ترانزيت جاده‌اي ايران در سراشيبي تند

به گزارش خبرگزاري فارس؛  بنا به اعلام جواد هدايتي، مديرکل دفتر ترانزيت و حمل‌ونقل بين‌المللي سازمان راهداري و حمل‌ونقل جاده‌اي، اين مقدار کالا در بيش از 496 هزار سفر ناوگان حمل‌ونقل بين‌المللي جابه‌جا شده که نشان مي‌دهد شبکه جاده‌اي ايران هنوز نقش پررنگي در تبادلات اقتصادي منطقه‌اي دارد.

از اين ميزان، بيش از 8 ميليون و 824 هزار تُن کالاي صادراتي از کشور خارج شده و حدود 1 ميليون و 686 هزار تُن کالاي وارداتي وارد مرزهاي ايران شده است. اين آمارها نمايانگر توان نسبي ايران در بخش صادرات و ورود کالا از طريق حمل‌ونقل زميني است.

با وجود اين، وقتي آمار امسال را با سال گذشته مقايسه مي‌کنيم، تصوير متفاوتي از روند ترانزيتي کشور به‌ دست مي‌آيد. طبق داده‌هاي رسمي، در سال 1403 مجموع ترانزيت کالا در ايران با روش‌هاي مختلف جاده‌اي، ريلي و دريايي، به بيش از 20 ميليون تن رسيد و رکورد تاريخي ثبت شد.

همچنين در سال گذشته، ترانزيت کالا فقط از طريق جاده‌هاي کشور بيش از 14.3 ميليون تن ثبت شد که در مقايسه با سال قبل‌تر رشد 54 درصدي را تجربه کرده بود؛ آماري که نشان‌دهنده افزايش قابل توجه فعاليت‌هاي ترانزيتي ايران در شبکه حمل‌ونقل منطقه‌اي بود.

بر اين اساس، حجم فعلي نزديک به 11 ميليون تن در 8 ماه ابتدايي سال جاري نسبت به آمار سال گذشته که جاده‌ها سهم زيادي در افزايش ترانزيت داشتند، نشان‌دهنده کندي رشد يا حتي کاهش نسبي در ميزان ترانزيت جاده‌اي است. هرچند هنوز سطح ترانزيت جاده‌اي ايران در مقايسه با گذشته قابل توجه است.

به گفته حسن کريم‌نيا، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزيت، کيک تجارت جهاني در حال افزايش است و بدين ترتيب رشد ترانزيت از خاک ايران طبيعي است.

وي تصريح کرد که فرصت‌هايي همچون جنگ تعرفه‌اي چين و آمريکا، بحران درياي سرخ و حتي جنگ‌هاي اخير هند و پاکستان يا افغانستان و پاکستان، منجر به افزايش ترانزيت از خاک ايران نشده‌اند و ما از اين فرصت‌ها بهره‌برداري کامل نکرده‌ايم، تا جايي که ترانزيت جاده‌اي کشور، کاهش محسوسي را تجربه کرده است.

اين کارشاس افزود که صاحبان کالايي دائما در حال ارزيابي سه مولفه هزينه، زمان و امنيت يک مسير ترانزيتي هستند تا بار و کالاي خود را ترانزيت کنند. زماني که کالاي آن‌ها در پشت يکي از مرزهاي کشور بيش از 10 روز متوقف مي‌شود، نبايد توقع بيجا داشت و بايد هر چه سريع‌تر موانع داخلي ترانزيت را برطرف کنيم.

با اين حال، ظرفيت بالاي ايران در شبکه‌هاي ترانزيت بين‌المللي هم در جاده و هم از طريق راه‌آهن و کريدورهاي چندوجهي، هنوز يک مزيت راهبردي براي کشور است و در برنامه هفتم توسعه، دستيابي به 40 ميليون تن گذر کالا از خاک ايران به دولت تکليف شده است.