وجود 120 هزار واحد مسکن مهر نيمه تمام در سطح کشور

محمدرضا مهديار اسماعيلي در گفت‌وگو با تسنيم در خصوص روند ايجاد صندوق ملي مسکن، اظهار کرد: صندوق ملي مسکن بر اساس تصويب قانون جهش توليد مسکن شکل گرفت و ماده 3 اين قانون تصريح مي‌کند براي تجميع و تخصيص بهينه منابع بخش صندوق صندوق تاسيس مي‌شود.

وي با بيان اين‌که به اين ترتيب صندوق مذکور در نظام اداري کشور پا به عرضه وجود گذاشت، ادامه داد: از ابتداي آبان‌ماه 1401 پس از تاسيس اساسنامه، صندوق را در نهضت ملي مسکن تاثيرگذار ديديدم. قبل از آن هم در قالب حساب ملي مسکن عمليات شکل گرفت و پشتيباني‌ها و حمايت صندوق ملي مسکن با هدف کمک و تسريع فرآيندهاي نهضت ملي مسکن به ثمر نشست.

وي با يادآوري اين‌که ابتدا اعدادي که به صندوق وارد مي‌شد با دستور وزير راه و شهرسازي و ذي‌حساب مسئول مالي صندوق براي پروژه‌ها تخصيص مي‌يافت، افزود: پس از شکل‌ گرفتن ارکان صندوق، وظايف از حالت بالقوه در اساسنامه ظهور کرده و بالفعل شد. امروز وظيفه صندوق به‌عنوان نهاد تامين مالي عمليات نهضت ملي مسکن در چند بخش مختلف از جمله دهک‌هاي کم‌درآمد يک تا 4، خدمات عمومي و احداث ابنيه و سرانه‌هاي عمومي، انتقال زيرساخت به شهرهاي جديد و  رفع موانع که از سازوکارهاي قبلي تامين مالي بخش مسکن مقرر نبود، شکل گرفته و در حال انجام است.

مديرعامل صندوق ملي مسکن با بيان اين‌که بزرگ‌ترين مشکل مسکن مهر يعني عدم توجه به سرانه‌هاي آموزشي، درماني، رفاهي و... را در نهضت ملي مسکن برطرف کرده‌ايم، اضافه کرد: در اين راستا ارقام قابل توجهي را براي ساخت مسجد، مدرسه، درمانگاه، فضاي سبز و .. تخصيص مي‌دهيم. در طرح مسکن مهر،  ساختمان‌ها ساخته شده اما هيچ سرانه‌اي ندارد، اما اين مسئله مهم در نهضت ملي مسکن انجام مي‌شود. حتي براي موارد ضروري مانند نانوايي و خواروبار فروشي ضرورت‌ها و الزامات را در پروژه‌هاي نهضت ملي مسکن در نظر گرفته‌ام.

اسماعيلي با يادآوري اين‌که  تمام عمليات تامين مالي نهضت ملي مسکن بر عهده صندوق ملي مسکن است، گفت: پروژه‌هايي که در اطراف بافت فرسوده سخت مي‌شود، مشکل برق،‌آب، زيرساخت و ... را ندارند. زمانيکه مکان جديدي را شناسايي مي‌کنيم انتقال آب، برق و زيرساخت‌ها هزينه‌هاي سنگيني را در بر دارد. وزارت نيرو با اجرا ماموريت‌ها با مشکلاتي در مسکن مهر مواجه بود. اين مسئله الان تا حد زيادي برطرف و براي ان چاره‌جويي شده است. بر اين اساس يک سوم هزينه‌هاي مربوط به زيرساخت پروژه‌هاي نهضت ملي مسکن را بر عهده گرفته و اين الگو را پيش مي‌بريم.

وي با اشاره به تکميل واحدهاي مسکن مهر، گفت:‌آورده متقاضي در اين پروژه‌ها تکميل شده و اقساط را پرداخت مي‌کند. وام اين پروژه‌ها به‌طور کامل پرداخت و در پروژه صرف شده است. اما با اين پروژه به اتمام نرسيده است. براي رفع اين مشکل، عمليات تامين مالي از مسير صندوق ملي مسکن اين امکان را براي شهرهاي جديد و سازمان ملي زمين و مسکن فراهم کرد تا بتوانيم اين مسائل را برطرف کنيم. در يک نمونه مسئله آسانسور پروژه‌هاي مسکن مهر بود.

وي توضيح داد: 3700 پروژه مسکن مهر داريم که آسانسور آنها به اختلال خورده و عملاً از محل آورده متقاضيان تامين منابع مالي امکان‌پذير نبود.

وي در پاسخ به اين پرسش که 3700 پروژه شامل چه تعداد واحد مسکن مهر است، گفت: پروژه‌ها از 8 واحدي تا 60 واحد هستند، به‌طور متوسط حدود 60 هزار واحد مي شود. به‌عنوان مثال پروژه‌هاي مسکن مهر فاز 11 پرديس مشکل آسانسور دارند، در برخي شهرهاي پروژه‌هاي بلوک‌هاي بالاي 4 طبقه مشکل آسانسور دارند.

اسماعيلي در پاسخ به اين پرسش که کل اعتبار هزينه شده براي مساکن مهر نيمه‌تمام چه ميزاني بوده است، اظهار کرد: براي مسکن مهر استان‌ها 3700 ميليارد تومان تزريق منابع مالي صورت گرفته است. 4000 ميليارد تومان نيز براي شهرهاي جديد تخصيص يافته است. اگر تکميل آسانسورها که حدود 2000 ميليارد تومان پيش‌بيني مي‌کنيم، در مجموع تاکنون حدود 9700 ميليارد تومان از محل منابع صندوق براي تکميل مسکن مهر هزينه شده است.

وي يادآور شد: در مجموع 127 هزار واحد مسکن مهر رفع مشکل و با اندک هزينه تکميل شده‌اند. برخي پروژه‌ها روي پيشرفت 70 درصد و برخي واحدها روي پيشرفت 50 درصد باقيمانده‌اند که طبيعتاً منابع مالي بيشتري مي‌خواهد.

وي بيان کرد:‌بخش آخر مسکن مهر که آنرا هسته سخت مي‌بينيم آن دسته از پروژه‌هايي است که مشکل حقوقـي دارند و خارج از وزارت راه و شهرسازي است. مثلاً هيئت مديره تشکيل، اما پروژه رها شده است. نه هيئت مديره قبلي عزل شده و نه کسي آمده پروژه‌ را تکميل کند و پيشرفت فيزيکي واحدها خيلي پايين است.

مديرعامل صندوق ملي مسکن اضافه کرد: اين پروژه‌ها خيلي از ما هزينه و انرژي خواهد برد. براي رفع اين مشکل راهکار پيدا کنيم. وقتي ساخت هر متر مسکن 300 هزار تومان بوده، متقاضي 300 هزار تومان يعني به اندازه 10 متر پرداخت کرده است. الان که ارزش هر متر 12 ميليون تومان است بايد اندازه 100 ميليون تومان کار جلو رفته باشد، اما کاري پيش نرفته است. براي اين پروژه‌ها بايد عدد قابل توجهي را به‌صورت بلاعوض هزينه کنيم.

مشکلات بزرگ برخي پروژه‌هاي مسکن مهر

اسماعيلي تاکيد کرد:‌کسي نيست اين پروژه‌ها را بسازد. يا بايد زمين برگردد يا اين‌که در قالب نهضت ملي مسکن پروژه جديد تعريف شود. منابع اين پروژه يا اتلاف شده يا خرج کار ديگري شده است که بايد دستگاه قضايي آنرا احقاق حق کند و به‌موازات صندوق ملي مسکن کمک کند.

وي با بيان اين‌که 240 هزار واحد مسکن مهر نيمه تمام داشتيم که حدود 120 هزار واحد آن تحويل شده است، تصريح کرد: حدود 120 هزار واحد ديگر باقيمانده است، فکرمي‌کنم بتوانيم نيمي از واحدها را بدون افتادن در چاله‌هاي بزرگ رفع کنيم و به حدود 50 هزار واحد برسانيم. احتمالاً مشکل واحدهاي باقيمانده بسيار بزرگ باشد و بايد راهکارهاي مورد به مورد داشته باشيم و نمي‌توانيم يک نسخه واحد براي آنها داشته باشيم.

وي بيان کرد:‌ به‌نظرم اگر واحدهاي داراي مشکلات بسيار بزرگ را فاکتور بگيريم، در سال جاري بتوانيم مسکن مهر را تمام کنيم.

رئيس هيئت عامل صندوق ملي مسکن در ادامه با اشاره به اين‌که بخشي از منابع مورد نياز تکميل پروژه‌هاي مسکن مهر از محل فروش برخي منابع سازمان ملي زمين و مسکن انجام شده است، اظهار کرد:‌ صندوق ملي مسکن براي تسريع در عمليات اجرايي منابع مالي را زودتر به پروژه‌ها تزريق مي‌کند تا در ادامه سازمان و دستگاه‌هاي دولتي از جمله ملي زمين و مسکن به تعهدات خود عمل کند.

اسماعيلي درباره شهرهاي جديد گفت: در شهرهاي جديد، به‌دليل نوع توپولوژي و توسعه که هنوز بسياري از زمين‌هاي آن به قيمت نرسيده در شوراي عالي مسکن مطرح و جمع‌بندي شد اگر اين زمين‌ها براي گردش منابع به‌فروش  برسد، احتمالاً با اتلاف منابع دولت مواجه مي‌شويم و به ثمن بخس به فروش مي‌رسد. جمع‌بندي اين شده که بخشي از زمين‌ها با استعداد که مي‌توانيم آنها را در آينده با قيمت بالاتر و با حفظ منافع دولت، به فروش برسانيم به صندوق ملي مسکن واگذار شود. صندوق نيز به ازاي اين زمين تامين منابع کرده و بعدا زمين‌ها را به فروش خواهد رساند.