از شبکه‌هاي قاچاق تا بحران‌هاي جاده‌اي

چه‌خودروهايي به شوتي تبديل مي‌شوند؟

به‌طورکلي، خودروهايي مانند پژو405، سمند، و پژوپارس، به‌دليل موتور قوي و در دسترس بودن قطعات، بين شوتي‌ها محبوبيت دارند. به‌کارگيري اين خودروها به‌دليل توان بالاي موتور و قدرت بالاي مانور در جاده‌هاي پرپيچ‌وخم و گاهي به‌عنوان وسيله‌اي براي گذر سريع از ايست‌هاي بازرسي غيرقانوني صورت مي‌گيرد.

بارهاي جابه‌جاشده توسط شوتي‌ها

خودروهاي شوتي عمدتاً براي حمل انواع کالاهاي غيرقانوني و قاچاق مورد استفاده قرار مي‌گيرند، اين کالاها شامل لوازم الکترونيکي، مواد خوراکي، پوشاک، مشروبات الکلي و گاهي مواد مخدر و مواد بهداشتي غيرمجاز هستند، علاوه بر اين، برخي از شبکه‌هاي قاچاق از خودروهاي شوتي براي جابه‌جايي انسان‌ها نيز استفاده مي‌کنند، به‌ويژه مهاجران غيرقانوني و عناصر مجرمانه.

شبکه‌هاي قاچاق کالا از رانندگان شوتي به‌عنوان نيرويي قابل‌دسترس براي حمل کالاهاي قاچاق و ارزان استفاده مي‌کنند. اين شبکه‌ها با استفاده از خودروهاي شوتي در پوشش‌هاي ظاهري متنوع، کالاي قاچاق را جابه‌جا مي‌کنند و با دور زدن ايست‌هاي بازرسي تلاش دارند قوانين را نقض کنند. اين شبکه‌ها در بخش‌هاي مرزي و حاشيه‌هاي شهرهاي بزرگ فعاليت دارند و به‌دليل درآمد بالا، به جذب رانندگان جديد روي مي‌آورند.

ميزان درآمد رانندگان شوتي

درآمدي که رانندگان خودروهاي شوتي از جابه‌جايي کالاها به دست مي‌آورند، بسيار ناچيز است. به‌گفته سردار حسين رحيمي، رئيس پليس امنيت اقتصادي فراجا، هر راننده خودروي شوتي براي جابه‌جايي بار قاچاق، دستمزدي ناچيز دريافت مي‌کند.

اين رانندگان به‌دليل نياز مالي و گاهي نااميدي از يافتن شغل قانوني، به اين کار رو مي‌آورند، اما در عمل نه‌تنها سودي قابل توجه به دست نمي‌آورند، بلکه زندگي خود را به خطر مي‌اندازند و احتمالاً با قانون درگير مي‌شوند.

روايتي از زبان يک راننده شوتي

راننده‌اي که ترجيح داد نامش فاش نشود، در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري تسنيم گفت: ما چاره‌اي نداريم، بار قاچاق حمل مي‌کنيم چون شغل بهتري نداريم، خطر زياد است، اما اگر گير نيفتيم، مقداري پول به خانه مي‌بريم.

او افزود که به‌دليل عدم دسترسي به شغل رسمي و درآمد ثابت، با تمام خطرات اين کار، ناچار به فعاليت در اين حوزه است.

تخلفات ديگر خودروهاي شوتي

علاوه بر حمل کالاي قاچاق، برخي خودروهاي شوتي به‌دليل اينکه به شبکه‌هاي سازمان‌يافته قاچاق وابسته‌اند، ممکن است در انتقال افراد تحت‌تعقيب، تروريست‌ها و يا اعضاي باندهاي مجرمانه نيز نقش داشته باشند، هرچند اين موارد محدود است، اما باعث نگراني جدي در حوزه امنيت ملي و اجتماعي شده است.

پليس و برخورد با خودروهاي شوتي

پليس امنيت اقتصادي فراجا براي مقابله با اين معضل قرارگاه ويژه‌اي ايجاد کرده است. به‌گفته سردار رحيمي، از ابتداي سال جاري تاکنون بيش از 20 هزار خودروي شوتي توقيف شده‌اند، با وجود اين، مشکلي که وجود دارد اين است که بسياري از خودروهاي توقيفي به‌سرعت آزاد مي‌شوند و به جاده‌ها بازمي‌گردند.

خلأهاي قانوني و محدوديت‌هاي موجود در زمينه توقيف و ضبط دائمي اين خودروها، از دلايل اصلي بازگشت آنها به جاده‌ها است، اين موضوع، باعث تداوم مشکل و افزايش نگراني‌ها شده است.

برخي از پيشنهادات براي مقابله با اين چالش شامل ايجاد قوانين سخت‌گيرانه‌تر، بازنگري در سيستم توقيف خودروهاي شوتي و همچنين پيگيري جدي‌تر شبکه‌هاي تأمين بار قاچاق براي کاهش تقاضا در اين زمينه است.

خطرات جاده‌اي خودروهاي شوتي

خودروهاي شوتي به‌دليل سرعت بالا و عدم‌رعايت قوانين رانندگي، تهديدي جدي براي ساير کاربران جاده هستند. اين خودروها عمدتاً در شب و با سرعت بالا حرکت مي‌کنند که احتمال بروز تصادفات مرگبار را افزايش مي‌دهد.

براساس گزارش‌ها، حوادث ناشي از برخورد با خودروهاي شوتي باعث از دست رفتن جان افراد بي‌گناه و از هم پاشيدن زندگي خانواده‌ها شده است. يکي از قربانيان حادثه‌اي در اين زمينه مي‌گويد: «خودروي شوتي با سرعت زياد به خودروي ما برخورد کرد و همسر و فرزندم را از دست دادم.»

از طرفي، حضور اين خودروها در جاده‌ها نگراني‌هاي اجتماعي و رواني نيز به‌همراه دارد. بسياري از خانواده‌ها نگران سلامت خود و عزيزانشان هنگام سفر هستند و به‌ويژه در شب‌ها از سفر در جاده‌هاي پرتردد اجتناب مي‌کنند.

خودروهاي شوتي با تخطي از قوانين و رعايت نکردن ايمني، خطري براي جاده‌ها و امنيت جامعه به‌شمار مي‌روند. اين خودروها با حمل کالاهاي غيرقانوني، هم به اقتصاد کشور لطمه مي‌زنند و هم باعث ايجاد ناامني در جاده‌ها مي‌شوند، رفع اين معضل نيازمند يک رويکرد چندجانبه از سوي قانون‌گذاران و اجراي قوانين مؤثر توسط پليس است.

منبع: خبرگزاري تسنيم