خرازي وقتي آمار شهدا را ديد، گفت در دو مرحله تشييع کنيد

به گزارش تابناک، اتفاقات شب عمليات محرم سبب نشد که فرماندهان و نيرو‌ها براي رسيدن به اهداف اين عمليات ذره‌اي تعلل کنند. آن شب و در مراحل بعدي رزمندگان اسلام موفق به پيروزي بزرگي در اين عمليات شدند که خبر اين پيروزي تحت‌الشعاع خبر ديگري قرار گرفت و آن تشييع پيکر370 شهيد اين عمليات در يک روز به تاريخ 25 آبان 1361 در اصفهان بود.

 با توجه به روايت‌هاي متفاوتي که از شب اول اين عمليات در محور لشکر 14 امام حسين(ع) شنيده مي‌شود و هنوز دو روز بيشتر از سالگرد تشييع شهدا در اصفهان نمي‌گذرد؛ خبرنگار فرهنگي «تابناک» گفت‌وگويي با مرتضي شريعتي فرمانده گردان امام محمدباقر (ع) از لشکر 14 امام حسين (ع) که درآن روز‌ها 20 سال بيشتر نداشت، انجام داده که در ادامه مي‌خوانيد.

 از ماجراي طغيان رودخانه شروع کنيم. صحبت‌هاي زيادي درباره آن انجام شده؛ به نظر شما علت اصلي طغيان رودخانه چه بود؟

رودخانه دويرج رودخانه فصلي است و رودخانه‌هاي فصلي عموماً عمق زيادي ندارند. طغيان رودخانه هم به‌خاطر اين بود که در منطقه موسيان، جهاد سازندگي يک سد خاکي يا خاکريز مانند زده بود که اين سد خاکي يا همان خاکزير حدود 60 کيلومتر با محوري که ما در آن عمليات کرديم فاصله داشت. شب قبل از عمليات بارندگي شده بود که به‌علت شدت بارندگي آب باعث از بين رفتن اين خاکريز شده بود و از طرفي آب رودخانه دويرج و چيخواب هم يکي شده بود.

يعني سيلاب راه افتاده بود؟

سيل راه افتاده بود وگرنه تا قبل از بارندگي عمق آب خيلي کم بود و از 30-40 روز قبل از عمليات که بچه‌هاي اطلاعات عمليات و تخريب براي شناسايي مواضع دشمن مي‌رفتند، به‌راحتي از اين رودخانه عبور مي‌کردند و من حتي خاطرم هست يکي - دو ساعت قبل عمليات از يکي از بچه‌ها پرسيدم عمق آب چقدر است. دست من را گرفت گذاشت روي زانويش و گفت آب تا اينجاست ولي زماني که ما شب عمليات به رودخانه رسيديم امواج خروشان رودخانه را که ديديم گفتيم عبور از اين رودخانه امکان‌پذير نيست. برادر ابوشهاب با قرارگاه تماس گرفته بودند و وضعيت را به شهيد خرازي گزارش داده بودند و از ايشان کسب تکليف کردند. ايشان گفته بودند گردان‌ها مکلف هستند از رودخانه عبور کنند.

پس چرا اصرار بر انجام عملياتي بود که منجر به شهادت تعداد زيادي از نيرو‌ها شد؟

ما حدود ساعت 11 شب وقتي کنار رودخانه رسيديم و طغيان آب رودخانه را ديديم به فرمانده تيپ‌مان برادر ابوشهاب گفتيم عبور از رودخانه امکان‌پذير نيست که جواب دادند اگر ما عمليات نکنيم يگان‌هاي سمت راست ما ضربه زيادي مي‌خورند. آخرين حد عمليات لشکر 14 امام حسين (ع) بود و اينجوري احتمال 99 درصد ديگر يگان‌ها شکست مي‌خورند.

عده اي از نيروها شب قبل به سمت ديگر رودخانه رفته بودند؟

بله. يک‌سري لشکر‌ها مثل لشکر 8 نجف اشرف شب قبل از رودخانه دويرج رفته بودند به آن‌سمت رودخانه زيرا موقعيت‌هاي عملياتي آنها فرق مي‌کرد. موقعيت‌هاي آنها با رودخانه فاصله بيشتري داشت چون دشمن هم فاصله زيادي با رودخانه داشت. شيار‌هايي آنجا قرار داشت که آنها نيروهاي‌شان را از آن شيار‌ها عبور داده بودند ولي در موقعيت لشکر 14 امام حسين (ع) دشمن در درختان دوطرف رودخانه کمين گذاشته بود و روي ارتفاعات شرهاني مستقر بود.

پس اشراف کامل روي مسير حرکتي نيروهاي ما داشتند؟

بر تمامي شيارها اشرافيت ديد و تير داشتند. منظور اين است موقعيتي که قرار بود لشکر 14 امام حسين (ع) در آن عمليات کند امکان اين را نداشت که مثل لشکر‌هاي ديگر شب قبل نيروهايش را از رودخانه عبور دهد. اگر لشکر 14 امام حسين (ع) در آن‌ شب وارد عمليات نمي‌شد ديگر يگان‌هاي ما که آن‌شب در اين عمليات حضور داشتند مثل لشکر 8 نجف اشرف، تيپ 25 کربلا، تيپ قمر بني هاشم، تيپ 17 علي‌ابن ابي طالب و تيپ 84 خرم آباد از ارتش که به لشکر 14 امام حسين (ع) مامور شده بود توسط دشمن دور مي‌خوردند و در واقع خيلي از نيرو‌ها آنجا قتل‌عام مي‌شدند و آمار شهدا خيلي بالاتر از اين مي‌رفت.

دستور عبور از رودخانه خروشان صادر شد...

وقتي برادر ابوشهاب با قرارگاه تماس گرفته بودند و وضعيت را به شهيد خرازي گزارش داده بودند و از ايشان کسب تکليف کردند، ايشان گفته بودند گردان‌ها مکلف هستند از رودخانه عبور کنند. برادر ابوشهاب به ما گفتند به هر حال شما تدبير کنيد و از سمتي از رودخانه که عمق آب کمتر است عبور کنيد که ما با بچه‌هاي تخريب و اطلاعات از قسمتي از رودخانه که عرض رودخانه زيادتر و عمق رودخانه کمتر مي‌شد عبور کرديم و توانستيم با دشمن درگير و مواضع دشمن را تصرف کنيم.

اگر دستور توقف داده مي‌شد چه اتفاقي مي‌افتاد؟

اگر آن‌شب ما وارد عمليات نمي‌شديم قطعاً شکست سختي مي‌خورديم و از آن‌جايي که حدود 4 ماه قبل هم در عمليات رمضان شکست خورده بوديم و عراق گفته بود ايران ديگر نمي‌تواند عمليات بزرگي انجام دهد همين باعث مي‌شد روحيه رزمندگان ما ضعيف شود و ديگر نتوانيم در عمليات‌هاي بعدي به‌خوبي عمل کنيم. ما يک شب قبل از عمليات گردان‌مان را از موقعيت ائمه که گردان‌هاي ديگر در آن مستقر بودند جلو برديم و نزديک خط خودي قرار گرفتيم. نزديک اذان صبح يک نفوذي گراي موقعيت ائمه را داده بود و دشمن آنجا را با يک قبضه کاتيوشاي متحرک از خط خودش هدف قرار داد.

خاطره اي خاصي از آن لحظات به ياد داريد؟

يادم هست دو برادر بودند که اين دو تنها فرزندان خانواده‌شان بودند. برادر بزرگتر اصرار داشت برادر کوچکتر را براي عمليات نفرستيم. ما هم او را با ترفندي به تدارکات و پشتيباني فرستاديم. چند ساعت بعد که دشمن به موقعيت ائمه حمله کرده بود ما ديديم صبحانه براي ما با تاخير آمد. علت را جويا شديم گفتند شب گذشته دشمن حمله کرده به تدارکات و پشتيباني و تعدادي نيرو شهيد شده از جمله همان برادر کوچکتري که ما او را به تدارکات فرستاده بوديم. در صورتي‌که برادر بزرگتر شب عمليات از آب به سلامت عبور کرد و در مراحل بعدي عمليات محرم هم شرکت کرد و اتفاقي برايش نيفتاد.

آن شب بين شهدا کسي بود که نجات غريق استخر‌هاي اصفهان بود ولي در آب غرق شده بود. در صورتي‌که رزمنده 15-16 ساله‌اي هم داشتيم که به سلامت از آب عبور کرده بود و در عمليات شرکت کرده بود. در اين عمليات ما بايد 25 کيلومتر پيشروي مي‌کرديم که به نوار مرزي کشور يا همان پاسگاه شرهاني مي‌رسيديم. شب اول 3 کيلومتر پيشروي در داخل مواضع دشمن داشتيم که برادران ارتش از تيپ 84 خرم‌آباد، هم‌پاي لشکر 14 امام حسين (ع) در تمام فتوحات اين عمليات شرکت داشتند و دلاورانه جنگيدند.

پيکر شهدا آن شب چگونه تفحص شد؟

اين رودخانه به سمت فکه که مي‌رود با سطح زمين يکي مي‌شود. 48 ساعت بعد که آب فروکش کرده بود نيرو‌هاي تعاون، پيکر شهدا را در نزديکي منطقه فکه و در دشت جمع‌آوري کردند. از شهداي غرق شده در رودخانه فقط پيکر 3 شهيد پيدا نشد.

اهدافي که به عنوان موفقيت‌هاي اين عمليات عنوان شد را بفرماييد. 

توانستيم 550 کيلومتر مربع از خاک‌مان را آزاد کنيم و حدود 300 کيلومترمربع از خاک عراق به تصرف نيرو‌هاي ما در آمد. ما در مرحله سوم در محور لشکر امام حسين (ع) 90 تانک و پي‌ام‌پي سالم از دشمن به دست آورديم. در اين عمليات ما توانستيم شهر موسيان و شهر دهلران و جاده انديمشک به موسيان را از ديد دشمن آزاد کنيم و جبهه جنوب را به جبهه شمال وصل کنيم. تا قبل از اين اگر يکي از جبهه مهران مي‌خواست به اهواز بيايد نمي‌توانست زيرا 60 کيلومتر زير ديد دشمن بود و بين جبهه جنوب و جبهه شمال ما فاصله انداخته بود که در عمليات محرم اين پيروزي به دست آمد.

گردان شما آن شب چه تعداد شهيد داد؟

از 450 نفر نيروي گردان ما که با بچه‌هاي ارتش ادغام بوديم 60 نفر شهيد شدند. آمار گردان‌هاي ديگر را ندارم.

آمار شهداي عمليات محرم چقدر بود؟

سردار بني‌لوحي رييس ستاد سپاه صاحب‌الزمان در کتاب «دويرج» نوشته حسينعلي محمدي اعلام کرده آمار کل يگان‌هاي شرکت‌کننده در کل اين عمليات 1250 شهيد است که 370 شهيدِ اصفهان روز 25 آبان تشييع مي‌شود. بچه‌هاي بنياد شهيد آن زمان مي‌گفتند 180 شهيد هم 4-5 روز بعد تشييع مي‌شوند و 60 شهيد هم چند روز بعد تشييع شدند. لشکر 14 امام حسين (ع) و لشکر 8 نجف اشرف از کل عمليات حدود 700 شهيد مي‌دهند که سردار بني‌لوحي گفتند، رفتيم خدمت سردار شهيد حاج حسين خرازي و گفتيم اصفهان 700 شهيد دارد، شهيد خرازي مي‌فرمايند شهدا را در دو مرحله تشييع کنيد.

شما در مراسم تشييع شهداي عمليات محرم در 25 آبان در اصفهان حضور داشتيد؟

خير. من آن زمان در منطقه بودم ولي از طريق راديو و تلويزيون و دوستاني که اصفهان بودند شنيدم، آن ايام محله‌اي در اصفهان نبود که حجله شهيدي در آن نباشد. آن روز‌ها تمام خيابان‌ها و محلات اصفهان در اين عمليات شهيد داده بودند. يادم هست مي‌گفتند مراسم تشييع شهدا که از ساعت 9-10 صبح از ميدان امام به سمت گلستان شهدا شروع شده بود تا اذان مغرب ادامه داشته و تابوت‌هاي شهدا تا اذان مغرب روي دستان مردم وارد گلستان شهدا شده است. همين تشييع باشکوه سبب شد خبر پيروزي عمليات محرم خيلي پررنگ منعکس نشود و يک علت آن فرمايش حضرت امام(ره) بود که گفتند «کجاي دنيا جايي را مثل اصفهان پيدا مي‌کنيد که 370 شهيد را در يک روز تشييع کرده باشند».

 گفتگو از: زينب منوچهري