آمريکا در تلاش است تا جايگاه دلار را به عنوان ارز غالب صورتحسابهاي فرامرزي حفظ کند، نقشي که براي حمايت از دلار به عنوان وسيله پسانداز خصوصي و ارز ذخيره جهاني حياتي است.
به نوشته موسسه تحقيقاتي دويچه بانک آلمان، موفقيت آمريکا در اين زمينه به پذيرش واقعي اقتصادي «استيبلکوينهاي دلاري» در پرداختهاي فرامرزي وابسته است.
استيبلکوينها، ارزهاي ديجيتال با ارزش ثابت به دلار هستند که با داراييهاي نقد و با کيفيت بالا پشتيباني ميشوند و ميتوانند به عنوان نماينده ديجيتال پول نقد عمل کنند. اين نوآوري، در کنار فناوري بلاکچين، قابليت تراکنش تقريباا آني و کاهش هزينهها را براي پرداختهاي بينالمللي فراهم ميکند.
سيستم سنتي پرداختهاي برونمرزي آمريکا بر اساس بانکهاي متناظر و شبکه SWIFT عمل ميکند و دلار به عنوان ارز غالب، محور اصلي صورتحسابهاي جهاني است.
با اين حال، اين سيستم با مشکلاتي چون هزينه بالا، تاخير در تسويه و پيچيدگيهاي زنجيرهاي مواجه است و مناطق اقتصادي کمخدمت و محدوديتهاي فناوري، تهديداتي براي سلطه دلار به شمار ميروند.
واشنگتن تصميم گرفته است با حمايت از استيبلکوينها و توسعه راهحلهاي بخش خصوصي، به جاي CBDCها، اين چالشها را پاسخ دهد. اين اقدام به نوعي شرطبندي روي فناوري و سازوکار جديد پرداخت است که ساختار پولي دو طبقه موجود مبتني بر تسويه در ترازنامه بانک مرکزي را دور ميزند.
تاکنون پذيرش استيبلکوينها توسط شرکتها براي فعاليت اقتصادي واقعي محدود بوده است و ترديدهايي درباره ويژگيهاي پولي آنها وجود دارد اما مزيت آمريکا در پيشتازي سيستمهاي پرداخت بينالمللي، سلطه دلار در بازار FX و حمايت نظارتي از استيبلکوينها پتانسيل بالايي ايجاد کرده است.
رشد قابل توجه استيبلکوينهاي دلاري در پرداختهاي فرامرزي ميتواند چالشي جدي براي تلاشهاي اروپا براي ترويج يورو جهاني و براي بينالمللي شدن RMB چين ايجاد کند.
وضع اروپا چگونه است؟
اروپا نيز در حال بررسي نوآوريهاي نوع CBDC براي پرداختهاي فرامرزي است اما ريسک اين وجود دارد که استيبلکوينهاي دلاري آمريکا اين پروژهها را پشت سر بگذارند.
اروپا براي حفظ جايگاه يورو بايد اکوسيستمي از استيبلکوينهاي يورويي منتشر شده توسط بانکها و شرکتها ايجاد کند تا هم از حاکميت پرداختهاي داخلي محافظت کند و هم جايگاه يورو در صورتحسابهاي جهاني تثبيت شود.
کشورهاي اروپايي در مقايسه با چين مزيت دارند چراکه سهم بالاتري در صورتحسابهاي تجاري با يورو، اعتماد بيشتري با شرکاي تجاري و حساب سرمايه باز و نهادهاي شفاف دارند.
چين چه ميکند؟
در مقابل، چين با پروژه mBridge به همراه بانکهاي مرکزي کشورهاي جنوب جهاني تلاش ميکند شبکه تسويه برونمرزي مبتني بر بلاکچين ايجاد کند تا پرداختها در ارزهاي محلي انجام شوند و وابستگي به دلار آمريکا کاهش يابد.
اين اقدام چين به دنبال استقلال مالي بينالمللي و تسهيل تراکنشها براي کشورها و شرکتهاي شريک است.
با اين حال، شبکه جهاني و هماهنگ هنوز ايجاد نشده و سرعت پيشرفت چين کندتر از آمريکا است، زيرا واشنگتن همزمان با استيبلکوينهاي دلاري، کنترل عملياتي پرداختها و اعتماد بخش خصوصي جهاني را حفظ کرده است.
سياستهاي مديريت حساب سرمايه چين و محدوديت ذخاير RMB خارجي نيز ممکن است دامنه رقابت چين در استيبلکوينها را محدودتر کند، هرچند اهداف بينالمللي شدن RMB ميتواند اين محدوديتها را کاهش دهد.
در نظام پولي فيات (پول قانوني و رسمي يک کشور)، ارز توسط اعتبار مالي، پولي و نهادي دولت پشتيباني ميشود و دلار امروز توسط اعتبار دولت آمريکا و استقبال جهاني از بدهيهاي اين کشور حمايت ميشود.
سوال اصلي براي آمريکا اين است که آيا استيبلکوينها ميتوانند پشتيباني مالي دولت را گسترش يا حداقل حفظ کنند. بسياري از تحليلها بر تقاضاي ناشي از انتشار استيبلکوين براي اوراق خزانه کوتاهمدت تمرکز کردهاند اما اين موضوع کمتر اهميت دارد چراکه اگر تقاضا از سپردههاي بانکي ايجاد شود، جايگزين مناسبي براي تقاضاي واقعي بلندمدت نيست و انتشار بيشتر اوراق کوتاهمدت حتي با هزينه کمتر، ريسک بازپرداخت دولت را افزايش ميدهد.
هدف اصلي استيبلکوينها حفظ شبکه پرداخت دلاري و جذب پساندازهاي خصوصي به دلار است. با گسترش استفاده از استيبلکوينها، پرداختها به صورت آني و بدون محدوديت زمان بانکي انجام ميشوند، شرکتها و غيربانکها ميتوانند مستقيم وارد تراکنشهاي بينالمللي شوند و وابستگي به بانکهاي سنتي کاهش يابد.
همچنين، اين روند ميتواند آمريکا را در جايگاه رهبري پرداختهاي ديجيتال جهاني حفظ کند و امکان کنترل بازار و اعتماد بخش خصوصي به دلار را تضمين نمايد.
در مجموع، آمريکا با استيبلکوينها به دنبال حفظ سلطه دلار، تثبيت اعتماد بخش خصوصي جهاني و تقويت ظرفيت مالي دولتاست. اروپا و چين در حال توسعه CBDCها و سيستمهاي پرداخت جايگزين هستند اما تاکنون سرعت و مقياس آنها کمتر از تلاشهاي آمريکا بوده است.
رقابت جهاني بر سر پرداختهاي برونمرزي و ارزهاي ديجيتال در سالهاي آينده شدت خواهد گرفت و استيبلکوينهاي دلاري ممکن است نقش تعيينکنندهاي در حفظ رهبري اقتصادي آمريکا ايفا کنند.
اظهار نظر 0
روزنامه به دیدگاه شما نیازمند است،از نظراتتون روی موضوعات پیشوازی خواهیم کرد.