع خارجي وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادي خبرگزاري تسنيم,‌ با بيان اينکه از مهر ماه امسال طرح جديد رواديد کارگري براي ساماندهي و کنترل اشتغال اتباع را شروع کرده ايم گفت:هنوز آمار قابل توجهي نداريم. چرا که کارفرمايان ابتدا بايد فرصت شغلي خود را براي نيروي کار ايراني معرفي کنند و مدتي صبر کنند, در صورتي که در مهلت مشخص شده جذب نيروي ايراني نداشتند مي توانند از طرح رواديد استفاده کنند.

 باقري ادامه داد:با توجه به اينکه اين طرح تازه آغاز شده است, آمار هنوز دقيق مشخص نيست. با توجه به خروج حداکثري اتباع غيرمجاز از کشور از ابتداي سال, جمعيت قابل توجهي از بازار کار غيررسمي ايران خارج شدند, حدود 500هزار نفراز اتباع خارجي از بازار کار غيررسمي خارج شدند. در بخش هاي مختلف خدماتي, کشاورزي و صنعتي مشغول کار بودند.

مديرکل اشتغال اتباع خارجي وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي افزود: آن دسته از اين افراد که مي خواهند در ايران فعاليت کنند,‌کارفرما مي تواند براي آنها درخواست رواديد بدهد.

وي با بيان اينکه مکرر از سوي اتحاديه هاي صنفي و انجمن هاي تخصصي و شهرک هاي صنعتي اين گزارش ها را داريم که مشاغل سخت و ساده نمي توانيم بانيروي کار ايراني پر کنيم، افزود: هم بحث حقوق و دستمزد دارند و هم دوري مسافت, مشکلات کاري و ... دارند. مسائل مختلف سايه مي اندازد و اين امکان را ندارند که نيروي ايراني جذب کنند. اما از سوي ديگر نيروي کار اتباع هم تا حدودي اين مشکلات را دارد ولي بهتر جذب مي شود.

باقري با اشاره به اينکه متأسفانه شرايط بازار کار به گونه اي است که ماندگاري نيروي کار در شغل بسيار پايين است گفت:بارها مشاهده شده است که نيروي کار بعد از 2ماه کار کردن, شغل و محل کار را ترک مي کند. اين ماندگاري هم مهم است.

مديرکل اشتغال اتباع خارجي وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي درباره سهم اشتغال اتباع در کشور گفت: درباره نيروي هاي مجاز اتباع اگر بخواهيم بگوييم حدود 440هزار نفر نيروي کار مجاز در کشور داريم که نسبت به کل اشتغال حدود 2.5 درصد است. اما اتباع غير مجاز چندين برابر در بازار کار حضور دارند. با احتساب آنها بايد بگوييم که سهم اشتغال در کشور از اتباع چقدر است. که رقم دقيق مشخص نيست.

باقري درباره بازرسي هاي کار گفت: براي جلوگيري از اشتغال اتباع چندين مدل کار صورت مي گيرد. بازرسي ها به صورت دوره اي, ادواري و بازرسي موردي است. ترکيبي از مدل هاي بازرسي انجام مي شود. گشت هاي مشترک در بازار کار صورت مي گيرد. ترکيبي از روش هاي نظارتي نشان مي دهد که بخشي از کارفرمايان به صورت غيرمجاز از تبعه استفاده مي کنند که با توجه به اينکه سامانه هاي مختلفي به هم متصل شده اند, در يک جايي هم کارفرما و تبعه غيرمجاز به مشکل بر مي خورند و خدمات نسبت به آنها قطع مي شود. بهتر است هر چه زودتر آن دسته از کارفرمايان که از نيروي غيرمجاز استفاده مي کنند نيروي خود را به صورت قانوني از کشور خارج کنند و با مراجعه به دفتر کفالت اتباع برگه خروج دريافت کنند و ساز و کار ويزاي کارگري استفاده کنند و کارگران نيمه ماهر و ماهر خود را به مدت 9ماه قانوني برگرداند.

وي در ادامه درباره نحوه صدور رواديد و نقش وزارت کار در اين فرايند گفت: پس از تأييد درخواست کارفرما براي يک تبعه، رواديد کارگري وي از سامانه اشتغال اتباع خارجي براي وزارت امور خارجه ارسال و با تأييد نهايي براي کنسولگري جمهوري اسلامي در کشور مبدأ ارسال مي‌شود و از طريق ايميل به اطلاع کارفرما مي‌رسد تا به تبعه اطلاع دهد و وي به نمايندگي مراجعه و ويزاي خود را دريافت نمايد.

باقري ادامه داد: پس از ورود تبعه به ايران با در دست داشتن گذرنامه و رواديد کارگري به يکي از دفاتر کفالت و خدمات اشتغال و اقامت اتباع مراجعه و کارت کار 9 ماهه در شغل تعيين‌شده و منطقه کار معين‌شده دريافت مي‌کند و از طريق همان دفتر، درخواست اقامت 9 ماهه براي تبعه به پليس مهاجرت ارسال مي‌شود تا اقامت وي نيز صادر شود. پس از به اتمام رسيدن دوره 9 ماهه حضور تبعه، مهاجر بايد کشور را ترک نموده و با گذشت 3 ماه از خروج وي چنانچه کارفرماي قبلي يا کارفرماي جديدي متقاضي وي باشد، مي‌تواند اين فرايند را مجدداً طي نمايد.

باقري درباره وضعيت بيمه و حمايت‌هاي قانوني از اتباع مجاز افزود: کارفرما موظف است نيروي کار ايراني و خارجي خود را مطابق با دستورالعمل‌هاي سازمان تأمين اجتماعي بيمه کند و بيمه حوادث نيز براي اتباع الزامي است.

وي با بيان اينکه طبيعتاً حمايت‌هاي قانوني از نيروي کار مجاز و بيمه‌شده صورت خواهد گرفت و در دعاوي کارگري و کارفرمايي پرونده آن‌ها قابل رسيدگي است و پوشش‌هاي بيمه‌اي در بحث درماني و پرداخت خسارات تعلق خواهد گرفت اظهار داشت:يکي از پيش‌شرط‌هاي اصلي اين طرح، ثبت‌نام کارفرما در سامانه جست‌وجوي شغل ايرانيان به نشاني Kar.gov.ir است که ابتدا بايد فرصت‌هاي شغلي خود را در آنجا ثبت و در معرض کارجويان ايراني قرار دهد و پس از طي مهلت تعيين‌شده در صورت عدم استقبال و عدم موفقيت در جذب نيروي کار ايراني، امکان جذب محدود و مشروط نيروي کار اتباع براي وي باز خواهد شد.

مديرکل اشتغال اتباع خارجي وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي  درباره اينکه کدام مشاغل مجاز براي اتباع خارجي است اظهار داشت:بر اساس مصوبات کارگروه‌هاي نيازسنجي استاني که با حضور دستگاه‌هاي ذي‌ربط، تشکل‌هاي کارگري و کارفرمايي و اتحاديه‌ها و تشکل‌هاي صنفي تشکيل مي‌شود، با توجه به شرايط بازار کار هر استان و اولويت نيروي کار ايراني و از سوي ديگر نيازهاي ضروري و اجتناب‌ناپذيري که بايستي از طريق نيروي کار اتباع به‌عنوان مکمل استفاده شود، مشاغل مجاز هر استان براي اتباع با اولويت بخش‌هاي توليدي، عمراني و کشاورزي در سامانه قرار داده شده و کارفرما زمان درخواست رواديد کارگري براي تبعه، چنانچه شغل موردنظر را در ليست مشاغل مجاز مشاهده نمود، امکان انتخاب خواهد داشت.

 وي درباره اجراي طرح رواديد گفت: در فاز اول، اولويت با نيروي کاري است که سابقه فعاليت و حضور در ايران داشته است. در فازهاي بعدي طرح، چنانچه نيازهاي داخلي با اتباع شناخته شده و ماهري که از قبل نزد کارفرماهاي ايراني سابقه همکاري داشته و تقاضاي بازگشت مجدد کرده‌اند، تامين نشود و تقاضاي قابل‌توجهي براي نيروي کار جديد براي اتباع وجود داشت، طبيعتاً برنامه‌ريزي لازم براي اخذ رزومه‌ها و اشتراک‌گذاري اين داده‌ها با کارفرمايان داخلي با سازوکار ديگري انجام و اطلاع‌رساني خواهد شد.

وي در ادامه درباره نحوه صدور رواديد و نقش وزارت کار در اين فرايند گفت: پس از تأييد درخواست کارفرما براي يک تبعه، رواديد کارگري وي از سامانه اشتغال اتباع خارجي براي وزارت امور خارجه ارسال و با تأييد نهايي براي کنسولگري جمهوري اسلامي در کشور مبدأ ارسال مي‌شود و از طريق ايميل به اطلاع کارفرما مي‌رسد تا به تبعه اطلاع دهد و وي به نمايندگي مراجعه و ويزاي خود را دريافت نمايد.

باقري افزود: پس از ورود تبعه به ايران با در دست داشتن گذرنامه و رواديد کارگري به يکي از دفاتر کفالت و خدمات اشتغال و اقامت اتباع مراجعه و کارت کار 9 ماهه در شغل تعيين‌شده و منطقه کار معين‌شده دريافت مي‌کند و از طريق همان دفتر، درخواست اقامت 9 ماهه براي تبعه به پليس مهاجرت ارسال مي‌شود تا اقامت وي نيز صادر شود. پس از به اتمام رسيدن دوره 9 ماهه حضور تبعه، مهاجر بايد کشور را ترک نموده و با گذشت 3 ماه از خروج وي چنانچه کارفرماي قبلي يا کارفرماي جديدي متقاضي وي باشد، مي‌تواند اين فرايند را مجدداً طي نمايد.