ط - غزل، از قالب‌هايي است که در مکتب شعر آييني و عاشورايي آذربايجان جايگاه بلندي دارد. بسياري از شاعران آييني که سخن آنها فاخر است و ارتفاعي خيره کننده دارد، غزلسرا نيز مي‌باشند. اين دسته از شاعران مانند نسيمي، سيدعظيم شرواني، صراف تبريزي، حجةالاسلام نير، عابد و شهريار و ديگران، هم غزل به معناي مصطلح سروده‌اند و هم با معنا و محتواي آييني و عاشورايي.
کپی آدرس
اشتراک گذاری در فیس بوک
اشتراک گذاری در تویتر
پست الکترونیک
اشتراک گذاری در لینکداین
اشتراک گذاری در واتساپ
گرايش به غزل‌سرايي در ميان شاعران آذربايجان مانند شاعران ساير نقاط ايران از قديم رايج بوده‌است. خاقاني که به سبب مدايح و قصايد بلندش در نعت رسول مکرم اسلام«صلوات‌الله عليه و آله‌اجمعين»، حسّان‌العجم لقب يافته، چنان که خود نيز گفته‌است:
مصطفي حاضر و حسان عجم مدح‌سراي
پيش سيمرغ خمُش طوطي گويا بينند
بر خلاف قصايد فني و ديرآشنايش، غزلهاي ساده و زيبايي نيز دارد. نظامي و اوحدي که بيشتر با منظومه‌هايشان شناخته مي‌شوند، غزلهاي بلند و زيبايي نيز دارند. شاعران آييني پارسي‌گوي و ترکي‌سراي آذربايجان مانند حجةالاسلام نيّر و عابد و راجي و صراف و سيدعظيم شرواني و نباتي نيز غزلهاي دلکش و ماندگار کم
ندارند.
ي- منظومه‌سرايي از ديرباز مورد توجه شاعران آذربايجان بوده‌است. در سخن پيرامون کاربرد قالب مثنوي در مکتب شعر عاشورايي آذربايجان درباره‌ي منظومه‌پردازي نيز سخن رفت و اين نکته ذکر شد که بيشتر شاعران منظومه‌هاي خود را در قالب مثنوي سروده‌اند. اما برخي منظومه‌هاي عاشورايي و آييني در قالب‌هاي ديگر نيز سروده شده‌است، از جمله مقتل منظوم ميرزاعبدالرسول زنوزي متخلص به فنا که به زبان فارسي و در ششصد بند و به صورت ترکيب‌بند سروده شده‌است.
منظومه‌ي ميرزامهدي شکوهي‌مراغه‌اي(1246 - 1313قمري) در سيصد بند که قيام عاشورا را از مدينه تا مدينه يعني از خروج امام از مدينه تا بازگشت بازماندگان خاندان امام به مدينه، به زبان آذربايجاني روايت کرده، از ديگر منظومه‌هاي خلق شده در مکتب شعر عاشورايي آذربايجان است.
منظومه‌ي آييني ديگري توسط قهرمان حيدر خطيبي(1329) از شاعران معاصر تبريز با عنوان «حيدرکرّار و حيدربابا» در مدح اميرالمؤمنين«عليه‌السلام» سروده شده‌است. اين منظومه تحت تأثير منظومه‌ي «حيدربابايه سلام» استاد شهريار اما در فضايي متفاوت از فضاي منظومه‌ي استاد شهريار سروده شده، و حاکي از نوعي نوگرايي و تجربه‌اي متفاوت در حوزه‌ي شعر آييني آذربايجان است. اين منظومه بيش از صد و بيست رشته يا بند است. برخي از رشته‌هاي آن چنين است:
اؤز گوجوندن قدرت وئريب کردگار
ائديب اونو انس و جنّه شهريار
دنيا وارکن شيعه ائدر افتخار
يئرين آلتين، اوستون گؤرن امامه
سمالردن خبر وئرن امامه
حيدربابا جبرئيلين استادي
مشتق اولوب خالق آديندان آدي
حق رضاسي اولموش اونو هر زادي
خالق اونون آدين يازميش عرشينه
قدملرين زينت وئريب فرشينه
پيغمبرين اؤزوندن دير بو مطلب
دريالارين سويو اولسا مرکب
آغاجلاردا قلم اولسا مرتب
يازيچيلار جمله اولسا هم آواز
مرتضي‌نين فضيلتين يازانماز
سخاوتده حاتم لردن آليب باج
حق باشينا کرامتدن قويوب تاج
پايين وئريب آجا، اؤزي ياتيب آج
شأنينده وار قرآن‌دا «هل اتي»سي
آدي قاليب يتيم لرين آتاسي...
همچنان که استاد شهريار در منظومه‌ي «حيدربابايه سلام» مسايل روز را نيز از نظر دور نداشته و با بيان شاعرانه مفاهيم بلند سياسي مورد علاقه‌ي خود را به زبان فاخر بيان کرده‌است، سراينده‌ي «حيدرکرار و حيدربابا» نيز هر از گاهي به مسايل روز پرداختهاست:
ايندي گرک مسلمانلار بير اولا
تاپيب حقي، هامي گلسين دوز يولا
داخي کيمسه آللانماسين ساغ سولا
مؤمن اولان هر بوروغا بورولماز
شريعتده دوز يول گئدن يورولماز...
کپی آدرس
اشتراک گذاری در فیس بوک
اشتراک گذاری در تویتر
پست الکترونیک
اشتراک گذاری در لینکداین
اشتراک گذاری در واتساپ
جلال محمدی
اظهار نظر 0
روزنامه به دیدگاه شما نیازمند است،از نظراتتون روی موضوعات پیشوازی خواهیم کرد.