خودروهاي چيني از آمريکا و ژاپن عبور کردند

در طول يک دهه گذشته، بازار جهاني صادرات خودرو شاهد دگرگوني‌هاي چشمگير بوده است. بررسي داده‌هاي ماهانه و سالانه صادرات خودرو توسط چهار قدرت بزرگ خودروسازي جهان، يعني چين، ژاپن، آلمان و آمريکا، نشان مي‌دهد که اين بازار از سلطه سنتي کشورهاي اروپايي و ژاپن فاصله گرفته و با ظهور چين، چهره‌اي کاملاً جديد پيدا کرده است.

اين گزارش تحليلي بر اساس داده‌هاي صادراتي از ژانويه 2014 تا دسامبر 2024 تدوين شده و روند تغيير قدرت در زنجيره تأمين جهاني خودرو را به تصوير مي‌کشد.در سال 2014، بازار صادرات خودرو به شدت تحت سلطه کشورهاي سنتي بود. ژاپن و آلمان با صادرات حدود 4 تا 4.5 ميليون واحد، در جايگاه‌هاي اول و دوم قرار داشتند و آمريکا با حدود 4 ميليون واحد صادراتي، جايگاه سوم را در اختيار داشت.در اين ميان چين نقش يک بازيگر حاشيه‌اي را ايفا مي‌کرد و ميزان صادرات آن کمتر از يک ميليون واحد بود. طي اين سال‌ها، مسير صادرات چين تقريباً ثابت باقي مانده و تفاوت قابل توجهي با کشورهاي پيشرو داشت.از سال 2018، تغييرات قابل توجهي آغاز شد. در حالي که ژاپن و آلمان همچنان در صدر جدول باقي ماندند، صادرات آمريکا روندي نزولي و پيوسته را تجربه کرد و از 4.15 ميليون در دسامبر 2015 به 2.78 ميليون در ژانويه 2019 و سپس به 2.03 ميليون در مي 2020 کاهش يافت. همزمان، صادرات چين که از مرز يک ميليون واحد عبور کرده بود، روند افزايشي ملايمي را آغاز کرد و تا دسامبر 2019 به 1.23 ميليون واحد رسيد. اين دوره نشان‌دهنده تضعيف جايگاه آمريکا و آماده شدن چين براي جهش بزرگ بود.

 از اواخر سال 2021، صادرات چين وارد فاز رشد انفجاري و شتابان شد. در سپتامبر 2021، صادرات چين به 1.91 ميليون واحد رسيد و از آمريکا که 1.70 ميليون واحد صادر کرده بود پيشي گرفت. در ژوئن 2023، صادرات چين با رسيدن به 4.12 ميليون واحد، از آلمان پيشي گرفت و جايگاه دوم جهان را تصاحب کرد. نهايتاً در نوامبر 2023، چين با ثبت 5.35 ميليون واحد صادرات، از ژاپن نيز پيشي گرفت و رسماً به بزرگ‌ترين صادرکننده خودرو در جهان تبديل شد. اين جهش سريع، نشان‌دهنده توان بالقوه چين در بهره‌گيري از فناوري‌هاي نوين و توسعه ظرفيت توليد انبوه است.در همين دوره، صادرات ژاپن و آلمان روندي نسبتا ثابت يا کاهشي داشت و نتوانستند با سرعت رشد چين رقابت کنند. آمريکا نيز جايگاه خود را بيش از پيش از دست داد و با کاهش مستمر صادرات به کمتر از 1.5 ميليون واحد در دسامبر 2024 رسيد.

 اين داده‌ها نشان مي‌دهند که چين، از يک صادرکننده کوچک با کمتر از يک ميليون واحد، به رهبر بلامنازع بازار جهاني خودرو تبديل شده است. اين روند نه تنها انتقال قدرت در زنجيره تأمين جهاني را منعکس مي‌کند، بلکه تسلط فزاينده چين بر بازارهاي بين‌المللي خودرو را نيز آشکار مي‌سازد. رشد چشمگير چين احتمالاً نتيجه سرمايه‌گذاري گسترده در فناوري‌هاي نوين از جمله خودروهاي برقي و توسعه ظرفيت‌هاي توليد انبوه است.به طور کلي، دهه گذشته تغييرات بنيادي در بازار جهاني خودرو رخ داده است؛ به طوري که چين اکنون نقش محوري در صادرات خودرو بازي مي‌کند و کشورهايي که روزگاري رهبران بلامنازع بودند، براي حفظ جايگاه خود نيازمند بازنگري در استراتژي‌ها و فناوري‌هاي توليدي خود هستند.