اصلاح الگوي کشت راهکاري در مقابله با خسارت‌ها

اين خشکسالي بي‌سابقه تا به حدي بوده که 350 هزار هکتار از اراضي اين استان را تحت تاثير خود قرار داده و به نوعي برداشت محصول از اين اراضي را غير ممکن کرده و ضرر هنگفتي را متحمل کشاورزان و روستاييان کرده است.

به گزارش خبرگزاري فارس، استاني که تا به امروز اخبار بارش‌هاي سنگين از برف و سرسبزي و توليد انوع محصولات کشاورزي از آن به گوش مي‌رسيد هم اکنون با پديده خشکسالي دست و پنجه نرم مي‌کند و اين موضوع معيشت کشاورزان و باغداران را با مشکل مواجه مي‌کند.

خسارت هنگفت خشکسالي به ديمزارها/ خسارت‌هاي وارده به دولت گزارش داده مي‌شود

اين موضوع سبب شد تا عليرضا مهاجر، معاون امور زارعت وزارت جهاد کشاورزي در روزهاي اخير سفري به استان اردبيل داشته باشد. وي در جريان بررسي مشکلات خشکسالي در اردبيل عنوان کرد: خشکسالي به ديمزارهاي اصلاندوز، گرمي، انگوت، بيله سوار و پارس آباد مغان خسارت هنگفتي وارد کرده که با کارشناسي و بررسي‌هاي بعمل آمده، خسارت‌هاي وارده به دولت گزارش داده مي‌شود تا از کشاورزان آسيب ديده حمايت شود.

معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزي اصلاح الگوي کشت را يکي از برنامه‌هاي اصلي وزارت جهاد کشاورزي از پاييز سال گذشته عنوان کرد و گفت: کشاورزاني که با کمبود آب مواجه هستند چاره اي ندارند جز اينکه الگوي کشت را رعايت کنند و از کشت محصولات پر آب بر از قبيل هندوانه، خربزه، خيار و گوجه خودداري کنند.

خسارت 100 درصدي به 350 هزار هکتار ديمزار

نادر تقي‌زاده، رئيس سازمان جهاد کشاورزي استان اردبيل نيز بيان کرد: 350 هزار هکتار ديمزار بين 80 تا 100 درصد خسارت ديده اند که در مشگين شهر 100 درصد خسارت، در گرمي و انگوت 100 درصد خسارت، اصلاندوز 80 درصد و بيله سوار نيز 80 تا 100 درصد خسارت به ديمزارها وارد شده است.

وي افزود: بيش از دو ماه است که موضوع خشکسالي را با مکاتباتي از طريق وزارت جهاد کشاورزي و ساير نهادها پيگير هستيم و اميدواريم هر چه سريع‌تر با تدبيري مناسب جبران خسارت کشاورزان و زارعين انجام شود.

اردبيل جزو 4 استان اول با بيشترين تنش آبي

کاهش ميزان بارش‌ها به گونه‌اي بوده که به گفته حميد فضايلي، معاون حفاظت و بهره برداري شرکت آب منطقه‌اي اردبيل اين استان در حال حاضر جزو 4 استاني است که بيشترين تنش را از لحاظ وضعيت منابع آبي تجربه مي‌کند.

وي هم‌چنين با اشاره به کاهش ميزان حجم ذخيره آب سد يامچي در سال جاري عنوان کرد: حجم ذخيره آب سد يامچي به 27 ميليون مترمکعب کاهش يافته که اين ميزان در مدت مشابه 10 سال گذشته بي‌سابقه بوده و به کمترين ميزان خود در اين مدت رسيده است.

معاون حفاظت و بهره‌برداري شرکت آب منطقه‌اي اردبيل با اشاره به کاهش ورودي سد يامچي نسبت به مدت مشابه سال قبل ادامه داد: حجم ورودي سد يامچي هم اکنون 600 ليتر در ثانيه است در حالي‌که در مدت مشابه سال قبل اين رقم بيش از 3 هزار و 500 ليتر در ثانيه بود.

وي با اشاره به اينکه امسال به هيچ وجه براي مصارف کشاورزي از سد يامچي تخصيص نخواهيم داشت، عنوان کرد: با همکاري سازمان جهاد کشاورزي استان سعي مي‌کنيم بخشي از کسري آب کشاورزي در شهرستان اردبيل را از طريق 221 چاه محدوده اين شهرستان جبران نماييم.

60 درصد اراضي ديم استان اردبيل تحت پوشش بيمه نيست

اما يکي از مهم‌ترين موضوعات در چنين مواقعي که مي‌تواند مرهمي بر دردهاي کشاورزان باشد، پوشش بيمه‌اي محصولات ديمزار بوده که متاسفانه اين موضوع در سال‌هاي گذشته مغفول مانده، به طوري‌که طبق گفته رئيس سازمان جهاد کشاورزي استان اردبيل 60 درصد اراضي ديم استان اردبيل تحت پوشش بيمه قرار نگرفته‌اند.

تقي زاده بيان کرد: زارعيني که اراضي ديم خود را تحت پوشش برده بودند نگراني از بابت جبران خسارت ندارند چرا که بيمه با ارزيابي کارشناسي خسارت وارده را جبران خواهد کرد.

وي گفت: مشکل ما 60 درصد ديم کاران استان اردبيل است که محصولات خود را تحت پوشش بيمه نبرده‌اند و خسارت وارده به سختي جبران خواهد شد.

رئيس سازمان جهاد کشاورزي استان اردبيل ضرورت ترغيب زارعين را به پوشش بيمه‌اي محصولات ديمزارها در سال زراعي آينده يادآور شد و بيان کرد: ما بايد از تريبون‌هاي مختلف رسانه‌ها و ظرفيت ائمه جمعه و جماعات استفاده کنيم تا کشاورزان ترغيب و تشويق به پوشش بيمه‌اي محصولات خودشان باشند.

وي تصريح کرد: 40 درصد ديمزارهاي استان اردبيل با اجراي طرح جهش توليد تحت پوشش بيمه قرار گرفتند که خسارت وارده به آنها از طريق صندوق بيمه جبران خواهد شد.

رئيس سازمان  گفت: صندوق بيمه محصولات کشاورزي بايد راهکارهاي مناسب را در سال زراعي پيش رو براي پوشش بيمه‌اي گسترده اراضي ديم استان به کار گيرد تا زارعين با رغبت بيشتر در اين امر ورود پيدا کنند.

رئيس سازمان جهاد کشاورزي استان اردبيل افزود: کشاورزان انتظار دارند مجلس و دولت در پرداخت منابع حمايتي و بلاعوض، استمهال بدهي و پرداخت تسهيلات جديد کشاورزان خسارت ديده را کمک کنند.

فرآيند پرداخت خسارت‌ها توسط بيمه بسيار کُند است

اما با پيگيري‌ها نشان مي‌دهد که دليل عدم رغبت کشاورزان براي بيمه کردن اراضي خود، عدم پرداخت به موقع خسارت‌هاي وارده توسط بيمه بوده و عيسي شاهي‌زارع، رئيس کميسيون کشاورزي اتاق بازرگاني در اين خصوص به خبرنگار خبرگزاري فارس در اردبيل گفت: متاسفانه فرآيند پرداخت خسارت‌ها توسط بيمه بسيار کند بوده و پس از چندين ماه از بروز حوادث شاهد پرداخت خسارت‌ها هستيم.

وي افزود: در کنار آن هزينه اندک در کارشناسي ميزان خسارت‌هاي وارده نيز از ديگر مشکلات و دلايل عدم رغبت کشاورزان براي بيمه کردن اراضي خود است و انتظار مي‌رود که هزينه‌ تخصيص يافته براي خسارت‌هاي وارده به اراضي تحت پوشش نزديک به واقعيت‌هاي موجود باشد.

شاهي زارع، با اشاره به راهکارهاي موجود براي مقابله با چنين حوادثي بيان کرد: متاسفانه پديده خشکسالي در سال زراعي جاري تمامي کشاورزان استان را تحت تاثير خود قرار داده و معيشت روستاييان را با مشکل مواجه کرده است.

استفاده از منابع حوادث غيرمترقبه از راهکارهاي کاهش خسارت‌هاي خشکسالي

وي افزود: برخي از اراضي ديم موجود در استان تحت پوشش بيمه بوده‌اند و اما بخشي تحت پوشش بيمه قرار نگرفته‌اند و از اين رو با توجه به وضعيت موجود دست‌اندرکاران دولت بايد هر چه سريعتر وارد عمل شده و از محل حوادث غيرمترقبه اراضي ديمي که تحت پوشش بيمه قرار ندارند را نيز ياري کنند.

شاهي زارع تصريح کرد: لازمه اين موضوع ايجاد ستادي در استان متشکل از نمايندگان استانداري، سازمان برنامه و بودجه، جهاد کشاورزي و فعالان بخش خصوصي کشاورزي است تا بلافاصله اين بحث رصد شده و اراضي ديم غير تحت پوشش بيمه شناسايي شده و با محاسبه خسارت‌هاي وارده، تلاش‌ها تخصيص منابع مورد نياز از محل حوادث غيرمترقبه انجام گيرد.

رئيس کميسيون کشاورزي اتاق بازرگاني اردبيل عنوان کرد: متاسفانه عملکرد سازمان جهاد کشاورزي استان در خصوص بروز اين پديده قابل قبول نبوده و بايد پيشتر از اين نسبت به برگزاري جلسات کارشناسي و بررسي ابعاد پديده خشکسالي در سال جاري اقدام مي‌کرد.

اصلاح الگوي کشت يکي از راهکارهاي مقابله با خشکسالي است

وي هم‌چنين با اشاره به اصلاح الگوي کشت به عنوان راهکاري براي مقابله با چنين پديده‌هايي بيان کرد: در خصوص اراضي ديم بايد ارقامي براي کشت معرفي شود که مقاومت بيشتري در برابر کم آبي و چنين پديده‌هايي داشته باشد و الگوي کشت نيز در ساير اراضي آبي نيز بايد به شکل صحيح انجام گيرد.

شاهي زارع تصريح کرد: متاسفانه الگوي کشت به درستي اجرا نمي‌شود و در حد شعار باقي‌مانده است و ضروري است تا بسته‌هاي تشويقي و تنبيهي براي اجراي کامل طرح اصلاح الگوي کشت در استان انجام گيرد تا هم مقابله با چنين پديده‌هايي به راحتي انجام گيرد و هم برداشت بي رويه از آب‌هاي زيرزميني به حداقل برسد.

به گزارش خبرگزاري فارس از اردبيل، استان اردبيل سالانه با توليد حدود 4 و نيم ميليون تن انواع محصولات کشاورزي، 4 درصد از توليدات کل کشور را تامين مي‌کند؛ لذا بروز خشکسالي و خسارت به اراضي کشاورزي اين استان سبب مشکلاتي در تامين محصولات کشاورزي مورد نياز نيز مي‌شود.

از طرفي ديگر پديده خشکسالي مساله‌اي است که امکان رخداد آن با توجه به تغيير اقليمي و هم چنين وضعيت جوي وجود دارد و از همين رو اين موضوع بايد همواره مد نظر کشاورزان و هم چنين مسئولان امر قرار گيرد و برنامه‌ريزي‌هاي لازم در راستاي مقابله به موقع و مناسب با آن انجام شود.

اصلاح الگوي کشت و عدم کشت محصولات آب بر  و هم چنين بيمه کردن محصولات کشاورزي جزو اقداماتي است که بايد با يک تعامل مناسب بين کشاورزان و مسئولان براي کاهش خسارات وارده به موقع بروز چنين حوادثي انجام گيرد.

انتظار مي‌رود که مسئولان امر با همکاري و همراهي کشاورزان زحمت کش با انجام اقدامات لازم در اين راستا از بروز خسارت‌هاي سنگين در صورت رخداد چنين حوادثي کاهش دهند.