ترک شغل سالانه 4000 پرستار

نداشتن امنيت شغلي و همچنين حجم کار زياد در مقايسه با دستمزدي که به پرستاران پرداخت مي‌شود از مهم‌ترين عواملي است که موجب شده تا پرستاران ايراني اقدام به مهاجرت کنند.

محمد شريفي مقدم، دبيرکل خانه پرستار، در گفت‌و‌گو با خبرآنلاين، آخرين وضعيت مهاجرت پرستاران ايراني به ديگر کشور‌ها را تشريح کرده است.

علت اصلي مهاجرت پرستاران ايراني چيست؟

مهاجرت راهي است که دولتمردان در دولت‌هاي مختلف پيش روي پرستاران گذاشته‌اند. شغل پرستاري در تمام دنيا متفاوت از ديگر مشاغل است و رغبت به اين شغل به خاطر پرخطر بودن آن کم است، چون پرستار با بيماران در حال جان دادن، بيماران بدحال، بيماران مبتلا با بيماري‌هاي پرخطر مثل ايدز، هپاتيت، کرونا، شيفت‌هاي غيرمتعارف، همراهان پرخاشگر بيمار و ... مواجه است و همين موارد اين حرفه را متفاوت و سخت کرده است.

مهم‌ترين علت مهاجرت پرستاران تفاوت حقوق دريافتي با ساير کشورها است؛ دولت‌هاي ديگر دنيا در کشورهاي توسعه‌يافته جذابيت‌هايي براي پرستاران ايجاد مي‌کنند که افراد با انگيزه به سمت اين شغل بروند و يکي از اين موارد پرداخت حقوق مناسب به پرستاران در اين قبيل کشورها است.

پرستاران ايراني در حال حاضر بيشتر به کدام کشور مهاجرت مي‌کنند و چرا؟

دانمارک يکي از کشورهايي است که مقصد مهاجرت پرستاران ايراني محسوب مي‌شود. در حال حاضر در دانمارک به ازاي هر 1000 نفر بيش از 10 پرستار وجود دارد؛ اين در حالي است که در کشور ما به ازاي هر 1000 نفر 1.7 پرستار يعني کمتر از 2 پرستار وجود دارد.

ميزان حقوق پرداختي به پرستاران ايراني در دانمارک چگونه است؟

حقوق پرداختي به پرستاران ايراني که به دانمارک مهاجرت مي‌کنند، ماهانه 3000 يورو است، در آمريکا 6000 هزار دلار، در استراليا و کانادا نيز 5 تا 6 هزار دلار دستمزد ماهانه به پرستاران است. درست است که هزينه زندگي در اين کشورها زياد است اما باز هم پرستار ايراني بعد از مهاجرت با همين حقوق مي‌تواند در سال اول يک ماشين خوب بخرد و خانه خوبي هم اجاره کند و زندگي خود را بچرخاند و حتي پس‌انداز هم داشته باشد.

ين دستمزد در کشور خودمان چه رقمي است؟

در کشور ما هم اکنون با احتساب دلار 85 هزار توماني، به پرستاران 200 دلار حقوق مي‌دهند و البته بعضي از همکاران پرستار ما کمتر از اين مبلغ هم حقوق مي‌گيرند؛ خب منطق حکم مي‌کند که پرستار جايي برود که 4000 هزار دلار به او حقوق داده مي‌شود. حتي اگر از کشورهاي اروپايي و آمريکايي در دستمزد پرستاران مثال نزنيم، کشورهاي حوزه خليج فارس مثل عمان به هر پرستار حداقل 2000 دلار يعني 10 برابر ايران حقوق پرداخت مي‌کنند؛ البته اين فقط دريافتي نهايي پرستاران است که ساير مزايا هم به آن اضافه مي‌شود.

به جز حقوق، ديگر چه مواردي باعث مهاجرت پرستاران ايراني شده؟

شأن اجتماعي يکي ديگر از مواردي است که باعث شده تا پرستاران ايراني به مهاجرت روي بياورند؛ امتيازات جانبي، رفاهي، برخورد مناسب و محترمانه هم جز عوامل تصميم به مهاجرت است.

در کشور ما اگر پرستار به حقوق کم اعتراض کند يا به او توجه نمي‌شود و يا بعد از اعتراض دوباره و برگزاري تجمع ساير پرستاران براي کمي حقوق دريافتي، به جاي اينکه بيايند و مشکل پرستار را حل و پرداخت حقوق به پرستاران را ترميم کنند، با آن‌ها برخورد مي‌کنند.

برخورد نامناسب مديران پرستاري، رؤساي بيمارستان‌ها، مسئولان وزارت بهداشت، احضار پرستاران به هيئت‌هاي تخلفات، حراست و تهديد و فشار به دليل اعتراض پرستاران هم از ديگر عواملي هستند که موجب مهاجرت پرستاران ايراني به ديگر کشورها شده است.

پرستاران در شرايط سخت و بي‌پولي کشور مثل جنگ و ... مانند ديگر گروه‌ها پاي کار هستند و با شرايط بداقتصادي کنار مي‌آيند. در وزارت بهداشت، يکي علاوه بر حقوق ثابت، کارانه چند ميليوني هم در ماه مي‌گيرد، يکي هم بايد مثل پرستار کارانه و حقوق ناچيزي دريافت کند.

در انجام يک عمل جراحي که 4 الي 5 کارشناس پرستاري، کارشناس اتاق عمل، کارشناس هوش‌بري و ... حضور دارند و يک جراح هم که ممکن است خودش اصلا در اتاق عمل حضور نداشته باشد، در پايان ماه کارانه پرستاران حاضر 4 ميليون تومان و کارانه جراح عمل مربوطه که خودش هم حضور نداشته است 400 ميليون تومان مي‌شود. اين پرداخت‌هاي ناعادلانه منجر به از دست رفتن انگيزه پرستاران براي کار در کشور و منتهي به مهاجرت آن‌ها مي‌شود.

آماري از ترک شغل پرستاران ايراني داريم؟

بسياري از پرستاران هم مهاجرت نمي‌کنند و تصميم به ترک شغل مي‌گيرند؛ متاسفانه ما در طول سال شاهد ترک شغل چند هزار پرستار هستيم. خود معاونت پرستاري اعلام کرده است که 1800 پرستار از پرسنل رسمي که کمتر از 50 درصد پرستاران را شامل مي‌شوند، با وجود امنيت شغلي نسبي که در مقايسه با ديگر پرستاران داشته‌اند، شغل خود را ترک کرده‌اند.

تعدادي از پرستاران هم قرارداد رسمي نداشته‌ و با پايان قرارداد خود اين شغل را ترک مي‌کنند؛ اگر بخواهيم اين آمار را هم به ترک شغل پرستاران رسمي اضافه کنيم، حداقل برابر همان 1800 پرستار است که در نهايت حدود 4000 هزار پرستار در سال شغل خود را ترک مي‌کنند.

در حال حاضر تمايلي به شرکت در استخدام پرستاري وجود ندارد و با وجود اينکه 50 هزار پرستار خانه‌نشين داريم، ترجيح مي‌دهند به دليل حقوق کم و سختي اين شغل در خانه بنشينند و سرکار نيايند.

مهم‌ترين درخواست پرستاران از دولت چيست؟

در نظر گرفتن حقوق ثابت به همراه پرداخت اضافه‌کاري عادلانه به پرستاران از مهم‌ترين مطالبات و درخواست آنان است و قانون هم اين اجازه را داده است که براي مشاغل خاصي چون پرستاري، تحت عنوان فوق‌العاده خاص شغل با ضريب مناسب که پيشنهاد ما ضريب 2 بوده است، در نظر گرفته شود و مثلا به حقوق فعلي 10 - 12 ميليوني پرستاران 5 تا 6 ميليون اضافه شود. جلسات اوليه پيگيري اين موضوع را با دولت فعلي هم برگزار کرديم اما هنوز هيچ اتفاقي نيفتاده که اثرات آن قابل مشاهده باشد.

اجراي واقعي قانون تعرفه‌گذاري خدمات پرستاري به صورت واقعي ديگر مطالبه پرستاران است؛ الان يک چيزي را دارند اجرا مي‌کنند که از نظر ما به عنوان کارشناس جامعه پرستاري نه قانوني و نه کارشناسي است و به هيچ عنوان نه وزارت بهداشت قبلي و نه وزارت بهداشت فعلي زير بار آن نرفته‌اند. خواسته جامعه پرستاري اين بوده که خدمات جامعه پرستاري هم مثل ساير گروه‌هاي پزشکي تعريف و مشخص شود.

در کتاب ارزش نسبي، 10 هزار خدمت براي پزشکان و گروه‌هاي پزشکي و پيراپزشکي تعريف شده است و ملاک پرداخت بيمه‌ها به پزشکان است که نهايتا با ارائه خدمات به کارانه تبديل مي‌شود و تنها گروهي که خدمات تعريف شده و کارشناسي شده‌اي ندارد پرستاري است.

پيشنهادي هم به دولت داده‌ايد؟

ما به دولت جديد پيشنهاد داديم که اضافه کاري پرستاران را ساعتي 150 هزار تومان در نظر بگيرند اما در نهايت قرار شد بابت هر ساعت اضافه کاري 50 تا 80 هزار تومان به پرستاران پرداخت کنند و هفته گذشته ابلاغ هم شد اما هنوز پرستاران پولي بر اساس اين ابلاغيه جديد دريافت نکرده‌اند.

قبلا به پرستاران اضافه کار اجباري تحميل مي‌کردند و بعد از شکايت پرستاران در ديوان عدالت، رأي ديوان اين بود که اضافه کار نمي‌تواند اجباري باشد و بايد با توافق طرفيت باشد.

به اسم پرستار از صندوق توسعه ملي پول برداشتند، اما پول جاي ديگري رفت/ 50 هزار پرستار خانه‌نشين داريم/ ترک شغل سالانه 4000 پرستار

آيا پرستاران از استخدام رسمي استقبال مي‌کنند؟

پرستاران ديگر با حقوق کم و متغير حاضر به استخدام نيستند و آن تعداد کمي هم که مثلا در استان تهران براي استخدام مي‌روند، مثل آبي است که در آبکش است. پرستاران با همين مبلغ 50 تا 80 هزار تومان به ازاي هر ساعت اضافه کاري هم نخواهند آمد و سيستم مي‌خواهد با جذابيت‌هاي اين چنيني پرستاران را جذب کند.

متاسفانه الان بيمارستان‌هاي ما خالي از پرستار است و مردم آن حداقل خدماتي را که بايد بگيرند، نمي‌گيرند و دچار خسارت و حتي مرگ و مير مي‌شوند.

سازمان بهداشت جهاني گفته به ازاي هر 1000 نفر بايد 3 تا پرستار داشته باشي از اين ميزان هر چقدر کمتر باشد، مستقيما به مردم خسارت مي‌زند و مرگ و ميرها را افزايش مي‌دهد. کشورهايي مثل ارمنستان و گرجستان که خيلي از نظر حوزه پزشکي از کشور ما عقب‌ هستند به ازاي هر 1000 نفر 5 پرستار دارند. در حالي که آمار پرستار در ايران 1.7 (کمتر از 2 پرستار) به ازاي هر 1000 نفر است. وزارت بهداشت متاسفانه به جاي اينکه مشکل را حل کند، مي‌آيد و تعداد دانشجوهاي پرستاري را اضافه مي‌کند.

پذيرش دانشجوي پرستاري در حال حاضر به چه ميزان رسيده است؟

چند سال پيش 7 تا 8 هزار دانشجوي پرستاري در سال پذيرش مي‌شد و الان وزارت بهداشت اين آمار را به 15 هزار پرستار رسانده است؛ در حالي که بستر مناسب فراهم نيست و اين افزايش ظرفيت مشکلي را حل نمي‌کند و غيرقانوني است و متاسفانه سيستم حاکم اصلا پرستاري را هيچ حساب نمي‌کند.

اقدام دولت فعلي براي پرستاران چه بوده است؟

قبلا متوسط معوقه پرستاران يک سال بود و در حال حاضر اين زمان به 6 ماه کاهش پيدا کرده است و تنها کاري که انجام شد اين بود که معدل معوقات پرستاران به 6 ماه رسيده است اما همچنان معوقات 12 يا 14 ماهه هم داريم.

متاسفانه هرجا که مي‌خواهند بودجه‌اي بگيرند، اسم پرستاري را مطرح مي‌کنند؛ گفتند با اجازه رهبري از صندوق توسعه ملي پول برداشتند که به پرستار بدهند ولي اين پول به جاهاي ديگري که نبايد رفت. همان چندرغازي که بايد به پرستاران مي‌دادند و ندادند را هم در بوق و کرنا مي‌کنند و همکاران پرستار ما مي‌گويند آش نخورده و دهن سوخته. همه فکر مي‌کنند پرستاران ماهانه 50 ميليون تومان حقوق مي‌گيرند، در حالي که اينطور نيست و حقوق پرستاران خيلي کمتر از اين رقم است.