ايران آماده ورود به بازسازي قره‌باغ آذربايجان

در طول سال‌هاي منازعه ميان جمهوري‌هاي آذربايجان و ارمنستان بر سر قره‌باغ در حالي که برخي کشورها مواضعي دوپهلو يا جانب‌دارانه داشتند، ايران همواره از حاکميت قانوني و تماميت ارضي جمهوري آذربايجان حمايت کرده است.

همچنين فراتر از حمايت سياسي، ايران در ميدان نيز همراه باکو بود. در جريان جنگ دوم قره‌باغ نيز، ايران با چشم پوشي از برخي جابجايي‌هاي نظامي باکو مسير لجستيکي مرزهاي شمال‌غرب نيز را باز گذاشت.

همچنين ايران با وجود تبعات امنيتي و خسارت‌هاي انساني و زيرساختي در عمل اجازه داد آذربايجان از بخش‌هايي از خاک نزديک مرز براي پيشروي به سمت قره‌باغ استفاده کند.

علاوه بر اين تهران براي حفظ توازن به نفع جمهوري آذربايجان، اجازه حمل سلاح به ارمنستان از مسير خود را نداد لذا يکي از دلايل مهم آزادسازي قره‌باغ همراهي سياسي و ميداني ايران از ابتداي بحران تا جنگ دوم قره‌باغ بوده است.

با اين وجود پس از پيروزي جمهوري آذربايجان در اين منازعه، آزادسازي بخش‌هايي از قره‌باغ و شروع فرآيند بازسازي اين منطقه، جمهوري اسلامي ايران از منافع اقتصادي آن بهره‌اي نبرده است.

اين درحالي است برخي رقباي منطقه‌اي مانند ترکيه و دشمنان ايران از جمله رژيم صهيونيستي در بازسازي و اقدامات اقتصادي اين منطقه فعاليت‌هاي زيادي دارند که تهديدکننده منافع ملي کشور است.

سفر پزشکيان به باکو فرصت مهمي براي تامين منافع ملي در بازسازي قره‌باغ

جمهوري اسلامي ايران به‌عنوان کشوري هم‌مرز، داراي اشتراکات فرهنگي و تاريخي با مردم جمهوري آذربايجان و نيز برخوردار از ظرفيت‌هاي فني، مهندسي و زيرساختي گسترده است؛ لذا مي‌تواند نقشي مهم و سازنده در بازسازي قره‌باغ ايفا کند.

حضور فعال ايران در اين عرصه نه‌تنها منافع اقتصادي قابل‌توجهي براي طرفين از جمله افزايش ميزان تجارت دوجانبه را به همراه دارد، بلکه به تقويت روابط پايدار بين جمهوري اسلامي ايران و کشور آذربايجان و ايجاد ثبات در منطقه نيز کمک مي‌کند.

در عين حال يکي از روش‌هاي مقابله با حضور بازيگران منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي همچون ترکيه، رژيم صهيونيستي و برخي شرکت‌هاي غربي در اين منطقه پروژه‌ بازسازي قره‌باغ است.

لذا ضرورت دارد يکي از محورهاي سفر رئيس جمهور به باکو، طرح و پيگيري حضور شرکت‌ها و پيمانکاران ايراني در بازسازي قره‌باغ باشد. به همين دليل سفر دکتر پزشکيان فرصتي مهم براي تثبيت نقش ايران در آينده قره‌باغ است. 

تشکيل يک کميته مشترک بازسازي ميان دو کشور، تعريف پروژه‌هاي مشخص براي شرکت‌هاي ايراني، تسهيل مجوزها براي شرکت‌هاي ايراني، استفاده از ظرفيت لجستيکي مرزهاي مشترک و فعال‌سازي مسيرهاي حمل‌ونقل  از جمله اقداماتي است که مي‌تواند به اين هدف جامه عمل بپوشاند. لذا ضرورت دارد از اين فرصت استفاده حداکثري براي تأمين منافع ملي جمهوري اسلامي ايران صورت گيرد.