روايت واقعه‌اي در تبريز که امام را عزادار کرد

به گزارش خبرگزاري فارس، وي در خاطرات خود درباره قيام 29 بهمن تبريز مي‌گويد: من در سال 1356 در دانشسراى مقدماتى تبريز، اشتغال به تحصيل داشتم و 18 ساله بودم. در روز 29 بهمن ماه، با توجه به آگاهي‌هايى كه كم و بيش درباره رژيم ستمشاهى يافته بودم، به صورت غيرمجاز از دانشسرا خارج شدم و به مردم تظاهركننده ملحق شدم.

ما از پيش راجع به تظاهرات و كشتار مردم قم اطلاعاتى داشتيم و مى‌دانستيم كه قرار است به عنوان چهلم شهداى قم، مراسمى در تبريز برگزار شود. روحانيون تبريز در واقع با صدور اطلاعيه‌هايى، مردم را براى حضور شكوهمند در اين مراسم دعوت كرده بودند.

رهبرى برنامه عمدتاً به عهده روحانيت بود و هيچ حزب و تشكيلات ديگرى تا آنجا كه من اطلاع دارم، در برنامه‌ريزي‌ها دخالت نداشت.

تقريباً همه اقشار مردم اعم از مردم كوچه و بازار، دانشجويان و روحانيان در صحنه حضور داشتند و اين خود نشان مى‌داد كه اين جنبش كاملا مردمى و مبتنى بر اعتقادات مشترك مذهبى مردم بود.

سرآغاز قيام

قرار بود كه مراسم يادبود شهداى قم در تبريز برگزار شود؛ بنابراين از صبح روز 29 بهمن، بازار و مغازه‌ها تعطيل شد و شهر مانند روزهاى عزا در تعطيلى فرو رفت. مردم قصد داشتند در مسجد «شعبان» اجتماع كنند كه با ممانعت مأمورين مستقر در محل مواجه شدند؛ حتى يكى از افسران عالى‌رتبه رژيم، با خشم و لحنى اهانت‌آميز دستور داد: «ببنديد اين طويله را» !

وقتى مردم، توهين اين مأمور را به مسجد به عنوان خانه خدا مشاهده كردند، درصدد پاسخگويى برآمدند و كار به مشاجره و منازعه و سرانجام درگيرى عمومى كشيده شد. مردم به راه افتادند و سر راه خود به سينماها و فروشگاه‌هاى مشروب‌فروشى حمله بردند. در طول راه، مردم دسته‌دسته به تظاهركنندگان ملحق شدند و با شعارهايى از قبيل زنده‌باد خمينى و مرگ بر شاه، به تظاهرات پرداختند و دامنه قيام را گسترده‌تر كردند.

درگيرى عمدتاً در مركز شهر و حول و حوش بازار در جريان بود و نيروهاى رژيم، ضمن اينكه از هجوم گسترده مردم غافلگير شده بودند، از باتوم و شليك گلوله براى مقابله با آن‌ها استفاده مى‌كردند و حاصل كار شهدايى بود كه خون مطهرشان در سطح خيابان‌ها ريخته شد.

از ديگر مراكزى كه در آن روز مورد حمله قرار گرفت، ساختمان حزب رستاخيز واقع در بلوار منتجم كنونى بود كه به آتش كشيده شد و نيز كاخ جوانان در ميدان دانشسرا كه در شمار مراكز گسترش فساد و فحشا در سطح شهر تبريز محسوب مى‌شد.

واكنش امام خميني به قيام مردم تبريز

در واكنش به قيام تبريز، حضرت امام كه ايام تبعيد را در نجف اشرف مى‌گذراندند، به ايراد سخنرانى پرداختند كه نوارش در همان ايام تكثير و توزيع شد و خود من نسخه‌اى از آن را استماع كردم.

در آنجا ايشان فرموده بودند كه «ما عزادار شهداى قيام 29 بهمن تبريز هستيم.» حضرت امام در اين رابطه، اعلاميه‌اى هم صادر كردند كه در آن به سابقه مبارزاتى مردم آذربايجان بخصوص تبريزي‌ها، و ايستادگى ايشان براى حفظ و نگهبانى از دين و اعتقادشان اشاره كرده و به قدردانى از مردم پرداختند. اين اعلاميه هم به صورت مخفى در مساجد و مراكز تحصيلى، تكثير و پخش شد.