تشديد نزاع پنهان بايدن و نتانياهو براي بقا، با جنگ غزه

ماجرا از جمعه گذشته (11 خرداد/31 مي) آغاز شد. شخص «جو بايدن» از وجود طرحي براي آتش‌بس در نوار غزه خبر داد که از آن به خروج تدريجي اسرائيل از جنگ تعبير شده. اين طرح بر توقف جنگ تصريح مي‌کند. 24 ساعت نگذشت که بنيامين نتانياهو اعلام کرد که «شروط اسرائيل براي توقف جنگ هنوز تغييري نکرده است». اين حرف او سوالاتي جدي درباره اختلاف ميان آمريکا و اسرائيل را برانگيخت.

سپس ماثيو ميلر سخنگوي وزارت خارجه آمريکا آمد و اعلام کرد، اصلا اين طرحي بوده که خودِ اسرائيل پيشنهاد داده بنابراين دولت آمريکا شکي ندارد که اسرائيل در صورت موافقت حماس با آن- به آن پايبند خواهد بود. در ادامه چند وزير راستگراي دولت اسرائيل گفتند که نتانياهو به آنان قول داده که جنگ را متوقف نخواهد کرد. نتانياهو خودش هم در کميسيون امور خارجي و امنيت پارلمان هم گفت، «من براي توقف جنگ آماده نيستم... آنچه آمريکا اعلام کرده دقيق نيست».

در مقابل، اين بار، جان کربي (هماهنگ کننده ارتباطات راهبردي شوراي امنيت ملي آمريکا) در کنفرانس خبري اعلام کرد، اصلا خودِ «ييسرائيل کاتص» وزير خارجه اسرائيل اذعان کرده که اين طرح، اسرائيلي است و بايدن فقط آن را اطلاع‌رساني کرده تا حماس را تحت فشار بگذارد.

هر چه گذشت، اختلافات بيشتر نمايان شد و روشن شد چرا خود بايدن شخصا اين طرح را اطلاع‌رساني کرده و در حقيقت خواسته، با اين کار، ضمانت اجرايي شدن طرح را بالا ببرد چون مي‌دانسته که اسرائيل با آن مخالفت خواهد کرد. بعد از مدت‌ها، بايدن اذعان کرد که «ديگر وقت پايان [جنگ در غزه] فرارسيده». در حالي که تا همين اواخر فقط از توقف موقت جنگ صحبت کرده بود.

در ادامه اين اختلافات، روز دوشنبه (ديروز) يک مسئول اسرائيلي اعلام کرد، توصيف بايدن از توقف تبادل آتش در غزه در اين طرح، «اشتباه» است. معناي اين حرف اين است که اسرائيل با توقف دائم جنگ موافقت نکرده و ظاهرا نتانياهو فقط بند اول طرح را ميخواهد اجرا کند. طرحي که بايدن اعلام کرده شش بند دارد:

1- توقف درگيري براي شش هفته.

2- آزادسازي برخي اسرا.

3- عقب‌نشيني ارتش اسرائيل از مناطق مسکوني نوار غزه

4- آزادي اسراي فلسطيني.

5- بازگشت اهالي شمال غزه به منازلشان.

6- تضمين ورود روزانه، حداقل 600 کاميون کمک به نوار غزه.

در مقابل بار ديگر دولت آمريکا تأکيد کرد که «مخالفت برخي وُزرا در دولت اسرائيل با اين طرح را درک مي‌کند» اما دولت نتانياهو با اين طرح قبلا موافقت کرده و بايد به آنچه پذيرفته متعهد بماند. براي همين است که آمريکا تحرکاتش در منطقه و در ميان اروپا و گروه هفت را افزايش داد تا همه، با صدور بيانيه از طرح بايدن و اجراي آن حمايت کنند تا بلکه جنگ به سوي توقف حرکت کند.

مرور اين مواضع اختلافي ميان آمريکا و اسرائيل که هر دو با توقف يا ادامه آن به دنبال تقويت جايگاه خود در قدرت هستند (نه به دلايل بشردوستانه يا مخالفت با اصل جنگ)، نشان مي‌دهد، احتمالا نتانياهو با مانور دادن روي پذيرش توقف موقت جنگ، از يک سو دنبال خروج از فشار داخلي (افکار عمومي و مخالفان سياسي خود) و از سويي فرار از فشار بين‌المللي (شناسايي کشور فلسطين توسط چند کشور اروپايي و دو دادگاه دادگستري و کيفري بين‌المللي) بوده تا بتواند راه نجاتي از چاه هشت ماه جنگ و چاله جديد به نام «رفح»، پيدا کند.

نکته اينجاست که حساب‌وکتاب انتخاباتي بايدن اين بار با اهداف نتانياهو تطابق ندارد و هر کدام با استفاده از جنگ غزه، به دنبال پيشبرد اهداف خاص خود هستند. هنوز روشن نيست که طرح اعلام شده، اسرائيلي است يا آمريکايي؛ اما مشخص است که نوار غزه به گوشت قرباني ميان قدرت‌طلبي سران اسرائيل و آمريکا تبديل شده و بايد منتظر شد و ديد که نتانياهو و بايدن بعد از راه انداختن درياي خون در نوار غزه، به چه سرنوشتي دچار خواهند شد.