ويژگي‌هاي آسمانيِ ماه رمضان

در اين ماه، فرد مؤمن با تمرکز بر عبادات و دوري از اميال دنيوي، تلاش مي‌کند تا به خلوص و صفاي باطن دست يابد. وقتي از خاطر مي‌گذرانيم که اين ماه بر تمرکزي ويژه بر قرآن و تعاليم الهي توصيه مي‌کند، در مي‌يابيم که رمضان زماني مناسب براي بازنگري و بازبينيِ مسير زندگي است.

در اين ماه مبارک، افراد به تربيت اخلاقي خود اهميت بيشتري مي‌دهند و سعي مي‌کنند از رفتارهايي که منجر به آسيب رساندن به ديگران يا خود مي‌شود، اجتناب کنند. تمرين‌هايي مانند کنترل زبان و خشم، غيبت نکردن و اهميت به اعمال خير و کمک به ديگران، نه تنها به رشد فردي کمک مي‌کند، بلکه بسترساز شکل‌گيري اجتماعي متعادل‌تر و اخلاقي‌تر مي‌شود. به اين ترتيب، رمضان مي‌تواند به عنوان فرصتي براي بازسازي روابط اجتماعي و پيوندهاي انساني در جامعه عمل کند و روح جمعي را به سمت يکپارچگي و تعامل مثبت هدايت کند.

اگر بخواهيم از جنبه‌اي ديگر به نعمتِ ماه رمضان نگاه کنيم، تأثير معنوي است که خداوند به اين ماه اختصاص داده و موجب تسهيل سلوک افراد مي‌شود، به گونه‌اي که انسان‌ها بيشتر متوجه خدا مي‌شوند، از گناهان و خطاها فاصله‌ي زيادي مي‌گيرند و مراقبت بيشتري بر نفس خود دارند. با اين نگاه است که ماه رمضان يک فرصت طلايي محسوب مي‌شود. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: «شَهرُ رَمَضانَ شَهرُ اللّه عَزَّوَجَلَّ وَ هُوَ شَهرٌ يُضاعِفُ اللّه‏ فيهِ الحَسَناتِ وَ يَمحو فيهِ السَّيِّئاتِ وَ هُوَ شَهرُ البَرَکَةِ»؛ يعني ماه رمضان، ماه خداست و آن ماهي است که خداوند در آن حسنات را مي‏افزايد و گناهان را پاک مي‏کند و آن ماه برکت است. (بحارالأنوار، ج 96، ص 340، ح 5 )

چند برابر کردن حسنات و نيکي در ماه رمضان، به اين معناست که هر عمل خيري در اين ماه انجام مي‌شود، پاداشي بسيار بيشتر از زمان‌هاي ديگر دارد. اين ويژگي ماه رمضان را به فرصتي بي‌نظير براي کسب ثواب و تقرب به خداوند تبديل مي‌کند. اعمالي مانند نماز، روزه، تلاوت قرآن، انفاق و کمک به ديگران در اين ماه از ارزش ويژه‌اي برخوردارند.

همچنين اگر فردي با تصميم و توبه به سوي خدا بازگردد، خداوند گناهان او را مي‌بخشد و از بين مي‌برد. (يَمحو فيهِ السَّيِّئاتِ) اين ويژگي ماه رمضان را به فرصتي ويژه براي پاکسازي روح و روان تبديل مي‌کند. روزه‌داران مي‌توانند با توبه و استغفار، از رحمت الهي بهره‌مند شوند و خود را از بار گناهان رها
کنند.

نکته‌ي ديگر اينکه در اين حديث، ماه رمضان به عنوان «ماه برکت» ناميده شده است. برکت به معناي افزايش خير و نيکي در زندگي است. در اين ماه، زمان، اعمال و حتي روزي انسان با برکت همراه مي‌شود. اين برکت تنها محدود به امور مادي نيست، بلکه شامل برکت معنوي، آرامش روحي و تقويت ايمان نيز مي‌شود. ماه رمضان فرصتي است براي رشد معنوي، ايجاد تغييرات مثبت در زندگي و بهره‌مندي از نعمت‌هاي الهي.