تنها خاک خوراکي دنيا که در ايران وجود دارد!

شايد عجيب و باورنکردني به نظر برسد که اين جزيره تماشايي، داراي خاکي خوراکي است که در طبخ برخي از غذاها از آن استفاده مي‌کنند؛ خاک جزيره هرمز موسوم به خاک گلَک از جمله شگفتي‌هاي زمين‌شناسي اين جزيره ديدني است، رنگي قرمز دارد و به عنوان ادويه براي پخت غذاهاي محلي هرمز و نيز انواع خوراکي‌هاي سنتي مانند تُمشي استفاده مي‌شود.

گوشه گوشه جزيره هرمز پر شده از جاذبه‌هايي که هر لحظه غافلگيرتان مي‌کنند. اين کوه هم يکي از مکان‌هايي است که شما را شگفت زده مي‌کند. در مسير منتهي به سمت هرمز کوه‌هايي زيبا و سرخ رنگ توجه شما را به خود جلب مي‌کنند. کوه  زيباي گلک با داشتن ارتفاعي 200 متري جلوه‌اي دوچندان به ساحل هرمز داده است.

جالب است بدانيد که اين کوه‌ علاوه بر داشتن جنبه زيبايي و بکر بودن از لحاظ خوراکي نيز ارزشمند هستند. اين کوه که از خاک آن به عنوان يک خوراکي در غذاهاي محلي استفاده مي‌کنند تنها کوه خوراکي دنيا به شمار مي‌رود.

سالانه حدود 2,000 تن سنگ از معدن خاک سرخ جزيره هرمز استخراج مي‌شود. علاوه بر کاربرد در پخت «تُمشي»، اين خاک در صنايعي مانند لوازم آرايشي و بهداشتي، کاشي و لعاب‌سازي، و رنگ‌سازي نيز استفاده مي‌شود.

دليل رنگ خاک گلک چيست؟

رنگ‌هاي زيباي موجود در جزيره هرمز متشکل از اکسيدهاي آهن و ديگر مواد آتشفشاني موجود در خاک است. اين خاک که قرمزي آن به دليل وجود مواد معدني در خاک است داراي رنگي زيبا و شفاف است. اين شفافيت و زيبايي موجب شده که از آن در توليدات مختلف به وفور استفاده کنند.

اگر بخواهيم دقيق‌تر بگوييم، خاک جزيره هرمز زرد و قرمز است که دليل آن وجود ترکيب‌هاي شيميايي مختلف نظير اکسيدهاي فلزي و انواع ناخالصي‌ها مانند ناخالصي‎هاي نمک است؛ زماني که نمک‌ها به غير از سديم کلريد ترکيبي داشته باشد، رنگ‌هايي مانند زرد، قرمز، ليمويي، صورتي، بنفش و آبي ايجاد مي‌کند. ترکيبات و ناخالصي‌هاي غالب در خاک خوراکي جزيره هرمز به‌گونه‌اي است که رنگ آن را در طيف قرمز و زرد قرار مي‌دهد.

سس محلي خوشمزه

آنها اين خاک خوراکي هرمز را در ابتدا پاک سازي مي کنند و با آب ترکيب مي کنند. پس از آنکه اين محلول ته نشين شد آب غليظ سرخ رنگي که از آن مانده است را با کمي نمک ترکيب مي کنند و در نهايت يک سس قرمز رنگ را به وجود مي آورند. نمک استفاده شده در اين سس هم از همان کوه هاي نمکي قشم به دست مي آيد.

مردم هرمز نوعي سس از خاک جزيره تهيه مي‌کنند که با حل کردن خاک در آب و مخلوط کردن آب سرخ با نمک به دست مي‌آيد. اين سس در بيشتر غذاهاي جزيره استفاده مي‌شود و غذاي خوشمزه‌اي به نام «سوراغ» با آن تهيه مي‌شود. در اين غذا، ماهي‌هايي مانند ساردين و کيلکا در دبه‌اي با پوست نارنج و سس مخلوط شده و زير نور آفتاب قرار مي‌گيرند.

 ساير مصارف خاک هرمز

از خاک هاي رنگي هرمز که داراي ترکيبات آتشفشاني و اکسيدهاي آهن هستند در مصارف غير خوراکي هم استفاده مي شود، از اين خاک ها در صنايع مختلفي مثل رنگساري، سراميک سازي، سفالگري، کاشي و ... استفاده مي شود. رنگ اين خاک ها به قدري شفاف و خالص هستند که به خوبي براي اين صنايع نتيجه مثبت مي دهند.

در سفر به هرمز از چه جاذبه هايي ديدن کنيم؟

با سفر به هرمز پيشنهاد مي کنيم از جاذبه هاي معروف آنها يعني قلعه تاريخي پرتغالي ها، قصر بي بي گل، موزه ي احمد نادعليان که مملو از آثار هنري و فرهنگي است، فرش رنگي که در بالا گفته شد، دشت هاي آهوان، غار سکوت، دره رنگين کمان، محل تخم گذاري لاکپشت ها و ساحل مفنغ ديدن کنيد.

چگونه به جزيره هرمز برويم؟

جزيره هرمز از نظر جغرافيايي در هشت کيلومتري بندرعباس قرار گرفته و فاصله آن تا بندرعباس حدود نيم ساعت است. اگر بخواهيد از قشم به اين جزيره برويد با قايق هاي تندرو چيزي حدود نيم ساعت در مسير خواهيد بود. از آنجائيکه اين جزيره داراي موقعيت جغرافيايي خاصي است به کليد خليج فارس هم مشهور است.