خصلت‌هاي مومن از زبان امام جواد(ع)

چرا امام جواد باب الحوائج ناميده مي‌شوند

باب الحوائج در لغت به معني دروازه حاجات است، توسل کردن به امامان معصوم مي‌تواند راهي براي بدست آوردن حاجات باشد، از آنجا که توسل به امام جواد (ع) در بدست آوردن حاجات، برکت و فزوني در رزق و روزي، شفاي بيماري، گشايش امور اقتصادي، زياد شدن علم و تسريع در امر ازدواج بسيار سفارش شده است و ايشان با بخشندگي به رفع آن‌ها مي‌پردازند لقب باب الحوائج به ايشان داده شده است.

علم امامان، علم الهي است؛ افرادي که به عنوان امام و حجت خدا برگزيده مي‌شوند، در واقع علم آن‌ها آموخته کسي نيست بلکه خداوند به آن‌ها علم کاملي که نياز بشر است عطا فرموده و تفاوتي نمي‌کند که آن‌ها در چه سني به امامت برسند و هنگامي که به امامت مي‌رسند علم الهي هديه‌اي است که خداوند به آن‌ها مي‌دهد تا بتوانند امت را هدايت کنند.

امام جواد (ع) از علم بي‌کران الهي برخوردار بودند اما آنچه که سبب شد افراد از علم حضرت بيشتر سوال کنند اين بود که ايشان در سن کودکي به امامت رسيدند و سوالات مختلفي را از حضرت مي‌پرسيدند تا مطمئن شوند و امام جواد (ع) از عهده تمامي امتحانات سرافراز بيرون آمدند.

در يکي از مناظرات علمي فردي به نام يحيي بن اکثم که در ميان عالمان جايگاه ويژه‌اي داشت، از ديد خود پرسشي سخت مطرح کرد که امام جواد (ع) نتوانند به ان پاسخ دهند اما برعکس تصورش، حضرت چنان به سوال پاسخ دادند که همه را مجذوب خود کردند و يحيي بن اکثم هم يکي از مريدان ايشان شد.

سه خصلت مومن از زبان امام جواد (ع)

حديثي از امام جواد (ع) «الْمُؤْمِنُ يَحْتَاجُ إِلَي ثَلَاثِ خِصَالٍ تَوْفِيقٍ مِنَ اللَّهِ وَ وَاعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ وَ قَبُولٍ مِمَّنْ يَنْصَحُهُ»، وجود دارد که امام جواد (ع) در اين حديثي مي‌فرمايند مؤمن به سه خصلت احتياج دارد: اول، توفيق الهي؛ دوم، واعظ دروني و سوم، پذيرش نصيحت از ديگران.

انسان براي ادامه زندگي و عبوديت احتياج به توفيقات خداوند دارد، هرکسي ريسمان توفيقات خداوند بر گردن او بيافتد به مسير درست مي‌رود. بنابراين توفيق الهي يکي از مواردي است که بايد به آن دقت کرد.

دومين خصلت مومن از نظر امام جواد (ع) رجوع به درون خود انسان است. حضرت معتقدند هر انساني داراي نفس اماره، لوامه و مطئنه است. به اعتقاد ايشان انسان بايد از هوس‌هاي روزانه دوري کند تا به نفس لوامه برسد. در اينجا بايد در پايان هر روز خود را از درون قضاوت کند و چهره خود در روزمرگي ببيند تا آنگاه بفهمد که آيا انسان درستي بوده است يا خير. اگر انسان به اين مرحله برسد آن وقت مي‌توان گفت او به نفس مطمئنه دست پيدا کرده است.

ظرفيت انتقادپذيري از سوي ديگران به عنوان سومين توصيه امام جواد (ع) براي يک مومن است هر انساني به اعتقاد امام بايد هرشخصي نظر ديگران را اعم از خانواده و اجتماع در مورد خود بشنود و ظرفييت نقدپذيري را داشته باشد زيرا در جهت اصلا شخصيتش بسيار کمک‌کننده است. از نگاه امام جواد (ع) هر کسي سه خصلت ذکر شده را داشته باشد زندگي او سرشار از رزق معنوي و مادي خواهد شد.