هم اکنون جنگ روسيه و اوکراين با تجاوز اسرائيل به غزه و لبنان و تشديد تنشها با ايران به خاورميانه مرتبط شده است. در 21 اکتبر 2024، نشريه فرانسوي Intelligence Online گزارشي منتشر کرد که در آن ابعاد مختلف همکاري موساد و کييف از جمله تبادل اطلاعات راهبردي و امنيتي به در حوزه انتقال فناوري ضد پهپادي بررسي شده بود.
اين گزارش با اشاره به اينکه سرويسهاي اطلاعاتي اوکراين و اسرائيل بنا بر توصيه آمريکا به هم نزديک شدهاند، افزود: «مهمترين دليل اين نزديکي را ميتوان در استفاده از قابليتهاي يکديگر براي مقابله با دشمنان ديرينه و سنتي خود يعني روسيه و ايران ملاحظه کرد.»
اين مجله نشريه گزارش داد که ماه قبل يک هيئت عاليرتبه از افسران ارتش اسرائيل متخصص در حوزه پدافند هوايي از کييف بازديد کردند. هدف اصلي اين سفر اطلاع از روشهاي نيروهاي اوکرايني در مقابله با پهپادهاي انتحاري روسيه در جبهههاي نبرد بود.
به نظر ميرسد، هم اکنون بحران سامانههاي پدافند هوايي اسرائيل که در رهگيري اکثر راکتها، موشکها و پهپادها به ويژه پهپادهاي انتحاري حزبالله و حوثيها ناتوان نشان داده، ارتش اسرائيل را با بحراني جدي مواجه کرده است.
حمله پهپادي و موشکي حزبالله به وزارت جنگ اسرائيل در پايگاه «الکرياه» در قلب تلآويو و انتشار ويدئويي از مشخصات دقيق اين پايگاه، همچنين حمله پهپادي 14 اکتبر گذشته حزبالله به پايگاه نظامي بنيامينا، مقر تيپ گولاني که موجب کشته و زخمي شدن تعداد زيادي از نظاميان اسرائيلي مستقر در اين پايگاه شد، خطراتي هستند که هر روز بزرگتر و بزرگتر ميشوند و ميتوانند، ضربات سنگين و بزرگي به اسرائيل وارد کنند.
بحران گنبد آهنين
به گزارش اينتليجنس آنلاين، آنچه وضعيت را براي اسرائيل پيچيدهتر ميکند، اين است که مسکو از همين پهپادها که اسرائيل را هدف قرار ميدهند، در جبهه اوکراين به شکلي گسترده استفاده ميکند.
اوکراين براي مقابله با پهپاد روسي Zala Lancet با همان مشکلاتي مواجه است که سامانههاي گنبد آهنين اسرائيل در رهگيري و سرنگوني پهپاد انتحاري ايراني «شاهد 136» با مشکل مواجه هستند و تاکنون ناتوان نشان دادهاند.
ناتواني اسرائيل و اوکراين در مقابله با پهپادهاي روسي و ايراني حالا موجب نزديکي تلآويو - کييف شده تا شايد بتوانند، راهحلي براي اين مشکل بيابند و البته راهحلي اقتصادي که هزينه زيادي به اقتصاد بحرانزده دو طرف تحميل نکند، به ويژه اسرائيل که رهگيري و سرنگوني پهپادهاي حزبالله و حوثيها براي تلآويو ميليونها دلار هزينه در برداشته، چراکه قيمت هريک از موشکهاي سامانههاي گنبد آهنين به هزاران دلار ميرسد.
در هفتههاي اخير موساد نه تنها تعداد عناصر خود را در پايتخت اوکراين به شکل چشمگيري افزايش داده، بلکه هم اکنون داراي دفتر نمايندگي در اين کشور است.
در اين راستا، نمايندگان موساد نشستهاي مشترک خود با دستگاههاي اطلاعاتي و امنيتي اوکراين را افزايش دادهاند و مهمترين موضوع مورد بحث در اغلب اين نشستها گسترش همکاريهاي دو جانبه است، به ويژه شرکت هواپيماسازي «PA Pivdenmach Yuzhmash» که در دهه 50 قرن گذشته فعاليت خود را آغاز کرد و در سالهاي آخر پيش از آغاز جنگ روسيه و اوکراين به اصليترين توليدکننده پهپادهاي روسي تبديل شده بود.
در واقع اين شرکت همه اسرار ساخت پهپادهاي روسي و سکوهاي موشکهاي قاره پيماي اتحاد شوروي سابق را در تا سال 2014 در اختيار دارد، چراکه مهندسان اين شرکت طراح آنها بودهاند.
بنابراين حمله مسکو به مراکز توليد اين شرکت در ابتداي جنگ اوکراين در سال 2022 امري تصادفي و اتفاقي نبوده، بلکه برنامهريزي شده و هدفمند صورت گرفته است.
به همين دليل اوکراينيها بر اين باورند، موساد به دنبال کوچکترين اطلاعات درباره اين فناوري پهپادي روسي است که مسکو آن را با تهران به اشتراک گذاشته و به ايران اين توانايي را داده تا برنامه موشکي خود را پيش ببرد و با آنها بتواند، اسرائيل را هدف بگيرد.
در مقابل تلآويو به کييف وعدهدادن اطلاعات راهبردي را داده که از لابيهاي کرملين به دست آورده و موساد ادعا ميکند، در آنجا منابع ويژه و خاصي دارد.
اينتليجنس آنلاين اين همکاري اطلاعاتي و تقارب عملياتي را اقدامي جديد ميداند و به نقل از يکي از افسران اسرائيلي ميگويد که اين همکاري بايد يک سال قبل آغاز ميشد.
همکاري ديرينه تلآويو - کييف
برخلاف ادعاي اينتليجنس آنلاين همکاريهاي اطلاعاتي و امنيتي موساد - کييف نه تنها به آغاز جنگ روسيه عليه اوکراين برميگردد، بلکه داراي ابعاد و جوانب مختلف و گستردهاي است که تاکنون محرمانه مانده بود و اکنون آشکار شده است.
بنابراين از همان ابتدا چنين روابطي وجود داشته، فقط در اين اواخر شتاب بيشتري به خود گرفته و بيش از گذشته تثبيت شده است. اين درحالي است که برخي ناظران نزديکي موساد - کييف را به قبلتر از جنگ روسيه و اوکراين، به زمان ورود روسها به جنگ سوريه ارجاع ميدهند که طي آن مسکو تصميم گرفت، به جاي اسرائيل جانب سوريه را بگيرد و به اسرائيل درباره خطوط قرمزش با ارتش روسيه هشدار دهد.
دخالت اسرائيل در اوکراين نمونه منحصر به فرد دخالتهاي خارجي اسرائيل از زمان تأسيس اين رژيم در سال 1948 است. اغلب اين دخالتها و فعاليتها از بيم مسکو سري انجام ميشد تا اينکه جنگ اسرائيل در نوار غزه همه چيز را آشکار کرد.
مهمترين حوزه فعاليتهاي اسرائيل در اوکراين را ميتوان در سه حوزه به شرح ذيل ملاحظه کرد:
- حوزه اقتصادي
اسرائيل يکي از اولين و مهمترين طرفهاي خارجي بود که به اوکراين کمک کرد تا وابستگياش به گاز روسيه را از بين ببرد. پس از آغاز عمليات روسها در اوکراين و اعمال محدوديت آمريکا، انگليس و اتحاديه اروپا بر صادرات نفت و گاز روسيه باعث شد تا برخي طرفهاي خارجي از جمله اسرائيل بخشي از اين خلاء را پر کنند.
بر اين اساس اسرائيل تصميم گرفت، 75 درصد نفت و گاز خود را به اروپا صادر کند. اين رژيم با استفاده از مناسباتش با امارات، سياستهاي فريبکارانهاي در قبال روسها اتخاذ کرد و با قرار گرفتن پشت سر امارات، با اين عنوان که امارات از طريق بنادر اسرائيل به اروپا نفت و گاز ميدهد، تبديل به تأمينکننده 8 تا 10 درصد از نياز اروپا شد.
افزون بر آن، شرکتها و تجار اسرائيلي مسئوليت بازاريابي و فروش غلات اوکراين را در سراسر جهان از هند و آفريقاي جنوبي گرفته تا کلميبا و آمريکاي لاتين برعهده گرفتند و سودهاي کلان فروش را با دولت اکراين سهيم شدند.
همچنين بخش بانکداري اسرائيل مسئوليت اداره بخش قابل توجهي از وجوه اوکراين در خارج از کشور، به ويژه در خاورميانه، آمريکا و کانادا را برعهده گرفت.
- حوزه نظامي
اسرائيل به صورت مستقيم و غيرمستقيم اقدام به تأمين نيازمنديهاي تسليحاتي اوکراين در زمينه سيستمهاي دفاع زميني، مهمات و ابزار جنگ الکترونيکي ميکند. اين محمولهها را گاهي از طريق لهستان، گاهي از طريق آلمان و گاهي از طريق ايالات متحده به عنوان تسليحات آمريکايي به اوکراين ميفرستد، رادارهاي دريايي و هوايي، پهپادهاي تهاجمي سيستمهاي شناسايي، رصد و جاسوسي که قدرت بالاي شنود مکالمات را دارند، از جمله فروشهاي تسليحاتي و نظامي اسرائيل به اوکراين بوده است.
اسرائيل تنها به صادرات تسليحات نظامي به اوکراين در طول اين سالها اکتفا نکرده، بلکه اقدام به اعزام کارشناسان و مربيان نظامي به ويژه در حوزه نيروي هوايي، توپخانه و پهپادي، موشکي و سايبري نيز کرده است، طوري که خلبانان اسرائيلي آموزش بسياري از کادرهاي نيروي هوايي اوکراين جهت استفاده از جنگندههاي اف 16 را برعهده دارند.
همچنين متخصصان دانشکده زرهي اسرائيل نيز صدها افسر اوکرايني را جهت استفاده از تانکهاي آلماني لئوپارد 2 آموزش دادهاند که از داخل بسيار شبيه به تانکهاي مرکاوا 3 است. اين درحالي است، که منابع آگاه در ناتو فاش کردند که اسرائيل اخيرا اقدام به صادرات تانک مرکاوا و خودروهاي زرهي ببر به ناتو کرده است.
- حوزه اطلاعاتي و امنيتي
اسرائيل در حوزههاي امنيتي و اطلاعاتي از طريق دو دستگاه امان و موساد کمکهاي بسياري به ويژه اطلاعات ميداني و همچنين امنيتي از داخل روسيه به اکراين کرده است، شيوه ترور فعالان و شخصيتهاي روسي شباهت بسيار زيادي به شيوه ترورهاي اسرائيل در کرانه باختري دارد، اين درحالي است که کمکهاي امان و موساد تنها به ارائه اطلاعات امنيتي و ميداني محدود نبوده، بلکه اعزام عناصر امنيتي و اطلاعاتي اسرائيلي به اکراين را هم شامل شده است.
حوزه سايبر يکي از مهمترين کمکهاي اسرائيلي ارائه شده به اکراين در حوزه اطلاعاتي و امنيتي بوده است، اسرائيل با استفاده از برنامه «پگاسوس» امکان شنود مکالمات ميليونها اکرايني و همچنين روسي را براي کييف فراهم کرده است.
کارشناسان و متخصصان سايبري اسرائيل از تابستان گذشته فعاليتهاي خود را با هدف رصد تسليحات ايراني مورد استفاده توسط ارتش روسيه در جنگش با اکراين و به دست آوردن اطلاعات از نحوه عمل و کارآيي ميداني آنها گسترش دادهاند.
اطلاعاتي وجود دارد که تأکيد ميکند، اسرائيل اقدام به راهاندازي مراکز سايبري و الکترونيکي متعددي در لهستان کرده که عليه بلاروس فعاليت ميکنند، اين مراکز به يک ايستگاه بزرگ جاسوسي و شناسايي در کييف مرتبط ميشوند که اطلاعات خود را به دولت اکراين ارائه ميدهند.
همچنين، تبادل اطلاعات امنيتي و اطلاعاتي فوري بين تلآويو و کييف وجود دارد که از آنها در جنگ اکراين عليه روسيه و اسرائيل عليه فعاليتهاي ايران و حزبالله در سوريه، لبنان و ايران استفاده ميشود.
آينده روابط تلآويو - کييف
وجود منافع مشترک بسيار بين تلآويو و کييف باعث ميشود تا در سالهاي آينده شاهد نزديکي هرچه بيشتر اسرائيل - اکراين باشيم، طوري که بسياري از ناظران از اکراين تحت عنوان «اسرائيل جديد» يا «اسرائيل اروپا» نام ميبرند، چراکه دستکم هر دو داراي يک دشمن مشترک به نام «روسيه» هستند.
اظهار نظر 0
روزنامه به دیدگاه شما نیازمند است،از نظراتتون روی موضوعات پیشوازی خواهیم کرد.