آغاز تغيير ترکيب جمعيتي پايتخت سوريه

به گزارش کردپرس، محله سومريه در دمشق، پايتخت سوريه، براي چندمين روز متوالي شاهد محاصره شديد امنيتي و فشار بر ساکنان خود است؛ اقدامي که به گفته منابع محلي در راستاي طرحي براي تغيير ترکيب جمعيتي اين شهر انجام مي‌شود. سازمان ملل متحد نيز با ابراز نگراني از اين روند، بر ضرورت حفاظت از غيرنظاميان، رعايت حقوق آوارگان و اجراي عدالت انتقالي مطابق معيارهاي بين‌المللي تأکيد کرده است.

تخليه اجباري با زور و تهديد

به نوشته رسانه‌هاي محلي سوريه، از ابتداي هفته گذشته، نيروهاي امنيتي وابسته به دولت موقت سوريه با ورود به محله سومريه، عمليات گسترده‌اي را آغاز کردند. اين عمليات شامل بازرسي خانه‌ها، بررسي مدارک هويتي، علامت‌گذاري منازل و تفکيک ميان ساکنان غيرنظامي و نظاميان بازنشسته بود. در ادامه، خدمات عمومي همچون آب و برق در منطقه قطع شد و تمامي ورودي‌هاي محله بسته شد. تنها دو مسير محدود براي عبور عابران پياده و يک مسير براي خودروها باقي ماند که عملاً زندگي روزمره مردم را مختل کرد.

منابع محلي گزارش داده‌اند که ساکنان بدون ارائه مدارک مالکيت داراي مُهر جديد اجازه ماندن در خانه‌هايشان را نداشتند. بسياري از خانواده‌ها تهديد شدند که در صورت مقاومت، با بازداشت و خشونت مواجه خواهند شد. برخي شاهدان از استفاده نيروهاي امنيتي از باتوم‌هاي الکتريکي و ضرب‌وشتم شديد حتي عليه زنان خبر داده‌اند.

واکنش سازمان ملل متحد

هم‌زمان با اين تحولات، سازمان ملل در بيانيه‌اي تأکيد کرد که گزارش‌هاي مربوط به تخليه اجباري منازل، فشار بر زنان و کودکان و نقض حقوق غيرنظاميان را به دقت زير نظر دارد. استفان دوجاريک، سخنگوي سازمان ملل، در يک نشست خبري گفت: «گير پدرسن، نماينده ويژه سازمان ملل در سوريه، آخرين تحولات دمشق را از نزديک دنبال مي‌کند.» او خاطرنشان کرد که حل مسائل مربوط به آوارگي، مالکيت زمين و ساير حقوق اساسي شهروندان بايد بر اساس معيارهاي عدالت انتقالي و قوانين بين‌المللي انجام گيرد.

تشديد خشونت و کوچ اجباري علويان

در روزهاي اخير، تنش‌ها به‌طور محسوسي افزايش يافته است. منابع حقوق بشري گزارش داده‌اند که گروهي مسلح از منطقه معضميه وارد سومريه شده و برخي خانواده‌ها که اکثريت آنها از علويان هستند را به زور از خانه‌هايشان بيرون رانده‌اند. به ديگر خانواده‌ها تنها 48 ساعت مهلت داده شده تا بدون برداشتن وسايل شخصي خانه‌هايشان را ترک کنند. در اين ميان، دو جوان بازداشت و اسناد مالکيت منازل که از سوي استانداري دمشق صادر شده بود، عمداً پاره شده است.

اين وضعيت بسياري از ساکنان را به فرار وادار کرده است. بخشي از خانواده‌ها به محله «مزه 86» در دمشق پناه برده‌اند، در حالي که شماري ديگر بي‌خانمان شده و مقصد مشخصي ندارند.

اعتراض و نگراني از گسترش بحران

ساکنان سومريه تهديد کرده‌اند که در صورت ادامه اين روند، بزرگراه «مزه» دمشق را مسدود خواهند کرد. برخي شخصيت‌هاي مذهبي و اجتماعي علوي با نزديک شدن به دولت موقت سوريه تلاش کرده‌اند از طريق کميته‌هاي صلح داخلي مانع از گسترش بحران شوند، اما اين اقدامات تاکنون نتيجه‌اي نداشته است.

منابع محلي هشدار داده‌اند که اين روند محدود به سومريه نخواهد بود و ديگر محله‌هاي دمشق مانند «مزه 86»، «عش‌الورور»، «الأمين»، «زين‌العابدين»، «جرمانا» و «صحنايا» نيز در معرض تهديد قرار دارند. اين مناطق عمدتاً محل سکونت علويان، شيعيان و دروزي‌ها هستند و بيم آن مي‌رود که تحت فشارهاي مشابه قرار گيرند.

تغيير ترکيب جمعيتي در پايتخت سوريه؟

به باور تحليلگران، اقدامات اخير نشان‌دهنده آغاز يک روند هدفمند براي تغيير بافت جمعيتي دمشق است. شعارهاي فرقه‌اي که هنگام اخراج ساکنان سر داده مي‌شود و تمرکز بر محله‌هاي داراي تنوع مذهبي و قومي، نشان مي‌دهد که هدف اصلي پاک‌سازي پايتخت از اقليت‌ها و يکدست‌سازي جمعيتي است.

سازمان ملل در بيانيه خود تأکيد کرده که حفاظت از غيرنظاميان و جلوگيري از اخراج‌هاي اجباري اولويت اصلي است و خواستار توقف فوري اين اقدامات شد. با اين حال، منابع ميداني مي‌گويند که فشارها همچنان ادامه دارد و ساکنان سومريه هر روز با خطرات بيشتري مواجه مي‌شوند.