ايران براي موج سالمندي و سالمندان آماده است؟

به گزارش تابناک، در اين فرصت، به برخي از دلايل و ابعاد اين ضرورت اشاره مي‌شود و با تجربيات کشور‌هاي پيشرفته مانند آمريکا، سوئد، کانادا و استراليا مقايسه مي‌شود تا الگو‌هاي مناسبي براي ايران ارائه گردد.

1. افزايش جمعيت سالمند در آينده

 - بر اساس پيش‌بيني‌ها، ايران در دهه‌هاي آينده با پديده‌ي پيري جمعيت مواجه خواهد شد. اين به معناي افزايش قابل توجه نسبت سالمندان به کل جمعيت است. با کاهش نرخ زاد و ولد و افزايش اميد به زندگي، جمعيت سالمند به يکي از گروه‌هاي غالب در جامعه تبديل خواهد شد. - در کشور‌هاي پيشرفته مانند سوئد و ژاپن، اين پديده زودتر رخ داده و برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدت براي مديريت آن انجام شده است.

2. چالش‌هاي بهداشتي و درماني

 - سالمندان معمولاً با مشکلات بهداشتي و بيماري‌هاي مزمن بيشتري مواجه هستند که نياز به مراقبت‌هاي پزشکي و درماني طولاني‌مدت دارند.

 - سرمايه‌گذاري در حوزه‌ي سلامت سالمندان، از جمله پيشگيري، درمان و مراقبت‌هاي بلندمدت، مي‌تواند بار سيستم بهداشتي را کاهش دهد.

 - در کشور‌هايي مانند کانادا و استراليا، سيستم‌هاي بهداشتي جامع مانند Medicare و Home Care خدمات درماني و مراقبتي را به سالمندان ارائه مي‌دهند.

 3. تأمين اجتماعي و اقتصادي

 - بسياري از سالمندان پس از بازنشستگي با مشکلات مالي مواجه مي‌شوند. حمايت‌هاي دولتي مانند افزايش مستمري‌ها و ايجاد برنامه‌هاي بازنشستگي مناسب مي‌تواند به بهبود کيفيت زندگي آنها کمک کند. در آمريکا، برنامه‌هايي مانند Social Security و در سوئد، سيستم بازنشستگي عمومي (Allmän pension) به سالمندان در تأمين هزينه‌هاي زندگي کمک مي‌کنند. - سرمايه‌گذاري در بخش‌هايي مانند بيمه‌هاي درماني و خدمات مراقبتي مي‌تواند از فشار اقتصادي بر خانواده‌ها بکاهد.

4. فعاليت اجتماعي و مشارکت سالمندان

 - سالمندان مي‌توانند با تجربه و دانش خود نقش مهمي در جامعه ايفا کنند. ايجاد فرصت‌هاي شغلي مناسب براي سالمندان و تشويق به مشارکت اجتماعي مي‌تواند به حفظ سلامت رواني و اجتماعي آنها کمک کند.

 - در کانادا، برنامه‌هايي مانند New Horizons for Seniors Program و در آمريکا، Senior Corps به سالمندان فرصت مشارکت در جامعه را مي‌دهند.

 - برنامه‌هاي آموزشي و فرهنگي ويژه سالمندان نيز مي‌تواند به افزايش کيفيت زندگي آنها منجر شود.

 5. کاهش بار خانواده‌ها

 - با افزايش تعداد سالمندان، فشار بر خانواده‌ها براي مراقبت از آنها نيز افزايش مي‌يابد. حمايت‌هاي دولتي مي‌تواند اين بار را کاهش داده و به بهبود روابط خانوادگي کمک کند. - در سوئد و استراليا، خدمات مراقبت‌هاي خانگي و مراکز مراقبت روزانه به خانواده‌ها کمک مي‌کنند تا از سالمندان بهتر مراقبت کنند.

 6. توسعه زيرساخت‌هاي مناسب

 - ايجاد زيرساخت‌هاي مناسب مانند خانه‌هاي سالمندان، مراکز مراقبت روزانه، و امکانات تفريحي و ورزشي ويژه سالمندان از جمله اقدامات ضروري است. در کشور‌هاي پيشرفته، طراحي شهري مناسب براي سالمندان، مانند دسترسي آسان به حمل و نقل عمومي و امکانات شهري، به استقلال و کيفيت زندگي آنها کمک مي‌کند. در سوئد، حمل و نقل عمومي رايگان يا ارزان براي سالمندان و فناوري‌هاي کمکي (مانند سيستم‌هاي هشدار اضطراري) به سالمندان کمک مي‌کند تا به طور مستقل زندگي کنند.

  7. پيشگيري از انزوا و افسردگي

 - بسياري از سالمندان با مشکلاتي مانند تنهايي و افسردگي مواجه هستند. ايجاد برنامه‌هاي اجتماعي و روان‌درماني مي‌تواند به کاهش اين مشکلات کمک کند. در کانادا و استراليا، برنامه‌هاي اجتماعي و تفريحي براي کاهش تنهايي سالمندان طراحي شده‌اند. در آمريکا، برنامه‌هايي مانند Senior Centers و Mental Health Services به سالمندان کمک مي‌کند تا از نظر رواني سالم بمانند.

8. آماده‌سازي جامعه براي آينده

 - سرمايه‌گذاري بر روي سالمندان امروز، به معناي آماده‌سازي جامعه براي آينده‌اي است که در آن جمعيت سالمند بخش بزرگي از جامعه را تشکيل مي‌دهد. اين اقدامات مي‌تواند از بروز بحران‌هاي اجتماعي و اقتصادي در آينده جلوگيري کند. کشور‌هاي پيشرفته مانند سوئد و کانادا با برنامه‌ريزي بلندمدت و سرمايه‌گذاري‌هاي گسترده، توانسته‌اند چالش‌هاي ناشي از پيري جمعيت را مديريت کنند.

با توجه به روند پيري جمعيت در ايران، سرمايه‌گذاري بر روي سالمندان نه تنها يک ضرورت اجتماعي و انساني است، بلکه يک نياز استراتژيک براي تضمين پايداري جامعه در آينده است. نهاد‌هاي دولتي بايد با برنامه‌ريزي بلندمدت و جامع، به بهبود کيفيت زندگي سالمندان و کاهش چالش‌هاي ناشي از پيري جمعيت بپردازند. اين اقدامات مي‌تواند شامل توسعه خدمات بهداشتي، حمايت‌هاي مالي، ايجاد زيرساخت‌هاي مناسب و تشويق به مشارکت اجتماعي سالمندان باشد. تجربيات کشور‌هاي پيشرفته مانند آمريکا، سوئد، کانادا و استراليا مي‌تواند به عنوان الگو‌هايي مؤثر براي ايران در نظر گرفته شود تا بتواند به بهترين شکل با چالش‌هاي آينده مواجه شود.

* منيره رقابي