همکاري ايران و عربستان براي بيابان‌زدايي

 براساس نقشه‌هايي که سازمان حفاظت محيط زيست در سال 1401  منتشر کرده ، 270 ميليون هکتار سطوح از کشورهاي همسايه ايران را ريزگردها تحت تأثير قرار مي‌دهند که يک سوم آن يعني 90 ميليون هکتار مربوط به عربستان سعودي و پس از آن 24 ميليون هکتار مربوط به عراق و 4 ميليون هکتار مربوط به سوريه است.

مالچ پاشي‌هاي وزارت جهاد کشاورزي پاک کردن صورت مسئله يا از روي ناچاري؟

اين امر نشان دهنده آن است براي رفع مشکل ريزگردها در کشور به ويژه در خوزستان بايد نگاه ويژه  به کشورهاي همسايه و ديپلماسي با آنها داشت و در صورتي که چشم خود را به روي اين مهم ببنديم و وزارت جهاد کشاورزي و سازمان منابع طبيعي بخواهند براي مقابله با اين چالش صرفا اقدام به مالچ پاشي در مناطق بياني کند، پاک کردن صورت مسئله و اقدام مسکن گونه است.

مالچ پاشي‌ها با وجود اينکه از گرد و غبار جلوگيري مي‌کند اما خود منجر به ايجاد مشکلات زيست محيطي آتي مي‌شود و نيازمند همکاري بين المللي و تفاهم با ديگر کشورهاي منشا گرد و غبار هستيم.

خشک شدن تالاب‌ها در منطقه غرب آسيا به ويژه در عراق، ايران و سوريه و به تبع آن بلند شدن گرد و غبار در منطقه نيز از مواردي  قابل کتمان نيست و با وجود مذاکرات و ديپلماسي ها بين المللي تا به امروز نتيجه اي به نفع کشورمان نداشته است.

پروژه‌اي عظيم آناتولي در ترکيه که مشتمل بر بيش از 22 سد و 19 طرح برق‌آبي در حوضه آبريز دجله و فرات است، علاوه بر ايران، عراق، سوريه، عربستان و اردن را درگير کرده است و اين کشورها را مجبور به مالچ‌پاشي کانون‌هاي توليد ريزگرد در کشورهاي خود کرده است.

ورود دستگاه ديپلماسي به موضوع پديده گرد و غبار براي رايزني با ترکيه ضروري  است تا اين کشور مجاب به تأمين حق‌آبه تالاب‌هاي پايين‌دستي دجله و فرات شود.

رايزني با کشورهاي عراق، سوريه، عربستان و اردن نيز در اين زمينه لازم و موثر است تا بتوان در اين زمينه اقدامات مشترکي براي اين مشکل منطقه اي انجام داد.

سهم منشا ريزگردهاي داخلي از يک پروژه ملي

منشا گرد و غباري‌هاي ايران زواياي ديگري هم دارد و بايد به عوامل داخلي آن نيز توجه بيشتري داشت. ميدان نفتي آزادگان يا همان سومين ميدان بزرگ نفتي جهان بعد از ميدان نفتي غوار در عربستان و ميدان نفتي بورقان در کويت است که بايد به پيوست زيست محيطي آن و تاثيرات آن به منابع طبيعي کشور بايد توجه لازم را داشت.

پروژ تالاب هورالعظيم يا تالاب بزرگ هويزه همان ميدان نفتي بزرگ است که شرکت‌هاي نفتي سال‌هاست براي حفر چاه‌هاي نفت و گاز و دستيابي به منابع عظيم نفتي در آن اقدام به خشک کردن تدريجي‌اش کرده‌اند، تا اينکه امروز هورالعظيم ديگر رنگ و بويي از تالاب گذشته را ندارد و به بيابان و البته مردابي راکد در ديگر بخش‌ها که هنوز آبي در آن باقي مانده تبديل شده است.

تعاملات وزارت کشاورزي ايران و عربستان براي مقابله با بيابان‌زايي

بنابراين گزارش روز گذشته غلامرضا نوري وزير جهاد کشاورزي براي شرکت در کنوانسيون مقابله با بيابان‌زايي ملل متحد به رياض سفر  و با همتاي عربستاني خود ديدار کرد.

وزير جهاد کشاورزي در اين ديدار به همکاري و هماهنگي کشورهاي منطقه غرب آسيا و حوزه خليج‌فارس در يک برنامه هدفمند، براي مقابله با چالش بيابان‌زايي در اين منطقه، اقدامات اثربخش انجام شود.

نوري در اين ديدار از برگزاري نشست کنوانسيون مقابله با بيابان‌زايي ملل متحد (COP16) در رياض  ابراز رضايت و اميدواري براي رسيدن به نتيجه مورد نظر کرده است.

 بنابراين گزارش، رويداد بين المللي با عنوان کنوانسيون مقابله با بيابان‌زايي ملل متحد (COP16) با دستور کار مبارزه با بيابان‌زايي، تسريع اقدامات در زمين و تاب‌آوري خشکسالي از طريق يک رويکرد مردم‌محور صبح امروز 12 آذر در رياض پايتخت عربستان آغاز به کار کرده است اما بايد نشست و ديد که نتايج اين کنوانسيون چه خروجي دارد و چقدر در همسويي و هماهنگي کشورهاي منطقه در مقابله با بيانزايي و ريزگردها موثر است.