جمعيت 875 هزار نفري بيکاران فارغ‌التحصيل

مطابق آخرين آمار ارائه شده از سوي مرکز آمار ايران نرخ بيکاري افراد 15 ساله و بيش‌تر نشان مي‌دهد که 7.6 درصد از جمعيت فعال (شاغل و بيکار)، در فصل پاييز بيکار بوده‌اند. بررسي روند تغييرات نرخ بيکاري حاکي از آن است که اين شاخص، نسبت به فصل مشابه سال قبل (پاييز 1401)، 0.6 درصد کاهش يافته است.

در پاييز 1402، به ميزان 41.5 درصد جمعيت 15 ساله و بيش‌تر، از نظر اقتصادي فعال بوده‌اند، يعني در گروه شاغلان يا بيکاران قرار گرفته‌اند. بررسي تغييرات نرخ مشارکت اقتصادي حاکي از آن است که اين نرخ نسبت به فصل مشابه سال قبل (پاييز 1401) 0.5 درصد افزايش يافته است.

بررسي آمار بازار کار و بيکاري فارغ التحصيلان بيانگر اين است که بررسي نرخ بيکاري جمعيت 15 ساله و بيشتر فارغ التحصيلان آموزش عالي، نشان مي‌دهد 11.4 درصد از جمعيت فعال فارغ التحصيل آموزش عالي بيکار بوده اند. اين نرخ در بين زنان نسبت به مردان ودر نقاط روستايي نسبت به نقاط شهري بيشتر بوده است. بررسي روند تغييرات اين نرخ حاکي از کاهش 1.1 درصدي در پاييز 1402 نسبت به فصل مشابه سال قبل است.

در پاييز 1402 سهم جمعيت بيکار فارغ التحصيل آموزش عالي از کل بيکاران 42.8 درصد بوده است. اين سهم در بين زنان نسبت به مردان و در نقاط شهري نسبت به نقاط روستايي بالاتر است. بررسي تغييرات اين شاخص نشان مي‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل 0.4 درصد افزايش داشته است.

در پاييز 1402 سهم جمعيت شاغل فارغ التحصيل آموزش عالي از کل شاغلان 27.5 درصد بوده است. اين سهم در بين زنان نسبت به مردان و در نقاط شهري نسبت به نقاط روستايي بالاتر است. بررسي تغييرات اين شاخص نشان مي‌دهد که نسبت به فصل مشابه سال قبل 1.1 درصد افزايش يافته است.

برنامه‌هاي وزارت کار براي اشتغال فارغ التحصيلان

به گزارش تسنيم، طا‌ها رمضاني؛ مديرکل دفتر سياستگذاري و توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي چند هفته اخير درباره بيکاري فارغ التحصيلان گفت: در حوزه بيکاري فارغ التحصيلان بايد کمي دقيق‌تر به مساله بپردازيم. سهم فارغ التحصيلان از مجموع جمعيت بيکار کشور حدود 42 درصد است. يعني از 2 ميليون و 100 هزار نفر جمعيت بيکار کشور 905 نفر به فارغ‌التحصيلان اختصاص دارد و اينطور نيست که بيشترين نرخ بيکاري در بين فارغ التحصيلان باشد.

مدير کل دفتر سياستگذاري و توسعه اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي ادامه داد: در مورد نرخ بيکاري فارغ التحصيلان از 13.2 درصد به 12 درصد نسبت به تابستان سال گذشته رسيده است. اگر زنان و مردان فارغ التحصيل را به تفکيک مورد بررسي قرار دهيم نرخ بيکاري فارغ التحصيلان مرد 8.1 درصد بوده يعني نزديک به نرخ بيکاري عمومي است، اما نرخ بيکاري بانوان فارغ التحصيل بالاي 20 درصد است؛ بنابراين موشکافي اين آمار‌ها اين رهنمود را نشان مي‌دهد که فضاي بيکاري فارغ التحصيلان کشور آنطور که انعکاس پيدا مي‌کند با عمق آمار‌هاي اين حوزه همخوان نباشد.

رمضاني تصريح کرد: درحال حاضر در عموم توليدات کشور کمبود نيرو داريم و استان‌هايي هستند که مرتبا درخواست نيروي کار مي‌دهند. عليرغم آنکه کشورمان امکانات و فرصت‌هاي شغلي بسيار دارد، ولي تا مساله اشتغال فارغ‌التحصيلان را حل نکنيم مثل اين است که کل مساله اشتغال حل نشده باقي مانده است و بر اين اساس است که مي‌گوييم اشتغال فارغ التحصيلان به ويترين اشتغال تبديل شده است.

وي افزود:بخشي از اين موضوع با پيوست مهارتي به دانشگاه حل مي‌شود و لازم است که دانشگاه به سمت توليد حرکت کند، زيرا توليد خيلي گسترده است. بخشي از اين موضوع هم با حرکت فضاي کارفرمايي و صاحبان صنعت و در مورد اينکه آن‌ها چه برنامه‌اي دارند برطرف مي‌شود. ما يکسري برنامه‌ها براي جذب فارغ التحصيلان داريم که قبلاً سياست‌هاي فعال بازار کار در برنامه ششم توسعه بود و در حال حاضر هم تحت عنوان سياست‌هاي حمايت از اشتغال فارغ التحصيلان مطرح است.

به گفته مديرکل دفتر سياستگذاري و توسعه اشتغال وزارت کار، طرح‌هايي مثل کارورزي فارغ التحصيلان و بحث يارانه دستمزد که در 15 استان محروم اجرا شده از جمله اين طرح‌هاست. در طرح کارورزي فرد يک دوره 3 ماهه با حقوق را مي‌بيند و کارفرمايي که او را جذب کند تا 2 سال مي‌تواند معافيت بيمه‌اي داشته باشد يا اينکه بيمه را پرداخت مي‌کند و دولت براي او مبلغ بيمه را واريز مي‌کند. در طرح يارانه دستمزد هم افرادي که فوق ديپلم به بالا هستند، اگر توسط کارفرما جذب شوند يک سوم دستمزد آن‌ها را دولت پرداخت مي‌کند. اين طرح‌ها جزو طرح‌هاي حمايتي بوده که دولت براي حمايت از اشتغال فارغ التحصيلان دنبال کرده است.

رمضاني خاطرنشان کرد: ما يک حرکت دوسويه از سمت کارجويان به سمت فضاي توليد داريم حالا يک بخش هم بحث ارتباط مهارت با صنعت مطرح مي‌شود لذا پيشنهاد من اين است که بايد بحث ارتباط دانشگاه با توليد را بررسي کنيم. اتفاقا بخش خدمات در جذب نيرو موفق‌تر از بخش صنعت عمل کرده است و يکي از دلايل موفقيت بخش خدمات اين است که به کار نزديک‌تر است. درحال حاضر سرانه اشتغال در حوزه خدمات پايين بوده و به تعبيري بخش خدمات کار دوست‌تر است. در بخش خدمات خويش فرمايي معنادارتر است البته نه به اين معنا که در حوزه صنعت امکان خويش‌فرمايي نيست.

وي ادامه داد: اگر رويکرد ما جهش فناوري باشد بايد فناوري‌هاي خرد را درنظر بگيريم. فناوري‌هاي خرد هم مي‌توانند حوزه صنعت را با خويش فرمايي و مدل‌هاي خرد پيش ببرند. البته درحال حاضر نيز بيش از 80 درصد بنگاه‌هايي که در سيستم تامين اجتماعي به عنوان بنگاه‌هاي بيمه‌پرداز ثبت شده‌اند بنگاه‌هاي زير 10 نفر هستند. بر اين اساس بدنه توليد کشورمان خرد است و مساله‌اي که وجود دارد اين است که آيا دانشگاه موفق شده با اين سبک از توليد ارتباط برقرار کند؟ به دليل اينکه مدل آموزش مهارتمان متناسب با بوم صنعت نيست، بسياري از فارغ التحصيلان ممکن است دچار مشکل شوند. از طرفي هم صنعت، کشاورزي و خدمات بايد به سمت فارغ التحصيلان حرکت کنند و با دانش بنيان شدن است که مي‌توان نيرو‌هاي سطح بالاتري را استخدام کرد؛ بنابر اين يک ارتباط دو سويه لازم است.