آل‌سعود براي سريال «معاويه» 100 ميليون دلار خرج کرد

ماه مبارک رمضان سال گذشته سريال حشاشين کشور مصر ساخت که در آن روايتي از حسن صباح بود. در اين سريال هم به سراغ فرقه نزاري رفت. اما عربستان با بودجه‌اي نزديک به 100 ميليون دلاري براي امسال سريال معاويه را که 2 سال توقيف بود، براي ماه مبارک منتشر کرد.

عراق پخش سريال را ممنوع کرد

از سال 2023 که خبرهايي براي انتشار اين سريال پخش شد صداي انتقادات فراواني از سوي مراجع سياسي و ديني بلند شد. مقتدي صدر در بيانيه‌اي در همان‌ سال‌هاي ابتداي توليد صادر کرد و معاويه را رئيس نزاع فرقه‌اي توصيف کرد و هشدار داد که پخش اين سريال مي‌تواند منجر به افزايش تنش‌هاي فرقه‌اي شود.

البته از ابتداي ماه مبارک هم کشور عراق پخش اين سريال را به دليل ممنوع اعلام کرد. در اين بيانيه تأکيد شده است که پخش آثار تاريخي بحث‌برانگيز ممکن است باعث ايجاد تنش‌هاي فرقه‌اي شود، که اين امر مي‌تواند صلح اجتماعي را به خطر انداخته و بر انسجام اجتماعي به‌ويژه در ماه رمضان، تأثير بگذارد.

ادعاي نويسنده: مي‌خواهيم انسان پشت سياست را نشان دهيم

خالد صلاح روزنامه‌نگار مصري و نويسنده اين سريال در صفحه شخصي خود اين‌طور نوشته است که ما مي‌خواهيم در اين سريال تاريخ را براساس منطق پيروز و مغلوب ننوشتيم و قصد ما ديدن انسان پشت سياست است.

در بخش ديگري اين‌طور نوشته است:« معاويه نه مرد شمشير مانند خالد بن وليد بود، نه زاهدي چون علي بن ابيطالب، و نه حافظ قرآن مانند عبدالله بن مسعود، و نه مانند حذيفه بن اليمان يا عمار بن ياسر به پيامبر نزديک‌تر، بلکه اهل تأمل و تأمل بود. او از کودکي متوجه شد که همه پيروزي‌ها در ميدان جنگ نيست و جنگ هميشه راه حل نيست، اما گاهي جنگ دامي است که عجولان در آن مي‌افتند. بياموزيد که پيروزي واقعي اين است که در هنگام سقوط ديگران محکم بايستيد و نبرد را با دليل مديريت کنيد نه با عصبانيت.»

معاويه از جمله شخصيت‌هاي جنجالي تاريخ اسلام است. او بنيانگذار حکومت اموي و اولين خليفه اموي است. سريال معاويه که به زبان عربي فصيح پخش خواهد شد، به وقايع و حوادث مرتبط با معاويه بن ابي سفيان بعد از قتل عثمان بن عفان (خليفه سوم)، حکومت تا شهادت امام علي (ع)، حکومت امام حسن (ع)، حکومت معاويه و پسرش يزيد تا شهادت امام حسين (ع) در کربلا مي‌پردازد. در اين سريال، نقش معاويه را «لجين اسماعيل» بازيگر سوري و نقش امام علي را «اياد نصار» هنرمند اردني بازي مي‌کند.

سريال به لحاظ تاريخي و روايتي که از معاويه دارد مانند حشاشين مورد انتقادات فراوان است. در اين سريال معاويه را کاتب نشان داده درصورتي که در منابع اسلام اين نکته مورد بحث است و اکثريت هم قائل بر اين هستند که معاويه فقط کاتب نامه‌هاي معمولي حضرت رسول (ص) بود.

از هشتگ‌هاي اعتراضي تا انتقادات تاريخي

در فضاي مجازي هم انتقادات فراواني صورت گرفت و حتي هشتگي با عنوان «معاويه دمپايي مومنان» راه افتاده است و برخي از کاربران عرب زبان برش‌هايي از سريال امام‌علي(ع) در جنگ صفين که عمروعاص براي فرار از دست اميرالمومنين فرار کند لخت مي‌شود را پست کرده‌اند.

کاربري عرب‌ زبان هم نظرش را اينطور بيان کرد: «هدف از سريال معاويه که از شبکه ام بي سي عربستان پخش مي‌شود ترويج انديشه وراثت از اسلام و اين سريالي است که با ماهيت آل سعود همخواني دارد.» البته اسلام اشرافي هم در تاريخ از سوي معاويه برجامانده است.

هدف عربستان از ساخت سريال چيست؟

اين سريال، مثل بسياري از آثار تاريخي بحث‌برانگيز، فراتر از يک روايت صرفاً تاريخي است و به يک ابزار رسانه‌اي در جهت شکل‌دهي به افکار عمومي و منافع سياسي تبديل شده است. سرمايه‌گذاري 100 ميليون دلاري براي ساخت اين سريال نشان مي‌دهد که عربستان آن را يک پروژه استراتژيک مي‌داند، نه صرفاً يک درام تاريخي.

با توجه به حساسيت‌هاي تاريخي و مذهبي، واکنش‌هاي تند به اين سريال طبيعي است. معاويه يکي از چهره‌هاي جنجالي تاريخ اسلام محسوب مي‌شود و نحوه به تصوير کشيدن او مي‌تواند برداشت‌هاي مختلفي را برانگيزد. به نظر مي‌رسد که اين سريال تلاش دارد تصويري متفاوت از معاويه ارائه دهد؛ تصويري که با روايت‌هاي شيعه و منابع تاريخي اهل سنت هم تفاوت دارد.