هدف امارات از کشاندن چين و روسيه به موضوع جزاير سه گانه ايراني

چين و امارات در بيانيه مشترک جديد به موضوع جزاير سه گانه ايراني اشاره کردند. اين بيانيه خواستار حل مسئله جزاير سه گانه ميان ايران و امارات شده است.

به گزارش تابناک، چين در اين بيانيه از موضع امارات درباره به رسميت شناختن موضوع جزاير به عنوان يک مسئله و اختلاف ميان ايران و امارات حمايت کرده است. حتي پس از احضار سفير چين، سخنگوي وزارت خارجه چين بار ديگر ادعاي خود را تکرار کرد و اعلام کرد موضع چين در اين خصوص ثابت است.

در اين بيانيه گفته شده دولت چين از تلاش هاي امارات براي حل مسالمت آميز مسئله جزاير سه گانه حمايت مي کند.

در بند 26 بيانيه مشترک دولت هاي چين و امارات آمده است: «جمهوري خلق چين حمايت خود را از تلاش هاي دولت امارات متحده عربي براي دست يابي به راه حل مسالمت آميز در مسئله جزاير سه گانه ابوموسي، تنب بزرگ و تنب کوچک از طريق مذاکرات دوجانبه براساس حقوق بين الملل و برپايه مشروعيت بين المللي اعلام مي کند.»

اين بيانيه مشترک به دنبال سفر رئيس دولت امارات به پکن و ديدار با رئيس جمهوري چين صادر شد.

در اين بيانيه، مالکيت جزاير متعلق به امارات يا ايران اعلام نشده يا حاکميت امارات بر جزاير تاييده نشده بلکه موضوع جزاير به عنوان يک اختلاف اعلام و خواستار حل اين اختلاف شده اند.

چين پيش از اين نيز از مواضع ادعايي امارات در مورد جزاير سه گانه ايران، تنب بزرگ و کوچک و ابوموسي حمايت کرده بود.

در کنار چين، روسيه نيز پيش از اين در بيانيه مشترک با کشورهاي عربي نه تنها از مواضع ادعايي امارات حمايت کرده بود بلکه راهکارهاي مورد حمايت امارات از جمله «ارجاع به دادگاه بين المللي» را مورد تصديق قرار داده بود.

اگرچه در بيانيه چين صحبتي از مالکيت امارات بر جزاير نمي شود ولي حق مالکيت و حاکميت ايران بر جزاير مورد ترديد قرار گرفته است.

موضوع مطرح شدن ادعاي امارات بر جزاير سه گانه ايراني در بيانيه مشترک و جلب نظر دو عضو شوراي امنيت تبعات سياسي و حقوقي به ضرر ايران دارد که در سالهاي اخير براي چين و روسيه به امري معمول تبديل شده است.

ايران بارها اين ادعا را رد کرده و سفراي اين کشورها را نيز به وزارت خارجه احضار کرده است. در مورد اخير نيز سفير چين در تهران صبح روز يکشنبه سيزدهم خرداد توسط محمد علي بک دستيار وزير و مديرکل خليج فارس وزارت امور خارجه احضار و مراتب اعتراض دولت جمهوري اسلامي ايران در خصوص تکرار حمايت دولت چين از ادعاهاي بي‌اساس مندرج در بند 26 بيانيه پاياني نشست مشترک جمهوري خلق چين و امارات متحده عربي به وي ابلاغ و يادداشت اعتراض تسليم او گرديد.

در اين ديدار مديرکل خليج فارس وزارت امور خارجه با يادآوري روابط ويژه و ممتاز ايران و چين، احترام به حاکميت و تماميت ارضي کشورها را به عنوان يکي از اصول شناخته شده و بنيادين در مناسبات بين المللي دانست و بر تعلق ابدي جزاير سه گانه ايراني در خليج فارس به جمهوري اسلامي ايران تاکيد کرد و افزود: دولت جمهوري اسلامي ايران هر ادعايي از هر طرفي در اين خصوص را مردود و غير قابل پذيرش مي‌داند.

دستيار وزير امور خارجه کشورمان تصريح کرد: انتظار اين است که با توجه به همکاري‌هاي راهبردي دو کشور ايران و چين، دولت چين مواضع خود را نسبت به اين موضوع اصلاح نمايد. سفير چين نيز اظهار داشت مراتب اعتراض دولت جمهوري اسلامي ايران را در اسرع وقت به مقامات کشورش منعکس خواهد نمود.

نکته قابل توجه در خصوص حمايت چين و روسيه از ادعاهاي امارات اين است که هم چين و هم روسيه بر سر جزايري با ژاپن مناقشه دارند و چين همچنين در قضيه تايوان آنرا جزو چين يکپارچه مي داند که از سوي برخي کشورها مورد ترديد قرار گرفته است.

سيدکمال خرازي، رئيس شوراي راهبردي روابط خارجي در ديدار کازوتوشي آيکاوا، سفير پيشين ژاپن در تهران گفته بود: «خرازي در پاسخ اظهار داشت: جمهوري اسلامي ايران به عنوان يک موضع اصولي با هر گونه مداخله نظامي و نقض حاکميت و تماميت ارضي کشورها مخالف است و به اعتقاد اينجانب بهترين راه براي حل و فصل اختلافات ارضي بين ژاپن و روسيه بر سر جزاير چهارگانه، مذاکره مستقيم  بين دو کشور است.»

همچنين «حسين شريعتمداري» نماينده ولي فقيه در روزنامه کيهان در مطلبي در اين روزنامه، حمايت چين از ادعاي امارات (در نشست پيشين) را مورد انتقاد شديد قرار داده بود و از وزير خارجه ايران خواسته بود « که از رئيس جمهور چين بپرسد آيا امضاي شما پاي بيانيه ياد شده نشانه آن نيست که حاکميت چين بر تايوان را هم قابل مناقشه مي‌دانيد؟!»

وي خطاب به پکن گفته بود: «شما با کشورهاي هم پيمان آمريکا در ترديد نسبت به حاکميت مسلم و قطعي ايران بر جزاير سه گانه همصدا شده ايد! آيا اين همصدائي به مفهوم و معناي آن نيست که به آمريکا نيز حق مي دهيد حاکميت چين بر تايوان را مورد ترديد قرار داده و قابل مذاکره بداند ؟! آقاي جينگ پين! مطالعات شما در جغرافياي سياسي ضعيف است و يا مشاوران غير قابل اعتمادي داريد؟!»

پروفسور نادر انتصار رئيس دانشکده علوم سياسي دانشگاه آلاباما آمريکا در گفتگو با خبرنگار تابناک در خصوص اهداف امارات از طرح موضوع جزاير در بيانيه هاي مشترک با چين و روسيه مي گويد: «شوراي امنيت سازمان ملل ميتواند در هر موضوع که از نظر اين شورا امنيت جهاني را تهديد ميکند مداخله کرده و قطعنامه صادر کند. اگر روزي  موضوع ادعاهاي امارات در شوراي امنيت سازمان ملل مطرح شود، به احتمال زياد آمريکا، انگلستان و فرانسه از امارات پشتيباني خواهند کرد. اگر امارات بتواند روسيه و چين را حداقل به راي دادن ممتنع وادار کند، پرونده اي در اين زمينه در شوراي امنيت گشايش خواهد يافت و از ديوان بين المللي دادگستري تقاضا خواهد شد که به ادعاهاي امارات رسيدگي حقوقي بکند. البته ايران مجبور نيست که راي احتمالي در مورد ادعاي امارات در ديوان بين المللي دادگستري را به رسميت بشناسد.»

وي معتقد است: ولي اگر روزي برسد که شوراي امنيت و ديوان بين المللي دادگستري بخواهند اين موضوع را مورد بررسي قرار دهند، ايران با شکست سنگيني در ديپلماسي خود مواجه خواهد بود.  لذا، کوتاه آمدن در اين چالشي که امارات مدتها در مقابل ايران قرار داده است جايز نيست. بسنده کردن به احضار سفير به وزارت خارجه و ابلاغ يادداشت اعتراض به وي دردي را دوا نخواهد کرد.

به گفته انتصار تنها راه عملي براي نقش بر آب کردن اقدامات امارات اعمال حاکميت کامل بر جزاير سه گانه از سوي ايران است. به گفته وي «آنچه مهم است اين است که ايران بايد مالکيت خود بر جزاير  خليج فارس را در ميدان تقويت کند و طرف مقابل را در يک عمل انجام شده قرار دهد. ايران بايد آن سه جزاير را آباد کند. به شهروندان ايراني بايد امتيازاتي داد که آنها ساکن اين جزاير شوند. زيرساختهاي اقتصادي اين جزاير بايد از نو ساخته شوند. يعني ايران بايد حضور دائمي خود (حضور سياسي، اقتصادي و نظامي) را در اين جزاير به حدي برساند که اين جزاير به جزء لاينفک ايران تبديل شوند و در عمل مانند جزايري مانند کيش و قشم بشوند. اگر ايران اين کار را نکند به بازنده بازي حقوقي امارات تبديل ميشود و يا  مجبور ميشود در زمين بازي امارات تا مدتها گير بيفتد.»

بر اين اساس علاوه بر اعمال حاکميت کامل بر جزاير سه گانه، ايران نيز مي تواند خواستار حل و فصل اختلافات ارضي روسيه يا چين بر اساس گفتگوي مسالمت آميز شود.